Uniwersyteckie Miasteczko Naukowe 2021

Wrzesień w Uniwersytecie Otwartym UŚ to czas intensywny. Od kilku lat po brzegi wypełniony jest ciekawymi wykładami i spotkaniami organizowanymi w ramach Uniwersyteckiego Miasteczka Naukowego (UMN). Tak było również w tym roku. Po zeszłorocznej edycji online, której organizację wymusiła na zespole Uniwersytetu Otwartego pandemia, wróciliśmy do spotkań na żywo. Chyba nie trzeba dodawać, że za tą formułą tęsknili wszyscy. Możliwość udziału w eksperymencie, dotknięcie eksponatu, ćwiczenia pod okiem najlepszych nauczycieli akademickich to coś, czego ekran komputera nam nie zastąpi.

Wykłady na przystanku „Prehistoria”
Wykłady na przystanku „Prehistoria”

Dla wykładowców, którzy przygotowują zajęcia w ramach UMN, bezpośredni kontakt z dziećmi i młodzieżą to możliwość reagowania na pytania, emocje, ciekawość. Pandemia trwa, więc liczba miejsc na wykładach była ograniczona, ale każdego dnia we wrześniu katowicki kampus Uniwersytetu Śląskiego ożywał. W końcu mogliśmy realizować naszą misję i zapraszać szkoły z regionu do przestrzeni uniwersyteckiej.

W tym roku przygotowaliśmy cztery przystanki naukowe, które oferowały różnorodne tematy wykładów. „Osobliwości Świata Fizyki” – spotkania z prawami fizyki i eksperymentami to przystanek z najdłuższą tradycją, którego koordynatorem jest dr Jerzy Jarosz, prof. UŚ. „Biorobotyka” – połączenie nauk przyrodniczych i najnowszych technologii to przystanek od kilku lat obecny na UMN i koordynowany przez dr Joannę Foryś. „Oko w oko z biologią” z bogatym wyborem wielu tematów w ramach nauk przyrodniczych to przystanek, który stanowi powrót do tradycji biologicznych „Spotkań z nauką”, a jego koordynatorem jest dr Łukasz Chajec. „Prehistoria” – wgląd w genealogię ludzkości i naszej planety to tegoroczna nowość, za którą odpowiedzialny jest dr Andrzej Boczarowski.

Spotkanie z robotem MIRO w ramach „Biorobotyki”
Spotkanie z robotem MIRO w ramach „Biorobotyki”

Wśród bogatej oferty tematów dużym zainteresowaniem cieszyły się genetyka, fizjologia roślin, spotkanie z robotem MIRO czy miniwarsztaty chirurgiczne. W wykładach z „Biorobotyki” wzięło udział 2400 uczniów, „Oko w oko z biologią” odwiedziło 1200 osób. Najwięcej uczniów, bo ponad 6000, zgromadził przystanek „Osobliwości Świata Fizyki”.

– To jest przystanek, na którym nie tylko mówimy o nauce, ale pokazujemy, jak działają prawa fizyki. Bazujemy na eksperymentach, a młodzież chętnie w nich uczestniczy. To otwiera umysły – podkreśla dr Jerzy Jarosz, prof. UŚ.

Nieco mniejsza frekwencja była na przystanku „Prehistoria”, w wykładach wzięło udział 350 uczniów. Zaletą tego przystanku było jednak to, że po wykładach był czas przeznaczony na dyskusję, która zawsze była żywa. Co mówią zwierzęta? Co było pierwsze – jajko czy dinozaur? – to tematy, które ciekawiły odbiorców i wywoływały wiele pytań. Łącznie Uniwersyteckie Miasteczko Naukowe odwiedziło blisko 10 tys. uczniów.

Koordynatorzy UMN, od lewej: dr Jerzy Jarosz, prof. UŚ, dr Łukasz Chajec, dr Joanna Foryś, dr Andrzej Boczarowski
Koordynatorzy UMN, od lewej: dr Jerzy Jarosz, prof. UŚ, dr Łukasz Chajec, dr Joanna Foryś, dr Andrzej Boczarowski

– Entuzjazm i ciekawość jak zawsze udzielały się uczniom i nauczycielom podczas wykładów. Zaskoczyła mnie determinacja, poczucie odpowiedzialności i zaangażowanie niektórych nauczycieli, by poszerzać zainteresowania uczniów. Z jednego technikum na wykłady z „Biorobotyki” ponad 100 uczniów zapisała nauczycielka języka angielskiego – wspomina dr Joanna Foryś.

Niektóre szkoły ze względu na trwającą sytuację epidemiologiczną nie zdecydowały się na odwiedzenie kampusu uniwersyteckiego, ale skorzystały z wykładów online, których w naszych zasobach jest coraz więcej. To szansa nie tylko dla osób, które kierują się względami bezpieczeństwa, ale również możliwość udziału w wydarzeniu dla wszystkich chętnych, niezależnie od położenia geograficznego.

Zajęcia na przystanku „Oko w oko z biologią”
Zajęcia na przystanku „Oko w oko z biologią”

Uniwersyteckie Miasteczko Naukowe od lat daje młodzieży szkolnej możliwość pogłębiania wiedzy, a także zachęca młodych do szukania wokół siebie interesujących zjawisk, dziedzin nauki, które mogą ich na tyle zafascynować, że będą czuli niedosyt po lekturze tylko szkolnego podręcznika. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom nauczycieli i rodziców, chcemy, żeby UMN było kontynuowane przez cały rok szkolny. Trwają już rozmowy koordynatorów na temat cyklicznych warsztatów. Warto również zaznaczyć, że to kultowe wydarzenie rozpoczyna nowy rok akademicki, a wraz z nim szeroką ofertę zajęć edukacyjnych zespołów Uniwersytetu Otwartego w UŚ, na które zapraszamy. „Całe życie – jeden uniwersytet” to hasło, które od wielu lat doskonale odzwierciedla charakter naszych działań. Zapraszamy na naszą stronę: uniwersytetotwarty.us.edu.pl.

Autorzy: Barbara Jendrzejczyk
Fotografie: Barbara Jendrzejczyk