13 stycznia 2023 roku na Wydziale Nauk Przyrodniczych odbyła się XII edycja Ogólnopolskiej Nocy Biologów. Wydarzenie to organizowane co roku stało się już tradycją i jest dobrze rozpoznawalną inicjatywą popularyzującą nauki biologiczne. Zwyczajowo w pierwszy roboczy piątek stycznia biolodzy zapraszają do świata swoich badań i z radością otwierają laboratoria, zapraszając do nich dzieci, młodzież i dorosłych mieszkańców regionu zainteresowanych biologią. Dzięki tej inicjatywie możliwe jest zaprezentowanie w przystępny sposób szerszej publiczności aktualnych trendów badań na światowym poziomie prowadzonych w Instytucie Biologii, Biotechnologii i Ochrony Środowiska UŚ.

Naukowcy i studenci Instytutu Biologii, Biotechnologii i Ochrony Środowiska UŚ przygotowali dla zwiedzających mnóstwo atrakcji

W czasie XII edycji Ogólnopolskiej Nocy Biologów, przebiegającej pod hasłem Woda – źródło życia – teraźniejszość i przyszłość, zaprosiliśmy do udziału w wykładach popularnonaukowych, dyskusjach z badaczami oraz warsztatach. Na gości pracownicy i studenci Wydziału oczekiwali w magicznej aranżacji podwodnego świata. Fantastyczne dekoracje pozwoliły na głębsze doświadczanie nauki.

Podczas inauguracji prowadzonej przez koordynatorów wydarzenia, dr Magdalenę Noszczyńską i dr. Łukasza Chajca, oraz przedstawiciela Zespołu ds. Promocji Wydziału Nauk Przyrodniczych dr. Sławomira Sułowicza, mieliśmy przyjemność gościć mgr. Piotra Banaszka, kierownika Oczyszczalni Ścieków Klimzowiec w Chorzowie, który wygłosił wykład inauguracyjny pt. „Biologiczne oczyszczanie ścieków”. Prelegent przedstawił w uproszczonej formie procesy związane z oczyszczaniem ścieków i przetwarzaniem osadów ściekowych, jakie prowadzi się w komunalnych oczyszczalniach ścieków na przykładzie Oczyszczalni Ścieków Klimzowiec. Spotkanie przyciągnęło wiele osób zainteresowanych wiedzą praktyczną.

Podczas wykładów goście XII Nocy Biologów mogli dowiedzieć się m.in., jakie rośliny zamieszkują wody naszej strefy klimatycznej i jakie wodne rośliny inwazyjne im zagrażają, poznali sekretne życie mikroorganizmów zasiedlających tkanki takich roślin oraz przyczyny i skutki katastrofy ekologicznej na Odrze, a także prozdrowotne wykorzystanie wodnych krwiopijców, jakimi są pijawki. Po serii wykładów sympatycy nauk biologicznych brali udział w wielu warsztatach i pokazach organizowanych przez pracowników, doktorantów i studentów WNP. Wśród proponowanych aktywności znalazły się m.in. warsztaty w Laboratorium Skaningowej Mikroskopii Elektronowej, dzięki którym można było zobaczyć powierzchnie roślin i zwierząt w dużym powiększeniu oraz odkryć tajemnicę ich hydrofobowości. Można było również samodzielnie wykonać preparaty mikroskopowe, aby zaobserwować przekrój poprzeczny przez korzeń powietrzny storczyka lub sprawdzić, jakie organizmy żyją w kropli wody, a jakie w wodzie z kiszonej kapusty. Ogromną popularnością cieszyły się zajęcia, w trakcie których uczestnicy samodzielnie wykonywali sekcję ślimaka oraz oka świni, a także mieli okazję dotknąć, a nawet wziąć na ręce węże, świerszcze i patyczaki.

Jedno ze stanowisk dostępnych podczas XII Nocy Biologów

Dużą atrakcją był „podwodny” tunel strachu, który stanowił mrożące krew w żyłach wyzwanie zarówno dla młodszych, jak i starszych uczestników. W zupełnej ciemności mogli oni zmierzyć się z tajemnicami biologów. Nasi goście mieli też okazję wziąć udział w licznych grach i turniejach oraz w anglojęzycznym quizie. Nagrody w konkursach zostały ufundowane przez naszych sponsorów. W tym roku nauki biologiczne stanowiły również inspirację dla artystów, co zostało przedstawione na warsztatach z BioArtu oraz multimedialnej wystawie prac studentów Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach.

Udział wielu zewnętrznych organizacji i prywatnych firm zapewnił tej edycji Nocy Biologów wyjątkowość i oryginalność. Razem z nami to wydarzenie współtworzyli: Kopalnia Wiedzy Jastrzębskiej Spółki Węglowej, Miejski Ogród Botaniczny w Zabrzu, przedszkole Topolino z Nakła Śląskiego, Centrum Wiedzy o Wodzie – Hydropolis z Wrocławia, Just Dive i Coral Mission Fundation z Krakowa, Katowickie Wodociągi, Śląskie Centrum Wody oraz malarka i graficzka Małgorzata Maraszewska z Krakowa. Dzięki ich uczestnictwu nasi goście mogli m.in. obejrzeć spektakl kolorów w wodzie, poznać wodę we wszystkich stanach skupienia i z wielu fascynujących perspektyw, poszukiwać odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób woda dociera do naszych domów, co dzieje się z nią po użyciu i dlaczego większości śmieci nie można wrzucać do toalety. Z kolei firma Balonowo Party Shop zadbała o balonowy wystrój Instytutu.

Podczas wydarzenia uczestnicy mogli obejrzeć m.in. ptasie pióro pod mikroskopem

W ramach XII Nocy Biologów zostały zorganizowane trzy konkursy kierowane do uczniów szkół podstawowych i średnich z całej Polski. Cieszyły się bardzo dużym zainteresowaniem i wśród 124 zgłoszonych prac przyznano 9 nagród oraz 4 wyróżnienia. Uczestnicy konkursów wykazali się dużą kreatywnością, a poziom nadesłanych prac był imponujący. Na uwagę zasługuje niezwykle szczere i przejmujące podejście uczestników do problemu zanieczyszczenia zbiorników wodnych, jak również podanie propozycji rozwiązań zadbania o zasoby wody pitnej. Tematem przewodnim konkursów była woda jako źródło życia oraz jej bogactwo, a także pomysły na oszczędzanie wody. Tematyka była zgodna z Celem Zrównoważonego Rozwoju ONZ nr 14: „Chronić oceany, morza i zasoby morskie oraz wykorzystywać je w sposób zrównoważony”.

Patronatem honorowym wydarzenie objęli: wojewoda śląski Jarosław Wieczorek, marszałek województwa śląskiego Jakub Chełstowski, Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, prezydent miasta Katowic Marcin Krupa, prezydent miasta Sosnowca Arkadiusz Chęciński, rektor Uniwersytetu Śląskiego prof. dr hab. Ryszard Koziołek, dziekan Wydziału Nauk Przyrodniczych UŚ prof. dr hab. Leszek Marynowski, dyrektor Instytutu Biologii, Biotechnologii i Ochrony Środowiska dr Mariusz Kanturski, prof. UŚ. Cieszymy się wsparciem Sponsorów i Partnerów: BOŚ Bank, Kopalnia Wiedzy JSW, Veolia, Katowickie Wodociągi, GEOsfera, EURx, ZNP, Labo24, Intaxo, Castorama Bytom, Autorska Pracownia Architektoniczna Filip Sage, Macrogen, Balonowo Party Shop, Piekarnia Gryglicki, Uniwersytet Rozwoju, ZOO Chorzów, Miejski Ogród Botaniczny w Zabrzu, Śląskie Koło Miłośników Orchidei, Topolino, Just Dive, Coral Mission Fundation, Centrum Wiedzy o Wodzie – Hydropolis. Patronatem medialnym wydarzenie objęli: Antyradio, Gazeta Wyborcza, Radio Piekary, Radio eM.

Warsztaty mikroskopowe

Wszystkie szczegóły na temat wydarzenia dostępne są na Facebooku: https://fb.me/e/3btwqhlEi; https://www.facebook.com/Wydzial-NaukPrzyrodniczychUS, jak również na stronie Wydziału Nauk Przyrodniczych: https://us.edu.pl/wydzial/wnp oraz Instytutu Biologii, Biotechnologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach: https://us.edu.pl/instytut/ibbios.

W tym roku koordynatorami XII Nocy Biologów byli: dr Magdalena Noszczyńska i dr Łukasz Chajec wspierani przez fantastyczny zespół organizatorski, w którym znaleźli się dr Magdalena Pacwa-Płociniczak, dr Monika Gajecka, dr Małgorzata Rudnicka, dr Agnieszka Michalik-Kucharz, dr Krzysztof Sitko, dr Sławomir Borymski, dr Małgorzata Pawlik, dr Katarzyna Sala, dr Sławomir Sułowicz i prodziekan ds. promocji badań i umiędzynarodowienia Wydziału Nauk Przyrodniczych dr hab. Agata Daszkowska-Golec, prof. UŚ.

Organizatorzy wydarzenia