Naukowcy UŚ uhonorowani podczas Gali Nauki Polskiej

19 lutego 2025 roku odbyła się Gala Nauki Polskiej. Podczas uroczystości wręczone zostały nagrody Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za znaczące osiągnięcia w zakresie działalności naukowej, dydaktycznej, wdrożeniowej, organizacyjnej oraz całokształt dorobku. Wśród wyróżnionych osób znaleźli się pracownicy i pracowniczki Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

Za osiągnięcia w działalności dydaktycznej laureatami zostali: dr Katarzyna Trynda, prof. UŚ (prorektorka ds. studenckich i kształcenia UŚ), i dr Katarzyna Sujkowska, prof. UŚ (dyrektorka Kolegium Dydaktyki Ogólnouniwersyteckiej UŚ); za osiągnięcia w działalności wdrożeniowej – dr hab. Tomasz Goryczka, prof. UŚ, i mgr inż. Jerzy Bogdan Dybich (Wydział Nauk Ścisłych i Technicznych); za osiągnięcia w działalności naukowej – prof. dr hab. Barbara Mikołajczyk (Wydział Prawa i Administracji).

Gala Nauki Polskiej odbywa się w ramach obchodów Dnia Nauki Polskiej ustanowionego w rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika. Święto ma stanowić inspirację do pójścia w ślady wybitnych polskich badaczy i wzmocnić zainteresowanie nauką.

Prof. Krzysztof Wieczorek laureatem Nagrody Ligonia 2025

W tym roku nagrodą Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” im. Juliusza Ligonia został uhonorowany prof. dr hab. Krzysztof Wieczorek z Instytutu Filozofii Wydziału Humanistycznego UŚ. Wyróżnienie to przyznano za twórczy rozwój filozofii dialogu i nadziei, ukazywanie wartości myśli chrześcijańskiej w kontekście współczesnych wyzwań oraz zaangażowanie w dialog międzyreligijny na Śląsku.

Śląska Nagroda im. Juliusza Ligonia jest najstarszą regionalną nagrodą w Polsce, przyznawaną od 1963 roku Wyróżniane są osoby i instytucje, które kierując się chrześcijańskimi wartościami, wniosły znaczący wkład w duchowy i cywilizacyjny rozwój Śląska.

Prof. Monika Musiał w gronie ekspertów ERC

Prof. dr hab. Monika Musiał z Instytutu Chemii UŚ została zaproszona do zespołu ekspertów European Research Council (ERC), Panel PE4 (Physical and Analytical Chemical Sciences), do oceny wniosków CoG-2024 (Consolidator Grant). Licząc od roku 2013 badaczka z UŚ jest trzecią osobą reprezentującą Polskę wśród ekspertów panelu PE4. Prof. dr hab. Monika Musiał jest ekspertem w zakresie chemii kwantowej. Jest współtwórczynią szeregu zaawansowanych metod obliczeniowych, cieszących się uznaniem wśród chemików kwantowych. Jej prace znajdują szerokie uznanie w środowisku (liczba cytowań 8616, indeks Hirscha 35). Była zaangażowana w realizację wielu projektów (kierownik lub główny wykonawca) finansowanych przez MNiSW oraz NCN.

ERC Consolidator Grant jest przeznaczony dla naukowców będących od 7 do 12 lat po doktoracie. ERC wspiera realizację ambitnych projektów badawczych mających na celu dokonanie istotnych odkryć i osiągnięcie przełomowych wyników. Kryterium oceny projektu jest doskonałość naukowa.

Dr Monika Glosowitz członkinią międzynarodowej sieci badawczej DePOT

Dr Monika Glosowitz z Wydziału Humanistycznego UŚ została członkinią międzynarodowej sieci badawczej DePOT – Deindustrialization and the Politics of Our Time, badającą polityczne odpowiedzi na procesy deindustrializacji, ich historyczne uwarunkowania i związane z nimi codzienne doświadczenia społeczności na całym świecie. Głównym celem jest przyjrzenie się przyczynom, skutkom i dziedzictwom deindustrializacji z perspektywy porównawczej i transnarodowej. DePOT jest globalną siecią partnerów z ponad 35 centrów badawczych, muzeów przemysłowych, archiwów związkowych i innych organizacji europejskich, amerykańskich i kanadyjskich.

Dr Monika Glosowitz została zaproszona do włączenia się we wspólne działania badawcze po prezentacji swojego projektu na konferencji w Glasgow „Gender, Family and Deindustrialisation” w czerwcu 2024 roku. Jako research associate będzie rozwijała „Pamiętniki kobiet z rodzin górniczych” w transdyscyplinarnej i transnarodowej perspektywie.

Zwycięstwo zespołu z WPiA UŚ w konkursie Legal Hackathon 2025

Zespół reprezentujący Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego zajął I miejsce w konkursie Legal Hackathon 2025 organizowanym przez Wolters Kluwer Polska. Zwycięski zespół #Jackpot w składzie: Kamila Stachowiak, Marcin Gieroń, Filip Kierzonek, Filip Dróbka, Miłosz Barłóg, Igor Całka oraz Jakub Abramski przygotował projekt aplikacji Is it Fake umożliwiającej szybkie wykrywanie deepfake’ów i generowanie przejrzystych raportów, które można przekazać odpowiednim organom. Dzięki temu ofiary manipulacji mogą podjąć działania i oczyścić swój wizerunek, zanim fałszywy materiał wyrządzi szkody.

Legal Hackathon odbył się po raz siódmy w Warszawie i zgromadził ponad 30 drużyn złożonych z pasjonatów LegalTech z całej Polski.

Kryminalne zagadki Katowic nagrodzone

Gra Kryminalne zagadki Katowic zorganizowana przez Uniwersytet Śląski zdobyła pierwsze miejsce w kategorii Event w największym konkursie na kreatywną kampanię szkoły wyższej w Polsce – Genius Universitatis 2025! W grze wykorzystującej mechaniki gier fabularnych (RPG) rywalizowało między sobą 10 zespołów 5- i 6-osobowych – łącznie 56 uczestników. Osoby biorące udział w grze wcieliły się w role detektywów rozwiązujących zagadkę tajemniczego zabójstwa antykwariusza z Katowic – Artura.

Autorzy scenariusza przygotowali dokumenty, poszlaki i liczne dowody rzeczowe, które w ramach śledztwa analizowali uczniowie. Najważniejszym elementem śledztwa były przesłuchania świadków i podejrzanych prowadzone przez uczestników. Każdemu z 9 spotkań towarzyszyły otwarte wykłady popularnonaukowe, z których skorzystało łącznie 320 osób. Projekt realizowany był od 19 października do 21 listopada 2023 roku na terenie katowickiego kampusu uczelni. W role świadków i podejrzanych wcielili się aktorki i aktorzy z agencji artystycznej EST ERA. Projekt został dofinansowany przez Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię w ramach Programu „Metropolitalny Fundusz Wspierania Nauki” w latach 2022–2024.

Przedstawiciele UŚ na Akademickich Mistrzostwach Polski w Szachach

Od 7 do 9 marca drużyna z Uniwersytetu Śląskiego w składzie: Mauro Arturo Rivera León z Wydziału Prawa i Administracji i Marek Wójtowicz z Wydziału Teologicznego oraz studenci: Irena Hertlein, Wiktoria Cieślak, Aleksander Smagacz i Anna Hampel uczestniczyli w Akademickich Mistrzostwach Polski w Szachach. W turniejach indywidualnych najlepiej poradziła sobie Wiktoria Cieślak, która w zawodach kobiet w klasyfikacji uniwersytetów zdobyła brązowy medal z wynikiem 6,5/9 punktów. W turnieju drużynowym nasz zespół był rozstawiony z 21. numerem startowym (na 50). Finalnie drużyna UŚ zajęła 18. miejsce, wygrywając 4 mecze, remisując 2 i przegrywając 3.

Prezes ZNP UŚ powołana do Rady ds. Kobiet w Szkolnictwie Wyższym i Nauce

8 marca 2025 roku Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego ogłosił powołanie Rady ds. Kobiet w Szkolnictwie Wyższym i Nauce. Jedną z członkiń nowo powstałego gremium jest Aneta Trojanowska, Wiceprezes Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP oraz prezes ZNP na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Nowy zespół doradczy ma wspierać działania na rzecz równości płci w środowisku akademickim, analizować sytuację kobiet w nauce i rekomendować rozwiązania służące poprawie ich warunków pracy oraz rozwoju kariery naukowej. W składzie rady znalazły się 22 osoby, w tym naukowczynie i przedstawicielki środowiska akademickiego.

XIX Święto Liczby Pi

14 marca Uniwersytet Śląski w Katowicach świętował już po raz 19. imieniny ludolfiny. Tegoroczne obchody obejmowały wiele ciekawych wydarzeń: pokazy eksperymentów, wykłady, gry i konkursy, które przykuły uwagę miłośników matematyki i nie tylko. Swoje podwoje otworzyły laboratoria Wydziału Nauk Ścisłych i Technicznych na wszystkich kampusach uczelni. Święto rozpoczął wykład inauguracyjny prorektora ds. finansów UŚ prof. dr. hab. Michała Daszykowskiego pt. „Chemiczne śledztwa w mrocznym świecie fałszerstw produktów spożywczych”, w którym autor rzucił nowe światło na tajniki chemii i jej znaczenie w naszym codziennym życiu. W laboratoriach chemicznych można było eksperymentować z pirotechniką, a na kampusie chorzowskim odbywały się doświadczenia z zakresu fizyki medycznej, które pokazywały, jak nauka pomaga w diagnostyce i leczeniu. Największą nowością tegorocznych obchodów był stand-up naukowy, który w lekkiej i humorystycznej formie przybliżył uczestnikom fascynujące zagadnienia nauk ścisłych i technicznych. Kampus w Sosnowcu odkrywał m.in. tajniki inżynierii biomedycznej, materiałowej i mechatroniki. Osoby interesujące się tematyką związaną z drukiem i skanowaniem 3D mogły poznać ich zastosowania m.in. w lotnictwie i astronautyce. Była okazja dowiedzieć się, czym jest termowizja i jaki ma związek z uczeniem maszynowym, zaś Studenckie Koło Naukowe Mechatroników prezentowało swoje najlepsze projekty inżynierskie, m.in. ekspres do kawy oraz czołg. Mecz matematyczny natomiast dostarczył wielu emocji i pokazał, jak ekscytująca może być matematyka. Dzięki zaangażowaniu wielu nauczycieli akademickich oraz studentów udało się kolejny raz udowodnić, że nauki ścisłe są fascynujące i można je polubić.