Kronika UŚ

Kongres Oświaty Katowice 2016

21 września na Wydziale Prawa i Administracji UŚ odbywał się Kongres Oświaty zorganizowany przez Uniwersytet Śląski oraz Miasto Katowice. Tegoroczna edycja przebiegała pod hasłem „Szkoła mistrzów”. Wykład inauguracyjny pt. „Mózgi, kamienie i klawiatura, czyli o zmianie w szkole mistrzów” wygłosił dr Marek Kaczmarzyk. W wydarzeniu uczestniczyli nauczyciele, pedagodzy, a także dyrektorzy i wicedyrektorzy szkół wszystkich szczebli. Spotkanie było okazją do wymiany poglądów, pomysłów i idei na temat szkolnictwa i nauczania. Dla uczestników przygotowano kilkanaście warsztatów, seminariów, paneli dyskusyjnych oraz wykładów.

VIII Seminarium Historyków Filozofii Polskiej

Od 21 do 22 września na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach odbywało się VIII Seminarium Historyków Filozofii Polskiej. Konferencja dotyczyła polskiej myśli filozoficznej i społecznej w aspekcie historycznym, metodologicznym oraz interdyscyplinarnym. Projekt seminariów został zapoczątkowany przez grupę filozofów skupionych wokół Zakładu Historii Filozofii Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Posiedzenia mają dać szansę wymiany wyników dotychczasowych badań oraz służyć doskonaleniu warsztatu naukowego. Pierwsze seminarium historyków filozofii polskiej zostało zorganizowane w 2006 roku w Warszawie. Tegoroczne spotkanie było okazją do rozważań nad zagadnieniami związanymi ze światopoglądem, ideologią, społeczeństwem i kulturą, a także romantyzmem, kantyzmem i współczesnością. Organizatorem konferencji był Zakład Filozofii w Polsce Instytutu Filozofii UŚ.

Dr Ewa Tomaszewska nagrodzona za publikację Tam i z powrotem…

Dr Ewa Tomaszewska z Wydziału Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego otrzymała nagrodę słowackiego centrum międzynarodowej organizacji lalkarzy UNIMA (Union internationale de la Marionnette) za osiągnięcie teatrologiczne. Nagroda została przyznana za publikację naukową pt. Tam i z powrotem. Rzecz o lalkarskich kontaktach polsko-czechosłowackich i polsko-czesko-słowackich na Śląsku. Wręczenie odbyło się 3 października podczas międzynarodowej konferencji „Umenie na periférii” zorganizowanej w ramach festiwalu teatrów lalek Bábkarská Bystrica (w Bańskiej Bystrzycy na Słowacji). Nagrodę wręczyła prof. Ida Hledíková PhD, członek komisji badań UNIMA. Książka ukazała się nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Śląskiego w 2014 roku.

XLIX inauguracja roku akademickiego

3 października w auli im. Kazimierza Popiołka na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego odbyła się inauguracja XLIX roku akademickiego. Program uroczystości obejmował m.in. ceremonię przekazania insygniów rektorskich przez prof. zw. dr. hab. Wiesława Banysia nowemu rektorowi prof. dr. hab. Andrzejowi Kowalczykowi. Nowo przyjęci studenci oraz doktoranci Uniwersytetu Śląskiego złożyli ślubowanie akademickie i otrzymali indeksy. Wręczona została również nagroda Pro Scientia et Arte honorująca pracowników Uniwersytetu Śląskiego za wybitne osiągnięcia naukowe i artystyczne. Każdego roku to ważne i zaszczytne wyróżnienie może być przyznane dwóm laureatom: uczonemu reprezentującemu kierunki humanistyczne i artystyczne – nagrodę w tym zakresie odebrał prof. zw. dr hab. Marek Szczepański z Wydziału Nauk Społecznych, oraz badaczowi reprezentującemu nauki matematyczno- przyrodnicze i techniczne – nagroda wręczona została prof. zw. dr. hab. Januszowi Janeczkowi z Wydziału Nauk o Ziemi, który podczas uroczystości wygłosił wykład inauguracyjny pt. „Mineraloga podróż do wnętrza człowieka”.

Młodzi naukowcy otrzymali Diamentowe Granty

W piątej edycji prestiżowego konkursu Diamentowy Grant organizowanego przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, którego celem jest wsparcie wybitnie uzdolnionych studentów lub absolwentów prowadzących badania naukowe o wysokim stopniu zaawansowania, wyłoniono 83 laureatów, którym łącznie przyznano blisko 16 milionów zł na realizację projektów. Wśród nich znajdują się młodzi naukowcy związani z Uniwersytetem Śląskim: Żaneta Garczyk z Wydziału Informatyki i Nauki o Materiałach, której projekt „Nieniszcząca metoda określania objętości porów na powierzchni biomateriałów przeznaczonych do implantacji ortopedycznej” uzyskał wsparcie finansowe w wysokości 220 tys. zł, oraz Bartosz Baran z Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska, student Indywidualnych Studiów Międzyobszarowych. Jego projekt „Behawioralna i neurohistologiczna charakterystyka mutantów dwóch linii świerszcza domowego (Acheta domesticus) z deficytami pigmentów wzrokowych” otrzyma dofinansowanie blisko 195 tys. zł.

Diamentowe Granty przyznawane są od 2012 roku. Dzięki nim finansowanie uzyskują projekty wybitnie uzdolnionych studentów studiów jednolitych magisterskich lub absolwentów studiów I stopnia posiadających wyróżniający się dorobek naukowy i prowadzących pod kierunkiem opiekuna naukowego badania na wysokim poziomie.

Bieg(z)Usiem pod Egidą

8 października w Parku Śląskim odbyła się III edycja wydarzenia „Bieg(z)Usiem pod Egidą” – wspólnej inicjatywy Uniwersytetu Śląskiego i partnerów. To symboliczny bieg na dystansie 4,8 km zorganizowany z okazji 48. urodzin Uniwersytetu Śląskiego. Trasa została przystosowana do potrzeb osób niepełnosprawnych i amatorów nordic walkingu.

Międzyuczelniana inauguracja roku akademickiego 2016/2017

W niedzielę 9 października w katedrze Chrystusa Króla w Katowicach odbyła się międzyuczelniana inauguracja roku akademickiego 2016/2017. W uroczystości udział wzięli przedstawiciele społeczności akademickiej śląskich uczelni: rektorzy, nauczyciele akademiccy, studenci, doktoranci oraz klerycy Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego w Katowicach. Uroczystość poprowadził JE Arcybiskup dr Wiktor Skworc, metropolita katowicki oraz Wielki Kanclerz Wydziału Teologicznego UŚ. Na zakończenie uroczystości wręczona została nagroda Lux ex Silesia, której tegorocznym laureatem został prof. dr hab. Jan Miodek, językoznawca, propagator wiedzy o języku polskim. Statuetkę otrzymał za konsekwentne pielęgnowanie etosu śląskiego oraz wybitne osiągnięcia dla poznawania gwary śląskiej jako źródła języka i kultury polskiej. Laudację na część prof. Jana Miodka wygłosiła prof. dr hab. Helena Synowiec. Lux ex Silesia to nagroda przyznawana od 1994 roku, została ustanowiona przez arcybiskupa dr. Damiana Zimonia. Otrzymują ją osoby wnoszące trwały wkład w kulturę Górnego Śląska, a w swojej działalności naukowej lub artystycznej kierujące się wysokimi wartościami moralnymi.

4. urodziny CINiBA

12 października Centrum Informacji Naukowej i Biblioteka Akademicka obchodziło urodziny. Oficjalne otwarcie wspólnej książnicy Uniwersytetu Śląskiego i Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach miało miejsce 4 lata temu – w 2012 roku. Koszt budowy i uruchomienia wyniósł 80 milionów zł. Projekt został sfinansowany ze środków Unii Europejskiej. Od otwarcia z biblioteki skorzystało 1 314 000 osób. Liczba wypożyczonych książek wynosi 1 170 000 egzemplarzy. CINiBA jest biblioteką otwartą, adresowaną nie tylko do studentów i pracowników naukowo- -dydaktycznych, ale także do mieszkańców Katowic. Jej charakter buduje powszechna dostępność zasobów, a także fachowa i rzetelna obsługa bibliotekarzy. Klimat natomiast tworzą sami czytelnicy. To biblioteka bez barier – dzięki specjalistycznemu sprzętowi i oprogramowaniu ułatwia dostęp do wiedzy również osobom niepełnosprawnym. CINiBA nieodpłatnie udostępnia komercyjne naukowe bazy danych, książki i czasopisma. Będące laureatem licznych nagród i plebiscytów Centrum organizuje ponadto wiele bezpłatnych warsztatów, między innymi adresowanych do młodzieży, dotyczących wyszukiwania informacji, książek, czasopism i innych materiałów edukacyjnych; do seniorów – zajęcia dotyczące korzystania z internetu, rozwijania własnych zainteresowań, czy do osób aktywnych zawodowo – profesjonalne szkolenia wspierania rozwoju zawodowego i osobistego. Każdego roku w CINiBA odbywa się ponad 1000 różnego rodzaju wydarzeń o charakterze naukowym, edukacyjnym i kulturalnym.

Śląski Festiwal Nauki Katowice 2016

Od 13 do 15 października w Katowicach odbywał się Śląski Festiwal Nauki Katowice 2016. To największe w regionie wydarzenie naukowe zorganizowały śląskie uczelnie wraz z Miastem Katowice. Jego celem było pokazanie, że nauka może być interesująca, fascynująca i inspirująca. Najwięcej atrakcji czekało na uczestników tego swoistego święta nauki w Międzynarodowym Centrum Kongresowym w Katowicach. Dla gości Festiwalu przygotowano ponad 150 stanowisk pokazowych, 126 wykładów i 80 warsztatów. Łącznie uczestnicy mieli do odkrycia 8134 metry kwadratowe powierzchni zapełnionej nauką, 13 stref tematycznych, 6 obszarów wiedzy. Naukowcy, studenci oraz popularyzatorzy nauki dzielili się swoją wiedzą, opowiadali o ciekawych badaniach, którymi się zajmują, prezentowali wynalazki. Nie zabrakło atrakcji dla osób w każdym wieku – od najmłodszych po najstarszych. Impreza cieszyła się ogromnym zainteresowaniem mieszkańców regionu.

Istotną częścią wydarzenia był XII Śląski Studencki Festiwal Nauki, który odbywał się w Katowicach od 11 do 13 października. To impreza kulturalno-naukowa organizowana przez studentów z pięciu śląskich uczelni. W tym roku siły połączyli studenci Uniwersytetu Śląskiego, Politechniki Śląskiej, Śląskiego Uniwersytetu Medycznego, Wyższej Szkoły Technologii Informatycznych oraz Akademii Wychowania Fizycznego. Imprezę zainaugurowała akcja „Muzyczne tramwaje”, podczas której studenci zaprezentowali w niecodziennej przestrzeni swoje zdolności muzyczne. Kolejnego dnia, w myśl promowania nauki poza murami uczelni, na katowickim dworcu PKP śląscy naukowcy wygłaszali wykłady. W czwartek 13 października na ponad 80 różnych stanowiskach rozmieszczonych na katowickim rynku studenci zaprezentowali swoje pasje naukowe, można było zobaczyć ciekawe eksperymenty, wziąć udział w kursie pierwszej pomocy, w zawodach w lataniu dronem oraz skosztować nietypowych potraw. Tego samego dnia odbył się również Open Stage – największy pokaz talentów na Śląsku.

Złoty medal z wyróżnieniem dla naukowców z UŚ

Interdyscyplinarny zespół, w skład którego wchodzą naukowcy z Uniwersytetu Śląskiego, otrzymał złoty medal z wyróżnieniem przyznany za rozwiązanie „Sposób otrzymywania modyfikowanych poliestrów, zwłaszcza poliwęglanu, o właściwościach antybakteryjnych, stosowanych w druku przestrzennym”. Medal wręczono podczas odbywającej się od 10 do 12 października X Międzynarodowej Warszawskiej Wystawy Wynalazków IWIS 2016 zorganizowanej przez Stowarzyszenie Polskich Wynalazców i Racjonalizatorów. Twórcami rozwiązania są pracownicy i doktoranci Instytutu Nauki o Materiałach, Instytutu Chemii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach oraz Wydziału Farmaceutycznego z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej w Sosnowcu Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. W skład interdyscyplinarnego zespołu wchodzą: dr Andrzej Swinarew (UŚ), prof. dr hab. Zbigniew Grobelny (UŚ), dr hab. Krzysztof Jasik (ŚUM), dr Hubert Okła (UŚ), Beata Rozwadowska (ŚUM), Grzegorz Nowicki (UŚ), mgr Tomasz Flak (UŚ), mgr Jadwiga Gabor (UŚ), mgr Marta Łężniak (UŚ) i Beata Swinarew (Instytut Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników). Zaproponowane przez naukowców rozwiązanie stanowi odpowiedź na zapotrzebowanie rynku na materiały do druku przestrzennego, które posiadają właściwości antybakteryjne, są odporne na działanie wysokich temperatur i promieniowania UV, zwłaszcza mieszanek poliestrowych – poliwęglanowych. Zaprezentowany podczas wystawy IWIS 2016 sposób otrzymywania modyfikowanych poliestrów cieszył się dużym zainteresowaniem firm zajmujących się drukiem przestrzennym. W niedługim czasie rozpocznie się komercjalizacja tego rozwiązania.