3 października Uniwersytet Śląski zainaugurował 49. rok akademicki. Uroczystość odbyła się na Wydziale Nauk Społecznych w auli im. Kazimierza Popiołka. W ceremonii uczestniczyli m.in. przedstawiciele władz państwowych, wojewódzkich, samorządowych, parlamentarzyści, przedstawiciele korpusu dyplomatycznego, rektorzy i prorektorzy śląskich uczelni, wielu znakomitych gości ze świata nauki, duchowieństwa, polityki, gospodarki, kultury i mediów, a przede wszystkim społeczność akademicka uczelni.
Orszak rektorski w auli powitał chór Uniwersytetu Śląskiego „Harmonia” pod dyrekcją dr hab. Izabelli Zieleckiej-Panek, który uświetnił uroczystość wspaniałą oprawą muzyczną. Tegoroczna inauguracja miała szczególny charakter, towarzyszyła jej ceremonia przekazania insygniów rektorskich przez składającego urząd prof. zw. dr. hab. Wiesława Banysia nowemu rektorowi prof. dr. hab. Andrzejowi Kowalczykowi.
Ustępujący rektor poświęcił swoje wystąpienie wyzwaniom, przed którymi stoi nowoczesny uniwersytet mający ambicję uzyskania statusu uczelni badawczej. Wśród obowiązujących znalazły się m.in.: zwiększenie finansowania uczelni, stworzenie atrakcyjnych miejsc pracy dla uczonych, przyciąganie utalentowanej młodzieży i podniesienie stopnia umiędzynarodowienia uczelni. Profesor Wiesław Banyś przypomniał, że należy dążyć do uniwersytetu mądrości, czyli przekraczania barier między różnymi dyscyplinami. Najlepsze bowiem uniwersytety na świecie to jednostki transdyscyplinarne, uniwersytety wartości, które pielęgnują wolność akademicką. Były rektor podziękował wszystkim współpracownikom, którzy w trakcie obu kadencji wspierali go w działaniach na rzecz uczelni.
JM Rektor UŚ prof. dr hab. Andrzej Kowalczyk, otwierając nowy rok akademicki, życzył społeczności uniwersyteckiej: – Oby był dobry, pomyślny, szczęśliwy i owocny – quod bonum, felix faustum, fortunatumque sit!
W przemówieniu inaugurującym rektor Kowalczyk podziękował za zaufanie, jakim obdarzyła go społeczność akademicka, zapewnił jednocześnie, że kierując się słowami swojego poprzednika, objęcie funkcji rektora traktuje jako „zmianę warty, nie wartości” i pozostanie wierny tradycji uniwersytetu, którego społeczność szanuje i pielęgnuje takie wartości, jak autonomia, wolność, demokracja, prawda, pluralizm.
Wśród gości biorących udział w inauguracji dominowali absolwenci Uniwersytetu Śląskiego. Nie zabrakło więc ciepłych wspomnień i serdecznych życzeń skierowanych do Alma Mater. Wicemarszałek Sejmu RP Barbara Dolniak (absolwentka Wydziału Prawa i Administracji UŚ) radziła studentom, aby ucząc się, nie zapominali, że to nie tylko obowiązek, ale również ogromna przyjemność:
– Wykorzystajcie ten czas, uczcie się, ale także cieszcie się, że tu studiujecie. Pracownikom dydaktycznym życzę, aby Uniwersytet osiągał szczyty zarówno w dziedzinie kształcenia, jak i w sferze badań naukowych, oby wszedł do grona jednostek naukowych.
Minister sportu i turystyki Witold Bańka (absolwent politologii na Wydziale Nauk Społecznych UŚ) z dumą podkreślał, że Uniwersytet Śląski swoją działalnością zaświadcza o wysokim prestiżu.
– Innowacyjność, potencjał naukowy to wartości, z którymi kojarzy się ta uczelnia. Życzę wybitnych osiągnięć naukowych oraz niekończącej się pasji do pogłębiania wiedzy. Drodzy studenci, to wspaniałe miejsce – zapewniał minister – nie zmarnujcie tego czasu, czerpcie z tej skarbnicy wiedzy osób, które przez najbliższe lata będą was kształcić.
Grzegorz Tobiszowski, sekretarz stanu w Ministerstwie Energii, przypomniał:
– Przekazywanie wiedzy to nie statystyki i numerologie, ale także kształtowanie osobowości (…). Jest to czas budowania tego, z czym adepci pójdą w życie. Dzisiaj potrzebujemy w tym regionie nie tylko młodych ludzi, ale ludzi, którzy zbudują swoją osobowość na prawdziwej mądrości interdyscyplinarnej. Dobre przygotowanie do zawodu to nie wąska specjalizacja, ale szerokie horyzonty.
Michał Wójcik, sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości (absolwent Wydziału Prawa i Administracji UŚ) zapewnił o pomocy, na którą może liczyć uczelnia:
– Będziemy ją wspierali nie tylko jako politycy, ale przede wszystkim jako ludzie, którzy noszą Uniwersytet Śląski w sercu.
Jarosław Wieczorek, wojewoda śląski (absolwent politologii na Wydziale Nauk Społecznych UŚ), przywołując słowa św. Jana Pawła II: „największym bogactwem narodu są światli obywatele”, przypomniał, jak wielka odpowiedzialność spoczywa na nauczycielach akademickich, zapewnił także o gotowości wspierania uczelni na różnych płaszczyznach jej działalności.
Marcin Krupa, prezydent Katowic, nawiązując do zadań, które stawia przed regionem przygotowywana ustawa metropolitalna, wskazał na potrzebę współpracy ze szkołami wyższymi. Uniwersytetowi Śląskiemu i Politechnice Śląskiej, której jest absolwentem, wyznaczył zadanie:
– Chciałbym, aby te uczelnie były wizytówką naukową i dydaktyczną Górnego Śląska, aby stworzyły intelektualną podwalinę metropolii.
Metropolita katowicki abp dr Wiktor Skworc, Wielki Kanclerz Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego, przemówił w imieniu własnym i obecnych na uroczystości duchownych Kościoła Ewangelicko- Augsburskiego w Polsce:
– Życzymy, aby ten czas był czasem dobrym, pięknym, błogosławionym, owocnym dla uczelni, miasta i całego naszego regionu. Wiele dziś mówiono tu na temat wartości, chciałbym więc przywołać Strażnika Wartości Uniwersalnych, był niedawno w naszym kraju, na Światowych Dniach Młodzieży – papież Franciszek zostawił nam wspaniałe słowa. Kiedy żegnał się z nami, z Krakowem, z Polską, w szczególny sposób odezwał się do młodych i właśnie te słowa dedykuję studentom naszego Uniwersytetu. Papież powiedział: „Trzeba czerpać z przeszłości. Budujcie własną tożsamość z rodziny, ze społeczeństwa, ze swojej historii, z historii swojej rodziny, budujcie swoją tożsamość i miejcie świadomość swojej tożsamości. Pamiętajcie, skąd przychodzicie. (…) Młodzi studenci, podejmujcie wyzwania, które przed wami stawia uniwersytet – wymóg zdobywania wiedzy i mądrości”. Papież powiedział także, że nad tak przeżywaną przeszłością i teraźniejszością buduje się przyszłość, przyszłość, która nie jest determinowana, ale zależy od nas. Myślę, że to stwierdzenie wszystkich nas dotyczy i dlatego w przyszłość patrzymy z nadzieją. Uniwersytet Śląski płynie w dobrym kierunku, flagowego. My, duchowni, będziemy robić w tym zakresie to, co do nas należy, będziemy was wspierali duchowo. Szczęść Boże! – zakończył metropolita katowicki.
Z okazji inauguracji uczelnia otrzymała wiele listów gratulacyjnych. Prorektor ds. badań naukowych prof. zw. dr hab. Andrzej Noras odczytał list prezydenta RP Andrzeja Dudy.
Szczególnym momentem była immatrykulacja nowo przyjętych studentów, ceremonia złożenia przez nich ślubowania akademickiego. Uroczystość prowadził prof. dr hab. Ryszard Koziołek, prorektor ds. kształcenia i studentów; ślubowanie akademickie złożyli także doktoranci UŚ.
Tradycją uroczystości inauguracyjnych jest honorowanie pracowników Uniwersytetu Śląskiego za wybitne osiągnięcia naukowe i artystyczne nagrodą Pro Scientia et Arte. Tegorocznymi laureatami zostali wybitni uczeni, których dorobek naukowy stawia ich w rzędzie międzynarodowych autorytetów. W dziedzinie nauk matematyczno-przyrodniczych i technicznych nagrodę odebrał prof. zw. dr hab. Janusz Janeczek z Wydziału Nauk o Ziemi, a w dziedzinie nauk humanistycznych prof. zw. dr hab. Marek Szczepański z Wydziału Nauk Społecznych.
Dopełnieniem uroczystości był wykład inauguracyjny, który wygłosił prof. zw. dr hab. Janusz Janeczek. „Mineraloga podróż do wnętrza człowieka” przykuła uwagę wszystkich goszczących na uroczystości.