Dzielimy się wiedzą

Śląski Festiwal Nauki Katowice

Największym wydarzeniem popularnonaukowym w regionie jest Śląski Festiwal Nauki, którego celem jest pokazanie, że nauka może być interesująca, fascynująca i inspirująca. Drugą edycję festiwalu w grudniu 2017 roku odwiedziło ponad 30 tys. gości, którzy mieli do wyboru strefy reprezentujące poszczególne obszary wiedzy: nauki humanistyczne i społeczne, artystyczne, przyrodnicze, ścisłe, techniczne i medyczne. Uczestników przyciągają różnorodność tematyczna i atrakcyjny sposób prezentacji, poczynając od widowiskowych eksperymentów, przez różnorodne pokazy i wykłady po występy artystyczne. Pokazy, warsztaty i wykłady dostosowane są do odpowiednich grup wiekowych tak, aby każdy mógł znaleźć coś interesującego dla siebie. Podczas Śląskiego Festiwalu Nauki Katowice 2017 dużym zainteresowaniem cieszyła się strefa Esport Point skierowana zarówno do miłośników e-sportu, jak i gier komputerowych. Wydarzeniem towarzyszącym festiwalowi był Off Science, czyli Przegląd Garażowych Wynalazków.

Wśród zaproszonych na festiwal gości nie zabrakło znanych i lubianych popularyzatorów nauki, pisarzy oraz osób ze świata kultury i sztuki. W 2017 roku festiwal odwiedzili m.in.: dr Tomasz Rożek – dziennikarz naukowy, autor programu Sonda2, Wiktor Niedzicki – popularyzator nauki, dziennikarz, prezenter radiowy i telewizyjny, Filip Springer – fotograf i reportażysta, Piotr Baron – dziennikarz radiowej Trójki.

Ważnym punktem festiwalu było wręczenie Śląskich Nagród Naukowych. Wyróżnienie to promuje wybitne dokonania śląskich naukowców, doktorantów i studentów reprezentujących różne dziedziny nauk i rodzaje twórczości artystycznej. Kolejna edycja Śląskiego Festiwalu Nauki w Katowicach odbędzie się w styczniu 2019 roku.

Święto Liczby Pi

Tradycyjnie w marcu na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii UŚ odbywa się Święto Liczby Pi. Zostało ono zapoczątkowane w 1988 roku w Instytucie Exploratorium w Stanach Zjednoczonych, stając się jednocześnie okazją do popularyzacji nauk ścisłych. Data wydarzenia nie jest przypadkowa, wybrano ją z powodu skojarzenia z cyframi 3.14, gdyż w amerykańskim zapisie daty pojawiają się pierwsze trzy cyfry rozwinięcia liczby Pi. 14 marca jest ponadto dniem urodzin Alberta Einsteina, którego znaczenia dla nauki nie sposób przecenić. Od starożytności liczba Pi fascynowała najtęższe umysły, także i współcześnie wciąż inspiruje do naukowych dociekań. Program katowickiego święta od wielu lat wypełniają interesujące wykłady popularnonaukowe, różnorodne warsztaty, a także pokazy i liczne konkursy z nagrodami. Tak duża dawka wiedzy służy podstawowemu celowi – ma zarazić młodych ludzi pasją do nauk ścisłych. Każdego roku pojawia się wiele atrakcji: wykłady popularnonaukowe, ciekawe eksperymenty fizyczne i chemiczne, zagadki logiczne i łamigłówki. Festiwal adresowany jest przede wszystkim do uczniów szkół wszystkich poziomów, ma być zachętą do podjęcia w przyszłości studiów na kierunkach ścisłych.

Noc Biologów

W organizację wydarzenia rokrocznie włączają się przedstawiciele kilkudziesięciu ośrodków naukowych i botanicznych w Polsce, którzy przeprowadzają wiele ciekawych pokazów, spotkań, warsztatów i wykładów. Przygotowywane są konkursy, quizy i wystawy. Naukowcy, studenci i doktoranci reprezentujący polskie wydziały przyrodnicze oraz ogrody botaniczne opowiadają, na czym polega ich praca i jak niezwykłe zjawiska można obserwować, stosując bardzo proste metody. Swoje laboratoria otwiera również Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Śląskiego.

Hasło przewodnie siódmej edycji brzmiało „Woda to życie”. Dla uczestników przygotowano łącznie 3 tys. godzin wykładów, warsztatów, zajęć laboratoryjnych i pokazów, które dotyczyły związków życia z wodą. Podczas Nocy Biologów 2018 można było wysłuchać wykładów poruszających tematykę m.in. problemów organizmów zamieszkujących wody naszej planety w dobie intensywnej aktywności człowieka czy dotyczącą warunków, jakie spełniać musi planeta, żeby mogło na niej zaistnieć życie. Słuchacze mogli dowiedzieć się również, jak ważna jest równowaga energetyczna, która zapewnia możliwość przetrwania i dostosowania się do wymagań środowiska, poznali także strukturę raf koralowych, znaczenie rzek dla rozwoju miast czy niesamowite adaptacje roślin i zwierząt do skrajnie suchych środowisk pustynnych. Centrum Wody UŚ przy pomocy sonaru zaprezentowało, w jaki sposób można zlokalizować dowolny obiekt w zbiorniku wodnym, zmierzyć głębokość akwenu i wyznaczyć mapę dna. Obiektem zainteresowania było również ciało człowieka, które w 70 proc. stanowi woda. Dzięki specjalnej aparaturze można było sprawdzić, jak roztwory wodne naszych ciał przewodzą prąd elektryczny, w jakim celu powstają prądy i co może nam o ciele powiedzieć badanie tych roztworów. Atrakcją festiwalu był przebywający w terrarium legwan Tyberiusz, gad należący do gatunku osiągającego mistrzostwo w oszczędzaniu wody.

Internetowa Poradnia Językowa

Z wszelkimi wątpliwościami natury językowej można zgłaszać się do Internetowej Poradni Językowej (www.poradniajezykowa.pl) działającej przy Instytucie Języka Polskiego im. Ireny Bajerowej, prowadzonej przez dr hab. Katarzynę Wyrwas, którą wspiera liczne grono znakomitych językoznawców. Poradnia udziela wskazówek dotyczących poprawności gramatycznej, leksykalno- stylistycznej, ortograficznej, składniowej oraz interpunkcyjnej. Pod wskazanym adresem można także szukać odpowiedzi na pytania związane z etymologią interesujących nas wyrazów oraz ich poprawną wymową. Bogate archiwum (ponad 3300 odpowiedzi na zadane wcześniej pytania) znacznie skraca poszukiwania. Warto również śledzić profil Poradni na Facebooku (www.facebook.com/por.ez.ijp.us).


Fotografie: Agnieszka Szymala, Tomasz Płosa, Zbigniew Kuc