Już od nowego roku akademickiego 2020/2021 w ofercie Uniwersytetu Śląskiego znajdą się studia umożliwiające nabywanie uprawnień nauczycielskich poprzez indywidualny program studiów, łączący wykształcenie pedagoga specjalnego i przygotowanie do prowadzenia zajęć z wybranego przedmiotu szkolnego.

Pomysł na nowy kierunek studiów zrodził się z potrzeby eksplorowania nowych obszarów kształcenia indywidualnego na Uniwersytecie Śląskim i znalezienia w tym zakresie formuły atrakcyjnej dla studentów, którzy wiążą swoją przyszłość z zawodem nauczyciela. Kolegium Indywidualnych Studiów Międzyobszarowych (powstałe w 2014 roku z połączenia MISH i MISMP), które realizuje na naszej uczelni misję związaną z kształceniem międzydziedzinowym, już od paru lat nosiło się z zamiarem uruchomienia takiej ścieżki nauczania.

– Od dawna marzyły mi się studia nauczycielskie dla pasjonatów uczenia. Studia odważne, oryginalne, z programem, jakiego nie ma na żadnej uczelni w Polsce. Doświadczenia MISH-u, MISMAP-u, a teraz Kolegium ISM dały mi pewność, że nowe studia nauczycielskie powinny być oparte na tym wzorcu. Nazwałem sobie absolwentów tych studiów, nieco żartobliwie, komandosami edukacji. Mieli to być nauczyciele wszechstronnie przygotowani do pracy w każdej placówce oświatowej – od szkoły zawodowej po elitarne liceum – tak początki ISN wspomina pomysłodawca kierunku i dyrektor Kolegium ISM prof. dr hab. Ryszard Koziołek.

W 2019 roku plany te stały się możliwe dzięki dofinansowaniu w ramach projektu „Jeden Uniwersytet – Wiele Możliwości. Program Zintegrowany – edycja 2”, które Uniwersytet Śląski pozyskał na lata 2019–2023 z Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój (POWER).

Kluczowa dla stworzonego programu studiów była współpraca między Kolegium a przedstawicielami Wydziału Nauk Społecznych i kierunku pedagogika. Absolwent ISN to w pierwszej kolejności wykształcony pedagog, który, rozwijając swoje kompetencje w zakresie specjalności opiekuńczo-wychowawczej i terapii pedagogicznej, wykorzystuje je z myślą o pracy nauczyciela szkolnego. W tym celu realizuje efekty uczenia się na drugim kierunku studiów, który ma go przygotować do prowadzenia zajęć z wybranego przedmiotu szkolnego. Studia w ramach ISN są zatem wymagające, dają solidne podstawy do przezwyciężania coraz częstszych w szkołach problemów z uczeniem się i do stymulowania rozwoju ucznia w jego różnych aspektach. Nowa inicjatywa ma na celu uzupełnić szeroką ofertę UŚ w zakresie kształcenia nauczycieli i dać szansę tym, którzy szukają ambitnych wyzwań zawodowych i możliwości indywidualnej organizacji studiów.

Ważną kwestią, która towarzyszyła twórcom programu ISN, jest pytanie o nauczyciela przyszłości oraz o wyzwania i obszary nauczania, które nie są jeszcze powszechnymi rozwiązaniami w szkołach, a które będą społecznie istotne w perspektywie kolejnych dekad. Przygotowanie nauczyciela na rzeczywistość, która jeszcze nie jest nam w pełni znana, wymaga przede wszystkim silnej tożsamości zawodowej oraz świadomości powiązań edukacji z różnymi sferami życia człowieka. W programie ISN znajdziemy więc wiele modułów poświęconych etyce zawodowej, społecznym aspektom funkcjonowania szkoły i rozwijaniu narzędzi do kreowania własnej podmiotowości i wizerunku zawodowego.

Indywidualne Studia Nauczycielskie stawiają zatem w pierwszej kolejności na umiejętność indywidualnego i twórczego myślenia oraz poszukiwania niestandardowych narzędzi dydaktycznych. Międzydziedzinowy charakter tych studiów nie jest wyłącznie możliwością realizacji równoległych uprawnień. To przede wszystkim przyszłość dydaktyki opartej na współpracy między nauczycielami różnych przedmiotów i wypracowywaniu wspólnych efektów nauczania w szkole. Głównym celem studiów jest przygotowanie absolwenta do wdrażania tych postulatów we własnej praktyce zawodowej, aktywnego działania w środowisku pracy i pełnienia w nim roli lidera. Służy temu m.in. rozbudowany moduł ciągłych praktyk w różnych placówkach oświaty. Założeniem ISN jest to, że absolwent sprawdzi się nie tylko w szkole publicznej, ale również w miejscach oferujących nietypowe profile kształcenia, w tym oparte na tutoringu. Wszystko po to, by stworzyć szkołę, jakiej jeszcze nie znamy.