Posrebrzane, dwudzieste ósme Gaudeamus zabrzmiało 2 października w Auli Filii Uniwersystetu Śląskiego w Cieszynie. Posrebrzane - z racji przypadającego jubileuszu 25 lecia istnienia cieszyńskiego ośrodka naukowego i właśnie dlatego w Cieszynie.

Wagę oraz specyfikę Cieszyna na intelektualnej mapie Polski podkreślił w swym przemówieniu inauguracyjnym JM Rektor prof. dr hab. Maksymilian Pazdan: Dzisiejsza inauguracja (...) odbywa się w miejscu prawie symbolicznym - Cieszynie, w mieście na pograniczu oddziaływania różnorodnych kultur, na granicy państw. W miejscu, gdzie kulturowe dziedzictwo uczy wzajemnego poszanowania i tolerancji. Wreszcie w miejscu tak zasłużonym dla kultywowania języka polskiego.

Dwudziestopięciolecie Filii uświetniło przybycie wielu dostojnych gości: przedstawiciela Ministerstwa Edukacji Narodowej prof. Danuty Grabowskiej, władz wojewódzkich Katowic i Bielska, duchowieństwa katolickiego z biskupami obu diecezji: katowickiej i bielsko-żywieckiej, także biskupa i księży kościoła ewangelicko-augsburskiego, przedstawicieli placówek dyplomatycznych, wymiaru sprawiedliwości, prezydentów miast uniwersyteckich, burmistrzów i wójtów zaprzyjaźnionych miast i gmin, a także reprezentantów wyższych uczelni regionu i uniwersytetów zagranicznych (Akademii Pedagogicznej Diecezji Graz-Seckau, Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Sarospatok, uniwersytetu w Timiszoarze, Ostrawie).25 - lecie Filii nie jest jedynym jubileuszem w tegorocznym kalendarzu akademickim. Pięciolecie świętuje w tym roku także Letnia Szkoła Języka Literatury i Kultury Polskiej, a 45 lat temu Ministerstwo Oświaty powierzyło Janowi Zarębie - badaczowi problematyki ślązkoznawczej, dyrektorowi Wyższego Kursu Nauczycielskiego w Katowicach - utworzenie Państwowej Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Katowicach.

Po trzykroć jubileuszowej inauguracji towarzyszyły refleksje radosne ale i zgoła niejubileuszowe. Rektor podkreślił w swym wystąpieniu ciągle malejące realne nakłady na naukę, szkolnictwo wyższe, katastrofalną sytuację materialną nauczycieli akademickich, wskazał na konieczność gruntownej reformy systemowej, która umożliwi nadążanie za wyzwaniami cywilizacyjnymi końca XX wieku.

Liczne nagrody (w tym roku padła rekordowa ich ilość), jakie przyznano za działalność naukową i dydaktyczną pracownikom naszego uniwersytetu, świadczą jednak, że wbrew niesprzyjającej sytuacji społeczno-ekonomicznej, nasza kadra (w tym sporo młodych nauczycieli akademickich) trwa - jak to pięknie określił Jego Magnificencja - w służbie na rzecz uniwersytetu. A że jest komu i czemu służyć, dowiodło przemówienie - sprawozdanie Rektora.

W tym roku akademickim na wszystkich 10 wydziałach kształcić się będzie 31.300 studentów (najwięcej na Wydziale Prawa i Administracji - 9.300). Powołano dwa nowe kierunki - etnologię w Cieszynie i italianistykę w Katowicach (ten ostatni przy wydatnej pomocy Ambasady Italii i wsparciu firmy "Fiat"). Trwają przygotowania do uruchomienia iberystyki. Rysuje się ciekawa propozycja ściślejszego powiązania wykształcenia na niektórych kierunkach z uczelniami zagranicznymi, głównie francuskimi. Gwałtownie wzrasta zainteresowanie studiami doktoranckimi.

Przemówienie JM Rektora wbrew jubileuszowej tradycji, skupiało się nie tyle na tym co minione, lecz traktowało głównie o planach i zamierzeniach Uniwersytetu.

Po zwyczajowej immatrykulacji studentów pierwszego roku i wystąpieniu przedstawiciela świeżo immatrykulowanych (okres studiowania nazwał on czasem próby dla naszych zdolności i charakteru) wręczono nagrody Ministra Edukacji Narodowej (osobiście uczyniła to Pani wiceminister. Grabowska).

Także cieszyńska gałąź uniwersytetu - jak określił Filię prorektor prof. dr hab. Kazimierz Ślęczka - przyznała swoją nagrodę: Medal 25-lecia Filii osobom, które szczególnie zasłużyły się dla cieszyńskiej placówki naukowej w okresie ostatniego ćwierćwiecza. Medalem uhonorowano prof. dr hab. Jana Szczepańskiego - jednego z inicjatorów powołania w Cieszynie Filii Uniwersytetu Śląskiego, miejscem urodzenia i sercem związanego z Ziemią Cieszyńską, Piotra Gila i Jerzego Wróblewskiego, którzy dopomogli (z racji kierowniczych stanowisk w Zarządzie Inwestycji Szkół Wyższych i Ministerstwie Edukacji Narodowej) w realizacji prac remontowo-adaptacyjnych gmachu głównego i wznoszeniu kolejnych obiektów oraz Zbigniewa Gąszczyka - byłego dyrektora administracyjnego Filii, inicjatora wielu inwestycji. Jubileuszowy medal wręczono również dyrektorom uczelni zagranicznych, z którymi Filia od wielu lat współpracuje: Prałatowi Rodlerowi i dr Bergerowi z Akademii Pedagogicznej Diecezji Graz-Seckau w Austrii, dr Komaromy z Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Sarospatok na Węgrzech, Janowi van Kerkhof z Akademii Sztuk Pięknych w Genk ( niestety nie mógł on, podobnie jak prof. Szczepański, przybyć na uroczystość).

Po tej podniosłej, ale i pełnej ciepła, uroczystości swoje "pięć minut" otrzymali przedstawiciele samorządów studenckich - cieszyńskiego i katowickiego. Zwrócili przede wszystkim uwagę na stale pogarszającą się kondycję materialną polskiego studenta, brak reformy szkolnictwa wyższego. Zadeklarowali równocześnie pierwszoroczniakom swe przewodnictwo po zawiłym życiu akademickim.

Wykład inauguracyjny prof. dr hab. Daniela Kadłubca z , Wydziału Pedagogiczno-Artystycznego traktował o kulturze pogranicza, jako wyzwaniu dla etnologii. W swym niezwykle interesującym wystąpieniu prof. Kadłubiec wyeksponował istotne elementy problematyki pogranicza z punktu widzenia rodzącego się w Cieszynie nowego kierunku studiów - etnologii. Ziemię śląską, gdzie polskość zawsze miała zapach ziemi określił mianem wyjątkowego laboratorium etno-kulturowego, wymarzonym terenem badań etnologicznych o dużej doniosłości tak empirycznej , jak i teoretycznej. Wszak ta ziemia już od starożytności była terenem krzyżowania się dróg wojskowych, handlowych, kulturowych, docierających tu z różnych stron świata.

Oprawę artystyczną tegorocznej inauguracji stanowił nader uroczysty koncert z okazji ćwierćwiecza Filii. W auli wystąpiła Orkiestra Państwowej Filharmonii w Zabrzu pod dyrekcją Sławomira Chrzanowskiego oraz chóry studenckie Filii - Akademicki Chór "Harmonia" i Chór "Filia" pod dyrekcją Haliny Goniewicz-Urbaś i Aleksandry Paszek-Trefon. Owe połączone siły artystyczne wykonały "Mszę koronacyjną" Wolfganga Amadeusza Mozarta. Gościnnie wystąpili soliści: Czesław Gałka z Teatru Wielkiego w Warszawie i Agata Kobierska, Ewa Pytel-Polak, Hubert Miśka z Opery Śląskiej w Bytomiu.

Po oficjalnych uroczystościach odbył się raut rektorski w sali Centrum Konferencyjnego.