Na granicy Sosnowca i Będzina w późnej epoce gierkowskiej wzniesiono najwyższą budowlę Zagłębia - 20 piętrowy gmach UŚ-u, potocznie zwany "Żyletą.

W tym zewnętrznie imponującym budynku mieści się Wydział Nauk o Ziemi oraz część Wydziału Techniki. Przy obecnej zwiększonej rekrutacji na studia występują kłopoty z windami i przeładowanie sal dydaktycznych. Mimo dużej kubatury budynku brak w im auli kłodowej z prawdziwego zdarzenia. Stanowić ona miała ostatni etap inwestycji. Niestety w końcu lat 70-tych funduszy na ten zacny cel nie starczyło, a tym bardziej brak ich obecnie.

Wydział Nauk o Ziemi jest jedyną jednostką uczelnianą o tej nazwie w Polsce. Powstał w roku 1974 dzięki staraniom przede wszystkim profesora Aleksandra Jachowicza. Od początku obejmuje, on dwa kierunki studiów: geologii i geografii. Przygotowuje się tu kadry dla oświaty, górnictwa i innych przemysłów. Do tej pory prawie 1500 absolwentów uzyskało tytuł magistra. W roku akademickim 1992/1993 studia dzienne podjęło 600 studentów, w tym 290 na geologii i 310 na geografii. 350 studentów kształci się w trybie zaocznym w tej liczbie 2201(!) na pierwszym roku. Tak duża ilość tych ostatnich stanowi szczególnie trudny problem organizacyjny w działalności dydaktycznej, ale jednocześnie istotną rolę gra tu czynnik ekonomiczny - są to bowiem studia odpłatne. Ten, jak się okazało, atrakcyjny rodzaj studiowania stwarza możliwości uzupełniania kwalifikacji dla nauczycieli geografii. Wydział kształci tak pedagogów, jak i specjalistów od spraw środowiska geograficznego, wód podziemnych i powierzchniowych oraz poszukiwań i oceny złóż surowców mineralnych. Na kierunku ,geograficznym specyfikę wyznacza , specjalizacja Kształtowanie i Ochrona Środowiska, a w przyszłym roku akademickim uruchomiony będzie interdyscyplinarny rodzaj studiów - Ochrona Hydrosfery. Planuje się też, wspólnie z Wydziałem Biologii i Ochrony Środowiska, zorganizowanie studium podyplomowego. W ramach nowo utworzonego uczelnianego Centrum Badań nad Człowiekiem i Środowiskiem wydział podejmie szkolenia dla nauczycieli geografii, między innymi sprawdzone już warsztaty ekologiczne.

Niewątpliwym wzbogaceniem procesu dydaktycznego są rozmaite kursy i wycieczki terenowe, zapewniające praktyczne wykorzystanie zdobywanej wiedzy. Odbywają się one w atrakcyjnych zakątkach całek południowej Polski, takich jak Jura Krakowsko-częstochowska, Sudety, Tatry czy Góry Świętokrzyskie. W obliczu zapaści finansowej ta forma kontaktu z naturą została drastycznie ograniczona, często do granicy możliwości realizacji programu zajęć. Trudno w tej sytuacji mowie o systematycznym podnoszeniu poziomu studiów, ale fest to bolączka naszych czasów trapiąca wszystkie ośrodki akademickie.

W ilości studentów Wydział Nauk o Ziemi ustępuje jedynie swym odpowiednikom na Uniwersytecie Warszawskim. Gorzej jest pod względem potencjału kadrowego, przede wszystkim na kierunku geologicznym. Stanowi to podstawowy przedmiot troski władz wydziału. Z drugiej jednak strony 8 obronionych w tym roku doktoratów stanowi optymistyczną prognozę na przyszłość. Wydział radzi sobie również nie najgorzej w trudnej rywalizacji o fundusze na cele badawcze. Kategoria B, przyznana przez Komitet Badań Naukowych naszej jednostce, wiąże się z zapewnieniem środków na w miarę godziwą, bieżącą egzystencję większości zespołów badawczych w 8 kategoriach tworzących wydział. Dodatkowe możliwości stwarza realizacja 8 projektów badawczych, które zwyciężyły w ogólnopolskich konkursach organizowanych przez Komitet Badań Naukowych. Jak wszędzie, brakuje jednak środków na większe inwestycje i aparaturę, co ma kluczowy wpływ na funkcjonowanie zaplecza laboratoryjnego.

Wydział Nauk o Ziemi zaangażowany jest od lat w rozwiązywanie żywotnych problemów (nie tylko) naszego regionu, takich jak zaopatrzenie w wodę dokumentacja i prognozowanie zmian środowiska geograficznego (tak zwany monitoring), poszukiwanie i eksploatacja surowców mineralnych czy dynamika przeobrażeń demograficzno-społecznych. Z badań podstawowych można wymienić metodologię nauczania geografii, studia geofizyczne i glacjologiczne oraz szeroko rozumianą geologię i geochemię obszarów węglonośnych. Poziom prac systematycznie podnosi się również dzięki coraz bardziej ożywionym kontaktom z ośrodkami zagranicznymi w takich krajach jak RFN, Wielka Brytania, Norwegia, Belgia, Hiszpania i Czecho-Słowacja. Najbardziej znane w świecie są jednak wyprawy polarne zespołu profesora Mariana Puliny, podsumowane między innymi organizacją w tym roku Międzynarodowych Warsztatów Polowych nt Badań Polarnych Svalbardu. Dobrą sława cieszą się Szkoły Speleologiczne i Terenowe Szkoły Geologów, stanowiące już swoistą tradycję wydziału.