Jubileusz 70-lecia urodzin i 45-lecia kapłaństwa ks. prałata dr. Stanisława Puchały

Posługa, która pozostawia niezatarty ślad

Nie sposób wymienić wszystkich dziedzin działalności ks. dr. Stanisława Puchały w ramach jednego artykułu. Na Uniwersytecie Śląskim znają go niemal wszyscy, bo rzeczywiście ze środowiskiem akademickim związany jest od kilkudziesięciu lat. Był diecezjalnym duszpasterzem akademickim w Katowicach, rektorem Kościoła Akademickiego pw. św. Maksymiliana Marii Kolbego w krypcie katowickiej katedry, duszpasterzem pracowników naukowych, kapelanem Katolickiego Związku Akademickiego Gaudeamus, członkiem Komisji Episkopatu ds. Duszpasterstwa Akademickiego, Ogólnopolskiego Kolegium Duszpasterzy Akademickich, pierwszym przewodniczącym kapituły nagrody Metropolity Katowickiego Lux ex Silesia, kapelanem NSZZ „Solidarność” Regionu Śląsko-Dąbrowskiego, proboszczem parafii katedralnej Chrystusa Króla w Katowicach, a obecnie jest duszpasterzem Uniwersytetu Trzeciego Wieku na Uniwersytecie Śląskim i Uniwersytecie Ekonomicznym.

Ks. prałat dr Stanisław Puchała
Ks. prałat dr Stanisław Puchała

23 września w kościele Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny w Orzeszu, rodzinnej parafii, odbyła się uroczysta Msza św. z okazji 70. rocznicy urodzin oraz 45-lecia kapłaństwa księdza prałata Stanisława Puchały.

Ks. prał. dr Stanisław Puchała urodził się w 1948 roku w Łaziskach Górnych. W latach 1966–1973 studiował w Wyższym Śląskim Seminarium Duchownym w Krakowie i 19 kwietnia 1973 roku przyjął święcenia kapłańskie z rąk bp. Herberta Bednorza w katedrze Chrystusa Króla w Katowicach. Po przyjęciu święceń pełnił kolejne funkcje od wikariusza do proboszcza archikatedry w Katowicach. Działał w różnych środowiskach. Pełnił funkcje: współtwórcy Diecezjalnego Festiwalu Piosenki Religijnej „Śląski Sacrosong”, diecezjalnego duszpasterza akademickiego w Katowicach (1981–1998), duszpasterza pracowników naukowych, honorowego członka Górnośląskiego Międzyuczelnianego Towarzystwa Akademickiego „Universitas”, rektora Kościoła Akademickiego w krypcie katowickiej katedry, dziekana Dekanatu Katowice-Centrum, proboszcza parafii katedralnej Chrystusa Króla w Katowicach, kapelana NSZZ „Solidarność” Regionu Śląsko-Dąbrowskiego (od 2005 roku).

Gdy w 1981 roku został diecezjalnym duszpasterzem akademickim u boku ks. Oskara Thomasa, wraz z nim oraz z nauczycielami akademickimi tworzącymi „Solidarność” na śląskich uczelniach, ks. Stanisław Puchała angażował się m.in. w zespół Caritas Academica organizujący pomoc materialną i duchową dla biedniejszych studentów, młodych asystentów i ich rodzin oraz emerytowanych profesorów, którzy takiej pomocy potrzebowali. Z nimi także przygotował pierwszą międzyuczelnianą inaugurację roku akademickiego 1981/82, w której wzięli udział rektorzy, senaty, pracownicy i studenci śląskich uczelni. Wezwaniem do szczególnej współpracy ze studentami stał się dla ks. Stanisława czas strajków studenckich w listopadzie i grudniu 1981 roku. Pierwszą Mszę św. strajkową odprawił w sali Rady Wydziału Nauk Społecznych i Politycznych Uniwersytetu Śląskiego. Po wprowadzeniu stanu wojennego odprawiana codzienna Msza św. akademicka w krypcie katowickiej katedry była okazją do modlitwy za internowanych studentów i profesorów, w tym także rektora Uniwersytetu Śląskiego prof. Augusta Chełkowskiego i prorektor prof. Irenę Bajerową. Spotkania po Mszach św. dawały szansę wymiany informacji na temat losu osób zaangażowanych w działalność „Solidarności” i Niezależnego Zrzeszenia Studentów oraz organizowania pomocy dla internowanych i ich rodzin.

W grudniu 1983 roku, po zniesieniu stanu wojennego w Polsce, ks. dr Stanisław Puchała zorganizował pierwsze spotkanie opłatkowe profesorów i nauczycieli akademickich z biskupem katowickim Herbertem Bednorzem. Powtarzane potem dwa razy do roku spotkania przedświąteczne stworzyły pozytywny klimat dobrej współpracy uczelni śląskich z Kościołem katowickim szczególnie po roku 1989, co zaowocowało m.in. utworzeniem Wydziału Teologicznego na Uniwersytecie Śląskim.

Powstałe w 1983 roku z inicjatywy ks. Stanisława Duszpasterstwo Nauczycieli Akademickich w Katowicach organizowało cotygodniowe spotkania dyskusyjne koncentrujące się na nauce społecznej Kościoła. Dwa razy w roku organizowano sesje naukowe, w których udział brali wybitni profesorowie również spoza środowiska katowickiego. Co roku Duszpasterstwo Akademickie pod przewodnictwem ks. dr. Stanisława Puchały organizowało międzyuczelnianą inaugurację roku akademickiego w archikatedrze Chrystusa Króla w Katowicach.

Kontakty ks. prałata z nauczycielami akademickimi zaowocowały również jego udziałem w XXX Wyprawie Naukowej Uniwersytetu Śląskiego na Spitsbergen. Na tę miesięczną wyprawę polarną zaprosił go dziekan Wydziału Nauk o Ziemi prof. Jacek Jania. Ks. Puchała był kapelanem tej wyprawy, uczestnikiem badań naukowych, a także korespondentem Radia Katowice i Radia eM, do których to rozgłośni przekazywał codziennie relacje.

Ks. dr Stanisław Puchała został też zaproszony do udziału w interdyscyplinarnej sesji naukowej zorganizowanej przez Wydział Elektryczny Politechniki Śląskiej i Akademię Morską w Gdyni na pokładzie Daru Młodzieży płynącego z Haarlingen w Holandii do Szczecina. Przywrócił wtedy tradycje Mszy św. odprawianej na pokładzie tego żaglowca. Nie bez znaczenia było też organizowanie pielgrzymek do Rzymu i wyjazdów na Europejskie Spotkania Młodych w różnych miastach Europy. Ośrodek Diecezjalny Duszpasterstwa Akademickiego był centralnym punktem przygotowania i organizowania uczestnictwa w tych spotkaniach. Wydarzeniem bardzo jednoczącym i umacniającym zaangażowanie w Duszpasterstwo Nauczycieli Akademickich była pielgrzymka do Rzymu profesorów śląskich uczelni na spotkanie z Janem Pawłem II w 1985 roku.

Ks. Stanisław Puchała położył także ogromne zasługi dla rozwoju kościelnych programów radiowo-telewizyjnych, koordynując współpracę między rozgłośnią Polskiego Radia w Katowicach a Kurią Metropolitalną. 4 maja 1983 roku został powołany na członka Diecezjalnego Komitetu ds. Duszpasterskiego i Organizacyjnego przygotowania pielgrzymki papieża Jana Pawła II do Katowic 20 czerwca 1983 roku. W 1991 roku został członkiem Komitetu Diecezjalnego VI Światowego Dnia Młodzieży oraz współorganizatorem spotkania młodych z Janem Pawłem II na Jasnej Górze. Rok później powołano go do archidiecezjalnej Komisji II Synodu Plenarnego. Był także współzałożycielem i pierwszym kapelanem Katowickiego Hospicjum Domowego (1988–2000). Ks. dr Stanisław Puchała jest współautorem polskiego programu rekolekcji małżeńskich typu Marriage Encounter i jako kapelan wraz ze swoimi współpracownikami prowadzi je nieprzerwanie od 1978 roku. Jest również opiekunem kaplicy św. Barbary w zabytkowej Kopalni Guido w Zabrzu.

W 2005 roku napisał i obronił pracę doktorską pt. Urzeczywistnienie się Kościoła w środowisku akademickim diecezji katowickiej w latach 1947–1992 na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Śląskiego. W 2010 roku ks. Stanisław Puchała otrzymał papieską nominację na prałata honorowego. Po 15 latach sprawowania funkcji proboszcza katowickiej archikatedry w 2013 roku przeszedł na emeryturę, ale nadal działa w środowisku i dodatkowo przyjął na siebie obowiązki duszpasterza Uniwersytetów Trzeciego Wieku.

Ksiądz Stanisław Puchała znany jest z umiłowania muzyki. Podczas jego „urzędowania” w katowickiej archikatedrze odbyło się wiele wspaniałych koncertów, przede wszystkim organowych, które najczęściej prowadził i wykonywał prof. Julian Gembalski, wielokrotnie koncertował chór Filharmonii Śląskiej, Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia po raz pierwszy do liturgii zagrano Missa pro pace Wojciecha Kilara, rozbrzmiewały także inne monumentalne utwory Wojciecha Kilara i Henryka Mikołaja Góreckiego.

W wygłoszonej homilii ks. prof. dr hab. Marian Machinek, profesor na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, przypomniał zasługi księdza prałata dla regionu śląskiego w zakresie kultury, działalności społecznej i polityki, za które został laureatem Nagrody im. Stanisława Ligonia (2013) i odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski Polonia Restituta. Charakteryzując księdza Stanisława Puchałę, stwierdził, że ujmował osobistym przekazem wiary, postawą otwartą i ufną wobec świata, łączącą się z każdym cierpieniem i ułomnością, wzruszał i prowokował do zastanowienia się nad sobą, pochylenia się nad tym, co robimy. Uczył, żeby nie myśleć tylko o tym, by dojrzewał w nas dyplomowany profesor, lekarz, inżynier, ale by dojrzewał w nas po prostu człowiek, który umie przyjąć zarówno łaskę uśmiechu, jak i łaskę ciężkiej próby.

Po zakończeniu Mszy św. składali Jubilatowi życzenia przedstawiciele Rady Miasta, Rady Parafialnej, Zarządu Regionu Śląsko-Dąbrowskiego NSZZ „Solidarność” z przewodniczącym Dominikiem Kolorzem na czele. Wszyscy kierowali słowa wdzięczności za lata posługi kapłańskiej i duszpasterskiej. Przewodniczący Śląsko-Dąbrowskiej „Solidarności” podkreślił szczególne znaczenie tej posługi w trudnych i niebezpiecznych latach walki z reżimem komunistycznym. Serdeczne słowa podziękowania za współpracę, przy nagraniu ewangelizacyjnym Zatrzymaj się na chwilę, skierował na zakończenie Józef Skrzek, którego występ uświetnił uroczystość.

Dziękując ks. dr. prałatowi Stanisławowi Puchale za ogromne zaangażowanie i wkład w rozwój Kościoła górnośląskiego, wierzymy, że niespożyta energia pozwoli na realizacje kolejnych ważnych planów i projektów oraz będzie dalej przynosiła dobre owoce dla środowiska akademickiego Katowic.

Autorzy: Ewa Żurawska
Fotografie: Agnieszka Sikora