Od 7 do 9 kwietnia na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach odbywała się ogólnopolska konferencja PP-RAI (Polish Conference on Artificial Intelligence). Jej organizatorem był Instytut Informatyki na Wydziale Nauk Ścisłych i Technicznych UŚ. PP-RAI to jedno z najważniejszych wydarzeń poświęconych tematyce sztucznej inteligencji w Polsce. Tegoroczna edycja miała wyjątkowy charakter – po raz pierwszy konferencja zawitała na Śląsk, do regionu, który intensywnie transformuje się z przemysłowego serca kraju w dynamiczne centrum nowych technologii.
Od 2018 roku PP-RAI gromadzi naukowców, inżynierów, ekspertów z branży IT oraz studentów zainteresowanych tematyką AI. Jednym z kluczowych założeń konferencji PP-RAI było stworzenie przestrzeni do wymiany myśli i doświadczeń między naukowcami zajmującymi się sztuczną inteligencją niezależnie od ich specjalizacji. W obliczu dynamicznego rozwoju tej dziedziny organizatorzy postawili sobie za cel poszukiwanie nowych form współpracy badawczej, które pozwolą efektywniej reagować na rosnące zainteresowanie technologiami AI. Istotnym punktem programu były również rozmowy o strategicznych kierunkach rozwoju badań i ich praktycznych zastosowaniach, szczególnie w kontekście projektów interdyscyplinarnych. Konferencja podkreśliła również konieczność zacieśnienia relacji między środowiskiem naukowym, partnerami biznesowymi oraz instytucjami państwowymi, co ma kluczowe znaczenie dla skutecznego wdrażania innowacji opartych na AI.
PP-RAI 2025 w liczbach
W konferencji wzięło udział ponad 300 uczestników z kraju i zagranicy, którzy zaprezentowali 191 posterów w trakcie trzech sesji plakatowych oraz 50 prac w ramach sesji ustnych. Konferencja objęła 17 tematycznych ścieżek, obejmujących najważniejsze obszary badań nad sztuczną inteligencją – od Deep Learningu, przez AI w bioinformatyce i rozpoznawanie mowy, aż po zastosowania medyczne i projekty AI w biznesie. Za organizację i merytoryczną ocenę zgłoszeń odpowiadało blisko 50 naukowców organizatorów ścieżek tematycznych i 200 recenzentów, co zapewniło wysoki poziom naukowy i różnorodność tematów.
Wykłady plenarne: AI oczami światowych ekspertów
Podczas konferencji odbyły się trzy wykłady plenarne, wygłoszone przez uznanych specjalistów z międzynarodowych ośrodków:
► Prof. Gabriella Pasi (University of Milano-Bicocca): „Context Knowledge and Large Language Model” – o roli wiedzy kontekstowej w funkcjonowaniu dużych modeli językowych. Naukowczyni przedstawiła najnowsze badania nad sposobami wzbogacania dużych modeli językowych o wiedzę kontekstową, podkreślając wyzwania związane z tworzeniem spersonalizowanych modeli dostosowanych do wiedzy i potrzeb użytkownika.
► Prof. Marta Kwiatkowska (University of Oxford, IPI PAN): „Adversarial Robustness Certification for Neural Networks” – o konieczności certyfikowania odporności sieci neuronowych na ataki adwersarialne. Badaczka zaprezentowała nowoczesne metody certyfikacji odporności sieci neuronowych na ataki adwersarialne, podkreślając znaczenie matematycznych gwarancji bezpieczeństwa dla ich wdrażania.
► Prof. Krzysztof Krawiec (Politechnika Poznańska): „Algorithmic Intelligence: The Programmatic Framework for AI” – o modelowaniu inteligencji w ujęciu programistycznym i algorytmicznym. Profesor omówił koncepcję inteligencji algorytmicznej, wskazując na rosnącą rolę syntezy programów jako mostu między symbolicznymi a subsymbolicznymi podejściami we współczesnej sztucznej inteligencji.
Dyskusje o zaufaniu, edukacji i innowacjach Trzy panele dyskusyjne stanowiły esencję najważniejszych wyzwań, jakie dziś stawia przed nami rozwój sztucznej inteligencji:
1. Zaufanie do technologii (moderacja: prof. Włodzisław Duch): AI osiąga wyniki przewyższające człowieka w wielu testach, ale społeczne zaufanie do niej nadal jest ograniczone. Paneliści zwracali uwagę na potrzebę przejrzystości, ochrony prywatności, neutralności algorytmów i odpowiedzialnego zarządzania systemami, które mają realny wpływ na nasze życie.
2. Edukacja w erze AI (moderacja: prof. Halina Kwaśnicka): W dobie dynamicznych zmian technologicznych kluczowe staje się nie tylko uczenie narzędzi, ale i odpowiedzialne przekazywanie wiedzy o zasadach działania systemów AI, ich ograniczeniach i potencjalnych skutkach.
3. Komercjalizacja badań (moderacja: prof. Przemysław Biecek): Jak skutecznie przenosić przełomowe wyniki badań z uczelni do firm? Eksperci dzielili się doświadczeniami dotyczącymi finansowania, partnerstw z przemysłem oraz barier technicznych i etycznych w implementacji AI w środowiskach produkcyjnych.
Dlaczego sztuczna inteligencja ma dziś tak duże znaczenie?
AI nie jest już tylko domeną laboratoriów badawczych – to technologia, która coraz mocniej wnika w codzienne życie: od rozpoznawania mowy, przez rekomendacje w serwisach streamingowych, po zastoso-wania w medycynie, logistyce i edukacji. Systemy oparte na AI wspierają diagnozy medyczne, przewidują trendy ekonomiczne, a nawet piszą teksty, komponują muzykę i generują obrazy. Jednocześnie pojawiają się uzasadnione pytania, np. Jak zapewnić ich etyczność, odpowiedzialne wdrażanie i stabilność działania?
Właśnie dlatego konferencje, takie jak PP-RAI, mają ogromne znaczenie: pozwalają ekspertom wymieniać się doświadczeniami, formułować wspólne standardy i reagować na bieżące wyzwania technologiczne i społeczne.
Aktualny stan badań nad AI na świecie
Na poziomie globalnym badania nad AI osiągnęły bardzo szybkie tempo. Czołowe ośrodki rozwijają systemy generatywne zdolne do analizowania tekstu, obrazu, kodu i dźwięku na niespotykaną wcześniej skalę. Jednocześnie rośnie liczba inicjatyw skupionych na tzw. Responsible AI, czyli odpowiedzialnym, etycznym rozwoju technologii. Europejskie i amerykańskie instytucje coraz częściej mówią jednym głosem o konieczności regulacji AI, czego dowodem są prace nad AI Act w Unii Europejskiej.
W tym kontekście polskie środowisko naukowe nie pozostaje w tyle. PP-RAI 2025 pokazała, że w Polsce prowadzone są badania na najwyższym światowym poziomie – zarówno te fundamentalne, jak i aplikacyjne. Mamy zespoły, które tworzą własne modele, rozwijają metody interpretowalności AI i prowadzą wdrożenia w szpitalach, urzędach i firmach.
Przyszłość AI na Śląsku i w Polsce
Zorganizowanie PP-RAI w Katowicach miało symboliczny wymiar. Śląsk – przez dekady kojarzony z przemysłem ciężkim – dziś staje się przestrzenią innowacji i rozwoju cyfrowego. Uniwersytet Śląski jako współorganizator konferencji pokazał, że akademia może i powinna być kluczowym partnerem w projektowaniu przyszłości opartej na wiedzy, technologii i etyce.
Publikacje pokonferencyjne
Najciekawsze prace zaprezentowane na konferencji zostaną opublikowane w uznanych wydawnictwach – Springer lub Wydawnictwie Uniwersytetu Śląskiego. To nie tylko wyróżnienie dla autorów, ale i szansa na dalsze rozwijanie idei i projektów w środowisku międzynarodowym.
Podziękowania
Podziękowania składamy na ręce partnerów, bez których to wydarzenie nie mogłoby się odbyć w tak profesjonalnej formule:
► Muzeum Śląskiemu – za udostępnienie przestrzeni i wsparcie instytucjonalne;
► Miastu Katowice – za współorganizację i zaangażowanie, które idealnie wpisało się w ideę Miasta Nauki. Zapraszamy do pobrania Aplikacji Katowice City Break;
► Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii – za partnerstwo i pomoc w dotarciu do szerokiego grona uczestników;
► Naukowej Akademickiej Sieci Komputerowej (NASK) – za współpracę merytoryczną.
Dziękujemy również naszym sponsorom, do których należeli: ING Polska, Hexagon, Rockwell Automation (sponsorzy platynowi); Accenture, Contina, QED Software (sponsorzy złoci); braf.tech, Grail (sponsorzy srebrni); iSpot, Katowicka SSE, Nexteer, ProIntegra (sponsorzy brązowi). Słowa uznania kierujemy do naszych patronów, m.in.: Rektora UŚ, Prezydenta Katowic, Zarządu GZM, PTI, PTSI, MedSilesia oraz „Forum Akademickiego”.