FUNDACJA NP ZAFUNDOWAŁA

ZAKŁADOWI FIZYKI MOLEKULARNEJ

Osiągnięcia fizyki molekularnej, stwarzające duże możliwości aplikacyjne dla kryształów molekularnych skłoniły Fundację na Rzecz Nauki Polskiej do ogłoszenia konkursu pod nazwą MOLTEK. Celem konkursu było wyłonienie najlepszych projektów dotyczących badań kryształów molekularnych wykorzystywanych w zaawansowanych technologiach. Na konkurs wpłynęło 75 projektów. Wśród laureatów znalazł się zespół fizyków pod kierunkiem prof. Jerzego Zioły z Zakładu Fizyki Molekularnej IF. Nagrodą jest jeden z czterech zakupionych przez Fundację fourierowskich spektrometrów podczerwieni o wartości około 250 000 zł.

Spektrometr podczerwieni FTS6000 firmy Bio-Rad jest najwyższej klasy spektrometrem fourierowskim umożliwiającym prowadzenie badań gazów, cieczy i ciał stałych w zakresie promieniowania podczerwonego (jest to tzw. zakres średniej podczerwieni - Mid IR - obejmujący obszar promieniowania elektromagnetycznego o długości fali od 2. 5 do 25 m). Jest to przyrząd nowej generacji wyposażony w szereg najnowszych rozwiązań technicznych.

Wysoka zdolność rozdzielcza stwarza możliwość pomiarów substancji gazowych i może służyć do określenia zanieczyszczeń powietrza. Szybkie gromadzenie widm (do 80 widm w ciągu sekundy) sprawia, że można prowadzić badania czasowych zmian zachodzących w próbce-materiale, np. określać szybkość zachodzenia procesów reakcji chemicznych. W przypadku zjawisk powtarzalnych okresowo możliwe jest badanie zmian z jeszcze większą rozdzielczością czasową (do 5 s). Wówczas spektrometr pracuje w opcji pracy krokowej.

Należy podkreślić, iż rejestrowane na tym spektrometrze widma charakteryzują się dużą dokładnością i powtarzalnością, a cały proces pomiaru sterowany jest przez komputer klasy Pentium. Bogate oprogramowanie umożliwia również pełne opracowanie wyników pomiarów.

Spektrometr może być wzbogacony o dodatkowe elementy i moduły. Między innymi może służyć do rejestracji widm w zakresie dalekiej podczerwieni (Far IR) - taka możliwość powstanie jeszcze w tym roku, jak również bliskiej podczerwieni oraz w zakresie widzialnym i nadfiolecie (UV-VIS). Można go też wzbogacić o szereg specjalnych przystawek.

INSTYTUTOWI FIZYKI I CHEMII METALI

Przed rokiem Instytut Fizyki i Chemii Metali stał się posiadaczem wysokorozdzielczego, transmisyjnego mikroskopu elektronowego JEN 3010 - zakupionego ze środków FNP uzyskanych w drodze konkursu w ramach programu SEZAM. W tym roku Fundacja uznała za zasadne wyasygnowanie (oczywiście także konkursowo - program SUBIN 2/96) ok. 50 tys. zł na zakup dla Instytutu urządzenia zapewniającego pełne wykorzystanie możliwości badawczych mikroskopu. Chodzi o kompensator pola magnetycznego brytyjskiej firmy Oxford Instrument - już zakupiony i zainstalowany w pracowni mikroskopii elektronowej IFiChM. Mikroskop elektronowy tej klasy musi mieć określone, stabilne warunki pracy, gwarantujące możliwość poprawnej interpretacji uzyskiwanych wysokorozdzielczych obrazów badanych materiałów.

Interpretacja polega na porównywaniu ich z obrazami symulowanymi komputerowo - przy zadanych parametrach badanej struktury oraz parametrach mikroskopu. Dla uznania pewności interpretacji obrazów konieczna jest pewność, że poza znanymi i zadanymi parametrami pracy mikroskopu - nie wystąpiły inne czynniki wpływające ostatecznie na jakość obrazu, a konkretnie zakłócenia polem magnetycznym pochodzącym np. z pobliskich trakcji elektrycznych. Kompensator pola magnetycznego zainstalowany w pracowni eliminuje te wszystkie wpływy, gwarantując pełne wykorzystanie możliwości badawczych mikroskopu.