Konferencja dotyczyła projektu Via sacra Pszczyny ekonomia – ekologia – duchowość jako forma edukacji, realizującego założenia idei PILGRIM. W swoim haśle przewodnim: „Żyjąc świadomie – budujesz przyszłość” PILGRIM łączy kształcenie dla zrównoważonego rozwoju z jego wymiarem religijno-etyczno-filozoficznym. Taka forma kształcenia skierowuje uwagę na zabezpieczenie przyszłości poprzez zachęcenie do przemieniającego działania w teraźniejszości.

Od lewej dyrektor PZS 2 mgr inż. Piotr Cygan, koordynator PILGRIM dr Piotr Kubiak i dyrektor Wydziału Katechetycznego ks. dr Roman Buchta

Organizatorami konferencji byli Powiatowy Zespół Szkół nr 2 im. K. Miarki w Pszczynie i Ruch PILGRIM w Austrii. Projekt patronatem honorowym objęli Bundesrealgymnasium Purkersdorf w Austrii, Starostwo Powiatowe w Pszczynie, Urząd Miasta Pszczyny, Wydział Katechetyczny Kurii Metropolitarnej w Katowicach, Uniwersytet Śląski w Katowicach (Wydział Teologiczny oraz Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji), Kolegium Pracowników Służb Społecznych w Czeladzi, Muzeum Prasy Śląskiej w Pszczynie i Zakład Karny w Cieszynie.

Konferencja naukowa poświęcona była głównie zagadnieniom idei PILGRIM, działalności skupiającej w sobie idee ekologii, ekonomii i socjalizacji, które łączy duchowość w edukacji i procesie wychowania. Zrównoważony rozwój ma na celu trwałą jakość życia obecnych i przyszłych pokoleń. Problemy doby obecnej, takie jak przemiany społeczno- -gospodarcze oraz kulturowe, dotyczą również zachowania tożsamości i dziedzictwa kulturowego i powinny być przedmiotem szerokich dyskusji naukowych. Konferencja była próbą zaproszenia do namysłu nad aktualnymi problemami teorii i praktyki kształcenia oraz innowacyjnej pracy nauczycieli. Przedstawione w referatach treści stanowiły płaszczyznę wymiany doświadczeń przedstawicieli polskich i zagranicznych ośrodków naukowych oraz praktyków zajmujących się tą ważną tematyką, którzy mają na uwadze dobro nowatorskiego wychowania i kształcenia w idei PILGRIM. Organizatorzy wyszli z założenia, iż specjalistyczne spotkanie przyczyni się do zacieśnienia współpracy naukowej różnych ośrodków.

Swoiste współbycie uczestników uroczystości przejawiało się zatem głównie w charakterze obrad w języku polskim oraz niemieckim. Moderatorami konferencji byli ubrani w ludowe stroje ziemi pszczyńskiej uczniowie z Powiatowego Zespołu Szkół nr 2 im. K. Miarki w Pszczynie uczęszczający do klasy licealnej o profilu pedagog społeczny utworzonej przez koordynatora projektu dr Natalię Marię Ruman, nauczyciela katechetę i wychowawcę w Powiatowym Zespole Szkół nr 2 im. Miarki w Pszczynie oraz pracownika naukowego na Wydziale Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie, która również jest koordynatorem porozumienia tejże Szkoły z Uniwersytetem Śląskim.

Konferencji towarzyszyła sesja plakatowa przedstawiająca najważniejsze wartości idei PILGRIM – duchowość, ekologię, ekonomię oraz wolontariat. Uczestnicy konferencji mogli również obejrzeć urozmaiconą wystawę prac plastycznych przygotowaną przez uczniów ukazującą małe obiekty sakralne, krzyże i kapliczki przydrożne. Dopełnieniem naukowego wymiaru konferencji stały się ponadto podczas występów uczniów Szkoły wybrane utwory muzyczne nawiązujące do tematyki idei PILGRIM oraz występy członków zespołu Folkowianie, podopiecznych Ośrodka Matka Boża Różańcowa w Starej Wsi.

Spotkanie rozpoczęło wystąpienie dr Natalii Marii Ruman, która zajęła się zagadnieniem prezentacji projektów pt.: Budowa ścieżki „Via sacra Pszczyny i okolic” jako forma edukacji katechetyczno-ekologicznej oraz „KLASA w AKCJI: Przybyłem – Zobaczyłem – Pomogłem (Veni, vidi, adiuvi)” na podstawie innowacji pedagogicznej w liceum ogólnokształcącym: pedagog społeczny; na przykładzie działalności koła pedagogicznego „EduCatOr” (łac. educator – pedagog; ECO-ekologiczny) oraz Koła Theatr(i)um ReANIMAtion (theatrum – teatr; atrium – główne pomieszczenie, przedsionek serca; anima – dusza; theatrum reanimation – teatr reanimacji) w Powiatowym Zespole Szkół nr 2 im. K. Miarki.

Następnie gości przywitali dyrektor szkoły mgr inż. Piotr Cygan oraz wicedyrektorzy mgr inż. Mirosława Bienioszek i mgr Jarosław Kinalski. Zwrócili oni uwagę na miejsce i funkcje szkoły, która w swoim programie w szczególny sposób odwołuje się do wartości i jako pierwsza na Śląsku zdecydowała się na przynależność do ruchu PILGRIM, podejmując się wyzwania, by wychowanie ekologiczne uczniów złączyć z wychowaniem moralnym.

Wicestarosta Powiatu Pszczyńskiego Krystian Szostak wyraził wdzięczność, że do edukacji włączono pierwiastek metafizyczny, gdyż na kartach historii zniwelowanie duchowości doprowadziło do dehumanizacji społeczeństwa, a korzenie Europy były i są chrześcijańskie.

Następnie głos zabrał przedstawiciel, założyciel i dyrektor ruchu PILGRIM w Austrii dr Johann Hisch. Po krótkiej prezentacji, w której zawarł najważniejsze wskazówki dotyczące prawidłowego funkcjonowania instytucji, ukazał ciągłość i ważność systemu wartości głoszonych przez PILGRIM na tle dynamicznie zmieniającego się, ewoluującego systemu aksjologicznego charakterystycznego dla społeczeństw ponowoczesnych.

Konsul Austrii Rembert Schleicher prześledził pojawiające się wątki oraz sposoby prezentowania rzeczywistości, sposoby kształtowania, przekazywania i utrwalania określonego daną kulturą obrazu świata między sacrum a profanum w edukacji wielokulturowej w powiązaniu z ideą PILGRIM.

Dyrektor Wydziału Katechetycznego Kurii w Katowicach ks. dr Roman Buchta zwrócił uwagę na wymiar relacyjny religijnego zaangażowania, który jest siłą nośną i organizującą dla pozostałych wymiarów.

JM Rektor Wyższej Szkoły UNI-TERRA w Poznaniu dr Dariusz Grzybek podkreślił, że duchowość jest nie tylko zjawiskiem indywidualnym, ale jest zarazem włączeniem i uczestnictwem we wspólnocie lokalnej. Typ zmian zachodzących w środowisku wyjątkowo silnie oddziałuje na byt gatunków, które charakteryzują się silną postawą ekologiczną w jej szerokim spektrum.

W dalszej części obrad zajmującej się problematyką proekologiczną połączoną z wartościami duchowymi swoje wystąpienia zaprezentowali: ks. dr Krzysztof Sosna z Wydziału Teologicznego UŚ (przybliżył ważność aksjologii w życiu młodzieży ponadgimnazjalnej), dr Waldemar Szendera – pracownik Pracowni Zrównoważonego Rozwoju Instytutu Ochrony Środowiska w Warszawie, członek Zarządu Głównego Związku Górnośląskiego w Polsce (poruszył tematykę ekologicznej encykliki papieża Franciszka), ppor. Tomasz Głasek z Zakładu Karnego w Cieszynie (ukazał, jak idea PILGRIMU pomogła w resocjalizacji osadzonych na przykładzie porozumienia Powiatowego Zespołu Szkół nr 2 w Pszczynie i Zakładu Karnego w Cieszynie), mgr Aleksander Spyra z Muzeum Prasy Śląskiej w Pszczynie (podkreślił potrzebę zachowania dziedzictwa kulturowego na ziemi pszczyńskiej), mgr Grażyna Pyka – działaczka ziemi bieruńsko-lędzińskiej (zajęła się zagadnieniem roli nauczyciela w nowatorskich rozwiązaniach w zakresie kształcenia i propagowania wartości wśród uczniów), mgr Halina Koselska-Kubiak – członek zarządu PILGRIM w Wiedniu (zwróciła uwagę na personalizm w edukacji i ważność budowania fundamentów dla pracy nauczyciela).

Konferencja stanowiła znakomite forum dyskusji i wymiany poglądów. Przedstawiano nowe teorie, ciekawe spostrzeżenia, które z pewnością stanowić będą inspirację do dalszych przemyśleń i podejmowania tematów badawczych w zakresie sytuacji opracowywania programów wspierających działania edukacyjne promujące ideę PILGRIM. Należy mieć nadzieję, że taki wieloaspektowy namysł zaowocuje nowymi inspiracjami teoretyczno- -praktycznymi.