14 marca 2025 roku Uniwersytet Śląski w Katowicach po raz 19. obchodził Święto Liczby Pi (3.14). To wyjątkowe wydarzenie, które każdego roku przyciąga setki pasjonatów nauki, od uczniów i studentów po naukowców i miłośników matematyki. Tegoroczna edycja udowodniła, że nauki ścisłe i techniczne mogą być zarówno fascynujące, jak i niezwykle różnorodne – jak sieć 100 bilionów połączeń w ludzkim mózgu, które tworzą nieskończone możliwości odkryć i eksperymentów.

Prof. dr hab. Maciej Sablik, inicjator Święta Liczby Pi na UŚ, i dr hab. Agnieszka Nowak-Brzezińska, prof. UŚ

Nauka, która inspiruje

Dzień Liczby Pi to coś więcej niż tylko matematyka – to święto całej nauki! 14 marca jest także dniem urodzin wybitnych uczonych, takich jak Albert Einstein czy Wacław Sierpiński, a także śmierci Stephena Hawkinga (2018). Wydarzenie wypełnione było wykładami, warsztatami i interaktywnymi pokazami, które przyciągnęły uczestników w każdym wieku. Laboratoria chemiczne pozwoliły zgłębić tajniki pirotechniki, a mecze matematyczne dostarczyły ogromnych emocji. Nie mogło zabraknąć także gier logicznych i zabaw, które udowodniły, że nauka może być przyjemnością. Tradycyjnie wielkim zainteresowaniem cieszyła się także Kawiarnia Szkocka, która nawiązywała do legendarnego miejsca spotkań matematyków i zapewniała smaczny poczęstunek za pi-pieniądze zdobyte za pomyślnie rozwiązane zadania i zagadki.

Matematyczna rywalizacja

Jednym z najbardziej emocjonujących momentów wydarzenia był mecz matematyczny, w którym uczniowie szkół średnich oraz 7. i 8. klas szkół podstawowych mogli zmierzyć się w rozwiązywaniu zadań. Drużyny składające się z dwóch grup po pięciu uczestników rywalizowały w intelektualnej potyczce, prezentując swoje rozwiązania w obecności kibiców i jury. Kolejno wyznaczani reprezentanci drużyn dawali sobie nawzajem do wykonania zadania z ustalonego zestawu, a ich rozwiązania podlegały ocenie. To wyjątkowe wydarzenie pokazało, że matematyka może być równie pasjonująca i emocjonująca jak sportowa rywalizacja.

Uczniowie mogli przekonać się, jak barwna i magiczna może być chemia

Uczestnicy poznawali podstawy robotyki oraz funkcje i możliwości robota mBot2

Warsztaty „Odkryj niewidzialne: Termowizja

Od drukarek 3D po termowizję

W tegorocznej edycji zaprezentowano blisko 100 różnych aktywności w trzech lokalizacjach – na kampusach: katowickim, chorzowskim i sosnowieckim. Nowoczesne technologie, takie jak druk 3D i skanery 3D, pokazały swoje zastosowania w lotnictwie, astronautyce oraz inżynierii biomedycznej. Uczestnicy mogli również wcielić się w alchemików podczas gry terenowej inspirowanej problemami informatycznymi czy odkrywać niewidzialny świat za pomocą kamer termowizyjnych. Nauka stała się interaktywną przygodą, a każdy mógł znaleźć coś dla siebie – od zagadek logicznych po wykłady o fałszowaniu żywności.

Wśród niezwykle ciekawych zajęć znalazły się m.in.: kalambury z kamerą termowizyjną, warsztaty „Struktura i światło: Jak budowa materii wpływa na właściwości emisyjne funkcjonalnych materiałów”, „Origami: sztuka składania papieru – od historii po praktykę”, „Odkryj niewidzialne: Termowizja”, „Superbohater: Tajemnice działania mięśni”, „Rentgenowskie badanie dzieł sztuki”, „Jak inwestować w papiery wartościowe?”, „Zrównoważona energia”, „Gra dla zera graczy: W jaki sposób proste struktury mogą stworzyć te skomplikowane?” oraz konkurs „Pionek: Turniej szachowy”.

Nauka z humorem

Jedną z największych nowości tegorocznego wydarzenia był Stand-up Naukowy na kampusie w Chorzowie, w którym pięciu naukowców w błyskotliwy sposób przybliżyło uczestnikom fascynujące zagadnienia nauk ścisłych i technicznych. Był to show nie tylko niezwykle edukacyjny, ale i pełen humoru, oraz udowodnił, że nauka może bawić równie dobrze jak najlepsza rozrywka. Naukowcy z różnych dyscyplin – fizyki, chemii, matematyki, informatyki i inżynierii materiałowej – pokazali, jak wygląda ich codzienne życie.

Most między teorią a praktyką

Obchody Dnia Liczby Pi dowodzą, że nauka nie jest oderwana od rzeczywistości, ale wręcz przeciwnie – kształtuje naszą codzienność. Eksperymenty z fizyki medycznej pokazały, jak nowoczesne technologie pomagają w diagnostyce i leczeniu, a inżynierowie zaprezentowali, jak liczba pi znajduje zastosowanie w precyzyjnym projektowaniu. W laboratoriach można było badać struktury periodyczne, wyznaczać ludolfinę na komputerze czy poznać tajemnice działania mięśni. W trakcie warsztatów uczestnicy mogli poznać tajniki materiałów inżynierskich, samodzielnie je przygotowując i testując. Podczas oglądania wystawy prac dyplomowych studentów mechatroniki uczestnicy mogli dowiedzieć się, jakie zastosowania w życiu codziennym znajdują projekty inżynierskie i mechatroniczne.

Dlaczego świętujemy liczbę pi?

Pomysł obchodów Dnia Liczby Pi narodził się w 1988 roku w Stanach Zjednoczonych, kiedy to fizyk Larry Shaw zapoczątkował tradycję świętowania 14 marca jako Pi-Day. W 2019 roku UNESCO ogłosiło ten dzień Międzynarodowym Dniem Matematyki, podkreślając jego znaczenie dla całego świata nauki.

Organizatorem wydarzenia na Uniwersytecie Śląskim jest Wydział Nauk Ścisłych i Technicznych, który zlokalizowany jest na kampusach w Katowicach, Chorzowie i Sosnowcu. W obrębie jego struktury funkcjonuje sześć instytutów naukowych: Instytut Chemii, Instytut Fizyki im. Augusta Chełkowskiego, Instytut Informatyki, Instytut Inżynierii Biomedycznej, Instytut Inżynierii Materiałowej, Instytut Matematyki. W ofercie dydaktycznej wydziału jest kilkanaście kierunków studiów, w tym kierunki w języku angielskim, a także studia podyplomowe.

XIX edycja Święta Liczby Pi była pełna inspirujących momentów, eksperymentów i pasjonujących dyskusji. W organizację wydarzenia zaangażowanych było kilkuset naukowców, doktorantów i studentów wydziału, którzy z ogromnym zaangażowaniem pracowali, by nasi goście czuli, że daliśmy z siebie wszystko. Dziękujemy wszystkim, którzy wzięli udział w liczbowej zabawie i wspólnie z nami odkrywali piękno nauk ścisłych i technicznych! Do zobaczenia za rok!