Logopedia jest dyscypliną naukową, która czerpie z wielu dziedzin badawczych. Zagadnienia teoretyczne w literaturze logopedycznej są bogato opisane, co sprawia, że badacze reprezentujący różne kręgi zainteresowań znajdują potrzebne informacje, by pracować nad nimi w praktyce. Na fakt, że logopedia rozwija się nie tylko w teorii, ale także w konkretnym działaniu, zwrócili uwagę organizatorzy I Międzynarodowej Konferencji Logopedycznej pt. „Logopedia w teorii i praktyce”, która odbywała się 20 i 21 kwietnia w Katowicach.

Od lewej: dr Joanna Skibska, dr Iwona Michalak-Widera (przewodnicząca Śląskiego Oddziału PTL), mgr Agnieszka Wilk, dr Katarzyna Węsierska (wiceprzewodnicząca Śląskiego Oddziału PTL) i dr hab. Mirosław Michalik

Konferencję otworzyła przewodnicząca Śląskiego Oddziału Towarzystwa Logopedycznego dr Iwona Michalak-Widera, witając gości z Polski i z zagranicy. Następnie, za wieloletnią działalność na rzecz środowiska logopedycznego na Śląsku, nagrodę Logopedia Silesiaca 2013 otrzymała mgr Czesława Pacześniowska, wybitny logopeda.

Pierwszą część konferencji – obrady plenarne – otworzyła mgr Agnieszka Wilk, która rekomendowała program SON-RISE w terapii autyzmu. Jako druga wystąpiła dr hab. prof. UŚ Danuta Pluta-Wojciechowska z Zakładu Socjolingwistyki i Społecznych Praktyk Komunikowania UŚ, która podjęła temat kierunku, w którym zmierza logopedia. Prelegentka Manon Abbink-Spruit mówiła o ciekawym zaburzeniu mowy, którym jest giełkot. Dla wielu osób nadal nie jest zjawiskiem dobrze poznanym, a jego zdefiniowanie sprawia duże trudności. Ogólnie giełgotem określa się mowę bezładną, bez ładu i składu, objawia się bardzo szybkim tempem mówienia (tachylalią) i chaotycznym sposobem językowego formułowania myśli. W tej części konferencji jako ostatnia wystąpiła prof. Henriette W. Langdon z Wydziału Zaburzeń Komunikacji Kolegium Edukacji na Uniwersytecie Stanowym San Jose w Kalifornii. Uczestnicy mogli wysłuchać nagrania profesor Langdon oraz zobaczyć prezentację, w której przedstawiła studium przypadku polsko-anglojęzycznej dziewczynki. W drugiej części obrad plenarnych dr hab. Ewa Emich- Widera próbowała określić rolę logopedy w interdyscyplinarnym zespole usprawniającym funkcjonowanie dziecka, zaś dr hab. Mirosław Michalik omówił współczesne teorie neuropsychologiczne, pozwalające pełniej określić zjawisko oligofazji, czyli mowy osób upośledzonych umysłowo. Następnie dr Liliana Madelska skupiła się na interferencjach fonetyczno-fonologicznych, a dr Anna Żebryk-Stopa analizowała czynniki wpływające na zrozumiałość mowy u osób po glossektomii (wycięciu języka – całego lub w części – w wyniku chorób nowotworowych).

Na drugą część spotkania słuchacze udali się do CINiBA w Katowicach, gdzie odbywały się obrady panelowe. Wypowiedzi wszystkich prelegentów koncentrowały się na zagadnieniach dotyczących zaburzeń o różnej etiologii. Uczestnicy konferencji mieli możliwość wysłuchać m.in. wykładów o: nowych trendach w diagnozie i terapii dzieci z wadą słuchu, wpływie ekosystemu jelitowego na zaburzenia mowy u dzieci, pragnozji (zaburzeniu mowy występującym na skutek uszkodzenia przeciwnej niż w przypadku afazji półkuli mózgu) i nieprawidłowościach czynności prymarnych. Słuchacze poznali turnusową terapię jąkania, rolę grup samopomocy, zależność między trudnościami w adaptacji dziecka do żłobka a występowaniem wtórnych zaburzeń komunikacji językowej. Ponadto dowiedzieli się, jak wygląda współpraca ortodonty i logopedy, co jest charakterystycznego w dziecięcych zachowaniach językowych oraz jaki wpływ na poprawną realizację głosek ma narząd żucia. Słuchaczy zaciekawiło pisanie tekstów jako nowe podejście do terapii logopedycznej oraz to, jak powinna wyglądać wczesna diagnoza u dzieci zagrożonych autyzmem.

W drugim dniu konferencji była możliwość wzięcia udziału w jednym z trzech szkoleń. Pierwsze, zatytułowane „Giełkot – teoria, diagnoza i terapia”, poprowadziła Manon Abbink-Spruit, dyplomowana specjalistka jąkania i giełkotu. Podczas drugiego profesor Marion Hersh mówiła o komunikowaniu się osób z autyzmem i zespołem Aspergera. Trzecie, dr Liliany Madelskiej z Instytutu Slawistyki na Uniwersytecie Wiedeńskim, tematyką obejmowało wspomaganie rozwoju językowego dzieci wielojęzycznych.

Przedstawiciele środowiska medycznego podkreślali znaczenie wiedzy, którą czerpią z logopedii. Z kolei logopedzi dziękowali lekarzom, którzy sprzyjają terapeutom mowy w propagowaniu treści dotyczących profilaktyki logopedycznej. Konferencja dowiodła, że wzrasta potrzeba poszerzania wiedzy, a także dzielenia się wnioskami z praktycznego działania. Dobry logopeda powinien posiadać gruntowną wiedzę, ale i zapał do wykorzystywania tej wiedzy w praktycznych działaniach.

Organizatorem Konferencji był Śląski Oddział Polskiego Towarzystwa Logopedycznego oraz Fundacja Uniwersytetu Śląskiego. Patronat honorowy objął prezydent Katowic Piotr Uszok oraz ambasador kongresów polskich prof. dr hab. Dariusz Rott. Patronat medialny sprawowały Radio Katowice, „Gazeta Uniwersytecka UŚ”, Telewizja Internetowa Uniwersytetu Śląskiego oraz Telewizja Silesia.