50 Tygodni w Mieście Nauki

Tydzień Pieniądza to 20. tydzień w Mieście Nauki. Jego ideą było przybliżenie różnych form i wymiarów pieniądza oraz pokazanie, jak istotne znaczenie ma on w życiu każdego człowieka. W ramach Tygodnia zaproponowano wiele wydarzeń, w tym seminarium naukowe poświęcone innowacjom płatniczym, warsztaty dla uczniów na temat pieniądza, instrumentów płatniczych i zarządzania finansami, a także wykłady i warsztaty dla seniorów o korzystaniu z usług finansowych. Na szczególną uwagę zasługuje wystawa 100. rocznica utworzenia Banku Polskiego S.A., którą można było obejrzeć przed budynkiem Narodowego Banku Polskiego oddziału okręgowego w Katowicach.

Od 27 maja do 2 czerwca odbywał się Tydzień Latania. Był okazją do prezentacji stanu lotnictwa w kontekście światowym, europejskim i regionalnym. Wydarzenia tego tygodnia zostały pogrupowane na dni poświęcone kolejnym tematom. Odbyły się: dzień przemysłu lotniczego, dzień transportu lotniczego, dzień bezzałogowych systemów powietrznych, dzień kształcenia, edukacji i szkolenia lotniczego oraz dwa dni pokazów lotniczych. W ramach poszczególnych dni odbywały się konferencje popularnonaukowe, naukowe targi pracy firm lotniczych i konkursy z wiedzy lotniczej. Punktem kulminacyjnym tygodnia były pokazy lotnicze na katowickim lotnisku Muchowiec oraz na lotnisku w Gliwicach. Można było obejrzeć modele samolotów spalinowych i elektrycznych, pokazy dronów oraz grup akrobacyjnych, szybowcowych i skoków spadochronowych.

Od 3 do 9 czerwca trwał Tydzień Starości, w trakcie którego rozmawiano o zdrowiu oraz wielu zagadnieniach związanych z przypadłościami wieku starszego. Zorganizowano wykłady poświęcone chorobom neurozwyrodnieniowym, problemom związanym z utratą pamięci czy seksualności wieku podeszłego oraz warsztaty i wiele aktywności fizycznych, w tym: naukę podstaw marszu nordic walking, zajęcia w wodzie, trening uważności mindfulness czy warsztaty z elementami muzykoterapii.

Podczas Tygodnia Kryształów organizatorzy zaprosili do odkrywania fascynującego świata kryształów i ich wyjątkowych właściwości, różnorodności oraz możliwości wykorzystania w wielu aspektach życia codziennego oraz zaawansowanych technologiach. Podczas tygodnia odbywały się wykłady wybitnych specjalistów z krajowych i zagranicznych ośrodków naukowych, wystawy i warsztaty dla uczniów, Ogólnopolski Konkurs Wzrostu Kryształów, a także gry terenowe. Wydarzeniu towarzyszyły wystawy pt. Od monokryształu Jana Czochralskiego do grafenu oraz Crystal Landscapes.

Prof. Aleksandra Achtelik przewodniczącą Państwowej Komisji ds. Poświadczania Znajomości Języka Polskiego jako Obcego

20 maja odbyło się posiedzenie Państwowej Komisji do spraw Poświadczania Znajomości Języka Polskiego jako Obcego w nowym składzie – to trzecia kadencja Komisji (2024–2028). W trakcie spotkania wybrano nową przewodniczącą, którą została dr hab. Aleksandra Achtelik, prof. UŚ, wicedyrektor Szkoły Języka i Kultury Polskiej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. W poprzednich dwóch kadencjach w składzie Komisji zasiadała prof. dr hab. Jolanta Tambor, dyrektorka Szkoły. Pierwsze państwowe egzaminy certyfikatowe z języka polskiego jako obcego odbyły się w 2004 roku. To wydarzenie wielkiej wagi dla promocji języka polskiego było ukoronowaniem wieloletniej pracy zespołu specjalistów – przedstawicieli ośrodków akademickich zajmujących się kształceniem obcokrajowców w Polsce.

Prof. Seweryn Kowalski kierownikiem eksperymentu w CERN

Dr hab. Seweryn Kowalski, prof. UŚ z Wydziału Nauk Ścisłych i Technicznych Uniwersytetu Śląskiego wraz z prof. Erikiem Zimmermanem z University of Colorado Boulder, został wybrany na kierownika (spokesperson) współpracy NA61/SHINE w CERN na trzyletnią kadencję rozpoczynającą się w grudniu bieżącego roku. Jest jednym z niewielu Polaków kierujących eksperymentem w CERN, który znajduje się na jednym z dwóch największych akceleratorów. Dr hab. Seweryn Kowalski, prof. UŚ dotychczas pełnił funkcję zastępcy kierownika tego eksperymentu, a wcześniej, w latach 2019–2022 kierował dużą sprzętową aktualizacją detektora, która pozwoliła na zwiększenie szybkości zbierania danych o czynnik 10. Warto zaznaczyć, że grupa fizyków z Uniwersytetu Śląskiego oprócz analizy danych pomiarowych jest odpowiedzialna za systemy prowadzenia wiązki i monitorowanie wiązki dla eksperymentu NA61/SHINE.

Prof. Robert Pyka ekspertem i recenzentem ANR

Dr hab. Robert Pyka, prof. UŚ został ekspertem i recenzentem Francuskiej Narodowej Agencji ds. Badań Naukowych (Agence Nationale de la Recherche – ANR) będącej odpowiednikiem polskiego NCN-u. Jako członek międzynarodowego zespołu ewaluatorów ANR, który spotkał się pod koniec kwietnia br. w Paryżu, recenzował projekty w ramach konkursu „Zrównoważone miasta, innowacyjne budynki” („Ville Durable et bâtiment innovant”).

W tym samym czasie prof. Robert Pyka został zaproszony do kapituły jury konkursu Grand Prix Urbanistyki 2024 (Grand Prix de l’Urbanisme 2024) organizowanego przez francuskie Ministerstwo Transformacji Ekologicznej i Spójności Terytorialnej. W skład jury, które spotkało się pod koniec kwietnia w paryskiej La Défense, weszło tylko trzech ekspertów z zagranicy, którymi oprócz prof. Roberta Pyki byli Philippe Close, mer Brukseli oraz Sara Ortiz, hiszpańska socjolożka i urbanistka.

Sukces studentek UŚ w USA

Drużyna studentek z Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach w składzie: Barbara Górecka, Sara Piątek, Natalia Mecner, Sylwia Korzon, Julia Stachura i Klaudia Nowak wraz z trenerką dr Magdaleną Christ zdobyła pierwsze miejsce na Mistrzostwach Świata w The Odyssey of Mind 2024 w swojej kategorii wiekowej i piątym problemie długoterminowym. W konkursie zwanym „Olimpiadą Kreatywności”, który odbył się w Stanach Zjednoczonych, wzięło udział ponad 700 drużyn z wielu krajów.

Studentki od października 2023 roku pracowały nad interdyscyplinarnym rozwiązaniem wybranego problemu długoterminowego składającego się z zadań o charakterze artystyczno- -naukowym. W centrum ich performensu był występ teatralno-muzyczny. Mistrzostwa Świata odbyły się na Iowa State University w Ames.

Studentka ISM finalistką Studenckiego Nobla

Daria Socha, studentka prawa oraz dziennikarstwa i komunikacji społecznej, studiująca w ramach Indywidualnych Studiów Międzyobszarowych, została finalistką Studenckiego Nobla w dziedzinie działalności społecznej.

Studencki Nobel jest jedynym programem stypendialnym stworzonym przez organizację studencką. Skierowany jest do studentów szkół wyższych z całej Polski, którzy wyróżniają się ambicją, ciężką pracą oraz zaangażowaniem. Niezależne Zrzeszenie Studentów chce, by program ułatwiał młodym ludziom rozwijanie swoich pasji, zainteresowań, a przede wszystkim motywował do podejmowania kolejnych działań.

Daria Socha z pełnym zaangażowaniem podejmuje się różnych działań. Jest wiceprezeską ds. prawno-finansowych w Fundacji Dyplomaci Przyszłości, członkinią Komisji Rewizyjnej w Niezależnym Zrzeszeniu Studentów UŚ, koordynatorką organizacji studenckich w Radzie Samorządu Studenckiego ISM.

Polarnicy z UŚ zrealizują projekt w ramach programu Horyzont Europa

Zespół Centrum Studiów Polarnych i Instytutu Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego (dr Dariusz Ignatiuk – kierownik; dr hab. Mariusz Grabiec, prof. UŚ; dr Michał Laska; dr Elżbieta Łepkowska; dr Marta Kondracka) wchodzi w skład konsorcjum, które otrzymało dofinansowanie na realizację projektu LIQUIDICE w ramach programu Horyzont Europa. Liderem projektu jest Instytut Geofizyki PAN (dr Bartłomiej Luks) będący partnerem Centrum Studiów Polarnych. Projekt realizowany będzie w latach 2024–2028. Całkowity budżet inicjatywy wynosi 7,5 mln euro.

Projekt LIQUIDICE łączy doświadczonych obserwatorów i twórców modeli kriosferycznych w celu kompleksowej ponownej oceny przeszłego i przyszłego stulecia, wywołanych klimatem zmian o dużym wpływie na środowisko, opracowania nowych, rozszerzonych i zharmonizowanych danych z satelitarnej obserwacji Ziemi (EO) i stacji naziemnych; ulepszania i testowania hierarchii modeli pokrywy lodowej i lodowców za pomocą modeli systemów ziemskich (ESM); informowania o strategiach dotyczących zasobów wodnych, elektrowni wodnych i społeczno-gospodarczych.

Projekt przewiduje multidyscyplinarną współpracę pomiędzy 18 instytucjami badawczymi z ośmiu krajów europejskich (Polski, Włoch, Danii, Niemiec, Hiszpanii, Szwecji, Norwegii, Wielkiej Brytanii) oraz z Indii.

„No Limits” nagrodzony

Uniwersytet Śląski został wyróżniony podczas tegorocznego rozdania Nagród Stowarzyszenia PR i Promocji Uczelni Polskich „PRom”. Doceniono wydawane od paru lat czasopismo popularnonaukowe uczelni – półrocznik „No Limits”. Uniwersytet Śląski otrzymał za „No Limits” nagrodę specjalną, a także został finalistą w kategorii uczelniane media.

„No Limits” jest pierwszym popularnonaukowym pismem na Uniwersytecie Śląskim, które przekazuje informacje o badaniach prowadzonych na uczelni. Materiały są prezentowane w sposób interesujący, ciekawy, przede wszystkim skłaniający do myślenia i do własnych poszukiwań.