STUDIUJ Z ERAZMEM

Nie bez powodu międzynarodowy program edukacyjny Unii Europejskiej otrzymał imię wielkiego myśliciela. Dorobek intelektualny Erazma z Rotterdamu jest przecież ponadczasowy i uniwersalny. Erazm studiował i nauczał we Francji, Belgii, Anglii, Szwajcarii i Włoszech dowodząc tym samym, że nauka przekracza wszelkie granice i podziały. Dzisiaj za przykładem wielkiego mistrza podążają tysiące europejskich studentów.

Chyba każdy posiadacz studenckiej legitymacji przyzna, że studia za granicą byłyby dla niego ciekawym doświadczeniem i niezapomnianą przygodą. Jednak deklaracje nie zawsze idą w parze z podjęciem odpowiednich działań. Nie wszyscy studenci zdają sobie sprawę z szans, jakie stwarzają przed nimi programy edukacyjne Unii Europejskiej. Wielu kieruje się wyłącznie kosztami i licznymi formalnościami rekrutacyjnymi z góry zakładając, że nie będą wstanie im podołać. A przecież bez wiary we własne umiejętności, osiągnięcie życiowego sukcesu staje się nie możliwe. Dlatego w myśl starej zasady "aby móc, wystarczy chcieć", każdy student pragnący wyjechać na zagraniczną uczelnię, powinien zapoznać się z ofertą programu Socrates/Erasmus.

Erasmus w liczbach

Jak do tej pory z dobrodziejstw programu Socrates/Erasmus skorzystało ponad 32 tys. polskich studentów, a Kartę Uczelni Erasmusa podpisało 187 polskich ośrodków naukowych. W ramach programu od roku akademickiego 1998/1999 przybyło do naszego kraju prawie 7 tys. zagranicznych studentów (tylko w zeszłym roku akademickim blisko 2,5 tys. osób) Największym zainteresowaniem cieszą się kierunki ekonomiczne, techniczne, humanistyczne i filologie. Z programu korzystają także polscy pracownicy naukowi, którzy w roku akademickim 2003/2004 w liczbie 1394 odwiedzili europejskie placówki akademickie. Współpraca dydaktyczna dotyczy głównie filologii, nauk technicznych i ekonomicznych 1 .

Uniwersytet Śląski uczestniczy w programie Socrates/Erasmus od roku akademickiego 1998/1999 i jak do tej pory ma podpisanych 160 umów bilateralnych ze szkołami wyższymi z 19 państw europejskich. W roku akademickim 2003/2004 nasza Uczelnia zajmowała 20 miejsce pod względem ilości wyjazdów za granicę, ale także i przyjazdów studentów z krajów Unii Europejskiej. Według Jarosława Gąsiora z Zespołu Programów Międzynarodowych UŚ - w roku akademickim 2005/2006 planuje się wyjazd ok. 300 studentów, dla porównania w roku ubiegłym wyjechało 210 osób.

W jaki sposób funkcjonuje program?

Ogólnopolskim koordynatorem programu jest Narodowa Agencja Programu Sokrates w Warszawie, która przyjmuje wnioski uczelni, podpisuje z nimi umowy oraz dysponuje środkami Komisji Europejskiej. Wysokość przyznawanych funduszy ulega co roku zmianie, gdyż jest uzależniona od ilości składanych wniosków.

Do końca lutego każdego roku akademickiego, odnawiane są stare i zawierane nowe umowy międzynarodowe z uczelniami partnerskimi, na podstawie których podpisywane są następnie ustalenia z Narodową Agencją Programu. Inicjatywa podpisania porozumienia wychodzi zawsze od władz wydziału lub instytutu, które wydają zgodę na rozszerzenie współpracy lub utrzymanie jej na dotychczasowym poziomie. Zawarte porozumienie określa dokładną liczbę przewidywanych miejsc oraz wyszczególnia dziedziny współpracy.

Przyjazd studentów zagranicznych poprzedza przesłanie do uczelni partnerskich formularzy aplikacyjnych, które wypełnione wracają na Uniwersytet Śląski, gdzie sprawdza się ich kompletność. Na początku marca listy zagranicznych gości trafiają do koordynatorów wydziałowych, którzy na podstawie informacji w nich zawartych podejmują dalsze działania dotyczące zakwaterowania i wyznaczenia opiekunów. W tym samym czasie powstaje lista miejsc przeznaczonych dla studentów Uniwersytetu Śląskiego na poszczególnych wydziałach za granicą.

Przeprowadzenie procesu rekrutacyjnego należy do kompetencji wydziałów. Osoby zakwalifikowane do uczestnictwa w programie składają kompletną dokumentację i podpisują umowę stypendialną, jednak jak podkreśla Jarosław Gąsior z Zespołu Programów Międzynarodowych - należy pamiętać, że stypendium nie pokrywa kosztów studiów za granicą, a stanowi jedynie wyrównanie różnicy w wydatkach na studia w kraju i za granicą.

Jak zostać beneficjentem?

Z oferty stypendialnej programu Socrates/Erasmus mogą skorzystać studenci studiów licencjackich, magisterskich i doktoranckich (co najmniej II rok), po spełnieniu odpowiednich kryteriów rekrutacji2. Podstawowym wymogiem stawianym kandydatom na "studenta-erasmusa" jest odpowiednio wysoka średnia ocen oraz znajomość języka kraju docelowego potwierdzona certyfikatem. Uczelnie wymagają znajomości języka obcego na poziomie, który umożliwia uczestnictwo w zajęciach i często same oferują dodatkowe kursy językowe.

Co zrobić, aby zaliczyć?

Aby okres spędzony na zagranicznych studiach mógł być uznany na macierzystej uczelni, należy uczestniczyć w zajęciach i zdać przedmiot w porównywalnym okresie w formie egzaminu, pracy semestralnej lub zaliczenia. Taką możliwość daje ECTS czyli Europejski System Transferu Punktów. Współpracujące ze sobą jednostki naukowe określają program zajęć, listę wymaganych zaliczeń oraz liczbę koniecznych do zaliczenia punktów. Osoba, która wyjedzie na studia w ramach programu zobowiązana jest do ich ukończenia w terminie określonym w umowie (co najmniej 3 miesiące). Skrócenie okresu nauki niesie ze sobą konsekwencje w postaci zwrotu części stypendium. Przedłużenie pobytu jest możliwe tylko z semestru zimowego na letni, czyli w tym samym roku akademickim, za zgodą uczelni zagranicznej i macierzystej.

O czym należy pamiętać?

Jeżeli student zamierza przebywać na zagranicznej uczelni dłużej niż 3 miesiące (najdłużej 1 rok), powinien zalegalizować swój pobyt poprzez wystąpienie z wnioskiem o zezwolenie na pobyt dla obywateli Unii Europejskiej. Stypendium w formie dofinansowania jest wypłacane wstępnie na okres 5 miesięcy na rachunek bankowy uczestnika. Szkoła wyższa przyjmująca zagranicznych studentów zapewnia zazwyczaj zakwaterowanie w domach studenckich (UŚ m.in. w Katowicach i Sosnowcu) lub pomaga w znalezieniu kwatery prywatnej, ale nie zawsze jest to regułą. Należy także pamiętać o ubezpieczeniu zdrowotnym (formularz E-111) oraz ubezpieczeniu od następstw nieszczęśliwych wypadków. Prawa i obowiązki studenta wyjeżdżającego na stypendium są określone w Karcie Studenta Erasmusa. Znajomość zapisów Karty pozwala korzystać z pełni przywilejów, a zarazem pomaga uniknąć niepotrzebnych nieporozumień. Po powrocie do kraju uczestnikom pragnącym podzielić się swoimi wrażeniami, przedstawiane są do wypełnienia ankiety. W tym roku mogą to uczynić także w formie elektronicznej 3 .

Jak powołanie do reprezentacji

Program Socrates/Erasmus obejmuje swoim zasięgiem również wymianę kadry naukowej. Kooperacja polega na krótkoterminowych wyjazdach w celach dydaktycznych w granicach 1-2 tygodni mających na celu przeprowadzenie zajęć i wykładów na uczelni partnerskiej. Pracownik naukowy może liczyć na pokrycie kosztów zakwaterowania i podróży. Jednak największą korzyścią nie są wcale gratyfikacje finansowe, ale kontakt z innymi naukowcami, możliwość konfrontacji poglądów, wymiany opinii i zdobycia dodatkowej wiedzy.

Kolejny krok do przodu

Dla jednych Sokrates/Erasmus jest najlepszym sposobem na naukę języka obcego, poznanie innej kultury i ciekawych ludzi. Dla drugich ma znaczenie wyłącznie pragmatyczne, pomagając w znalezieniu wymarzonej pracy. Mimo różnych motywów, którymi kierują się młodzi ludzie, zainteresowanie programem nie słabnie. Jak przekonuje Jarosław Gąsior z ZPM - liczba beneficjentów europejskiego programu edukacyjnego stale wzrasta. Progresja dotyczy także środków finansowych przekazywanych przez Komisję Europejską, choć nie jest to wzrost proporcjonalny do liczby uczestników. Erasmus będzie kontynuowany jeszcze w roku akademickim 2006/2007, ale już na rok następny planuje się uruchomienie nowego programu, który zastąpi obecnie funkcjonujący. Dotychczasowe osiągnięcia pozwalają przypuszczać, że nowy program przyniesie równie pozytywne rezultaty co Erasmus, przyczyniając się do jeszcze bliższej współpracy i dalszego rozwoju szkolnictwa wyższego w Europie.

RAFAŁ SMOLORZ

1. Dane Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji, Warszawa 2006
2. Wszystkie formalności dotyczące aplikacji pomaga załatwić Zespół Programów Międzynarodowych, ul. Bankowa 14 pok. 507, Katowice
3. Informator dla studentów Uniwersytetu Śląskiego wyjeżdżających w ramach programu Socrates/Erasmus, Katowice 2005/2006.

Program Erasmus, został powołany w 1987 roku z myślą o propagowaniu i ułatwianiu wymiany studentów między uczelniami krajów Wspólnoty Europejskiej. W 1995 roku, Erasmus wszedł w skład nowego programu wspólnotowego SOCRATES, wspierającego międzynarodową współpracę w sferze edukacji. Ogólnym celem tego międzynarodowego przedsięwzięcia jest podnoszenie poziomu kształcenia i wzmacnianie jego europejskiego wymiaru w szkołach wyższych poprzez: wymianę studentów i nauczycieli akademickich, wprowadzanie Europejskiego Systemu Transferu Punktów (ECTS), opracowywanie nowych programów nauczania w ramach projektów wielostronnych oraz organizację kursów intensywnych. Obecnie realizowana jest druga faza programu - SOCRATES II, obejmująca lata 2000-2006 w której uczestniczy 31 europejskich państw.

PRZYDATNE ADRESY:
http://www.us.edu.pl/uniwersytet/programy
http://www.socrates.org.pl
http://europa.eu.int/comm/education/programmes/socrates/erasmus/erasmus_en.html


ZESPÓŁ PROGRAMÓW MIĘDZYNARODOWYCH
40-007 Katowice, ul. Bankowa 14 pok. 507
tel./faks +48 32 359 11 78
pon. 8.00 - 15.00
wt. 11.00 - 14.00
śr. 11.00 - 14.00
czw. 11.00 - 14.00

Autorzy: Rafał Smolorz
Ten artykuł pochodzi z wydania:
Spis treści wydania
Bez przypisówKronika UŚNiesklasyfikowaneStopnie i tytuły naukoweW sosie własnymWydawnictwo Uniwersytetu ŚląskiegoZaproszenia
Zobacz stronę wydania...