Kronika UŚ

50 Tygodni w Mieście Nauki

45. tygodniem w Mieście Nauki był Tydzień Robotów. Jego celem było pokazanie zastosowań robotów w różnych branżach przemysłowych, a także w służbie człowiekowi. W trakcie tygodnia uczestnicy mieli możliwość posłuchania interesujących wykładów, zobaczenia robotów przemysłowych, robotów dla straży pożarnej, dronów oraz łazików. Zaprezentowane zostały również roboty medyczne i podwodne. Można było także wziąć udział warsztatach praktycznych, podczas których została przybliżona budowa robotów, ich mechanika oraz sposoby komunikacji. Dla szkół podstawowych i ponadpodstawowych odbył się panel na temat projektów edukacyjnych związanych z robotyką oraz turniej robotyki. Była również możliwość zwiedzania laboratoriów podczas aktywności OpenLab.

Tydzień Klimatu pokazywał uczestnikom, jak istotny w ostatnich latach jest temat zmian klimatu. Narracja, która do nas dociera, często jest przepełniona poczuciem rezygnacji, co wielu zniechęca do podejmowania jakichkolwiek działań. W ramach Tygodnia Klimatu podjęto wyzwanie mówienia o klimacie, przyczynach jego zmian oraz wskazania propozycji strategicznego podejścia do zachodzących przemian i realizowano działania na rzecz adaptacji do różnych zjawisk.

Tydzień Energii został poświęcony wielu aspektom wytwarzania i magazynowania różnych form energii. Podczas wydarzenia odbyły się: zwiedzanie licznych laboratoriów nowoczesnych technologii energetycznych, panele dyskusyjne oraz sesje wykładowe. Uczestnicy mieli również okazję zapoznać się z popularnymi obecnie tematami, takimi jak transformacja energetyczna oraz energetyka jądrowa w Polsce.

Podczas 48. z tygodni, Tygodnia Improwizacji, przedstawiono improwizację w kilku aspektach i odpowiedziano na często stawiane przez zainteresowanych uczestników pytania np. czy improwizacja to brak planu, schematu działania, jasno wyznaczonych celów, czy raczej empatyczne, pełne zaangażowania, działanie, które umożliwia nie tylko realizację pomysłów czy domknięcie projektu, ale również poznanie własnych potrzeb i zwiększony udział tzw. kompetencji miękkich w ramach projektowania? Można było wziąć udział w warsztatach ze sztuki improwizacji czy futurologicznych, w spotkaniu autorskim z Martą Obuch czy też koncercie „Jubileusz 15-lecia zespołu. Ariana Savall i Hirundo Maris”.

Tydzień Człowieka, przedostatni tydzień, był serią wydarzeń, które pozwoliły na wszechstronne spojrzenie na ludzką naturę oraz miejsce człowieka w społeczeństwie w obliczu szybko rozwijających się technologii. Odbył się szereg różnorodnych imprez od wernisaży, przez pokazy filmowe, panele dyskusyjne, po warsztaty i koncerty – Tydzień Człowieka stanowił platformę dialogu na temat wieloznaczności ludzkiej egzystencji. Można było wziąć udział m.in. w wystawie modeli anatomicznych, atlasu 3D anatomii człowieka i magicznych ścianek zmysłów dla dzieci oraz warsztatach „Pies asystujący w europejskim mieście. Kontynuacja cyklu warsztatów edukacyjnych dla dzieci, młodzieży i dorosłych”.

Tydzień Materiałów, ostatni spośród 50 tygodni w Mieście Nauki, był czasem, kiedy zaprezentowano zagadnienia z zakresu szeroko pojętych materiałów. Zrealizowano szereg wydarzeń o charakterze popularnonaukowym, podczas których w interesujący sposób zaprezentowano różne aspekty towarzyszących nam materiałów.

Prowadzący wyjaśnili, jak zmiana ich właściwości wpływa na nasze życie. W ramach tygodnia omówione zostały materiały metaliczne, ceramiczne, polimerowe, kompozytowe w aspekcie ich wykorzystania. Zaprezentowano materiały w nowoczesnym transporcie, wykorzystywane w sporcie czy w muzyce. Pod lupę wzięto również materiały włókiennicze oraz te, które znajdują zastosowanie w nowożytnej sztuce i współczesnym wzornictwie.

Prof. Marek Safjan doktorem honoris causa

20 listopada 2024 roku na Wydziale Prawa i Administracji UŚ odbyła się uroczystość nadania tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu Śląskiego prof. Markowi Safjanowi. Promotorem w przewodzie o nadanie godności doktora honorowego był prof. dr hab. Maksymilian Pazdan, a recenzentami – prof. dr hab. Maciej Szpunar, dr hab. Mirosław Wyrzykowski i prof. dr hab. Jerzy Zajadło.

Prof. Marek Safjan to uznany prawnik i autorytet w dziedzinie prawa cywilnego, medycznego, europejskiego oraz konstytucyjnego. Przez wiele lat był wykładowcą na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie pełnił również funkcję prorektora. Od 1997 roku był sędzią, a w latach 1998–2006 Prezesem Trybunału Konstytucyjnego. W 2009 roku został sędzią Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Odznaczono go Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2012 roku otrzymał tytuł doktora honoris causa Europejskiego Instytutu Uniwersyteckiego we Florencji. Prof. Marek Safjan jest autorem licznych publikacji naukowych, które mają istotny wpływ na dyskurs prawny w Polsce i Europie. Jego rozległa praca naukowa, działalność społeczna i oddanie służbie sędziowskiej świadczą o nadzwyczajnym zaangażowaniu w propagowanie idei praworządności, demokracji i wolności.

IX Międzynarodowy Festiwal Muzyki im. Profesora Józefa Świdra

Od 6 do 8 grudnia 2024 roku odbywał się Międzynarodowy Festiwal Muzyki im. Profesora Józefa Świdra w Cieszynie. W tym roku minęło 10 lat od śmierci profesora i rozpoczęcia pierwszych obchodów święta chóralnej muzyki na Śląsku Cieszyńskim. W ramach IX edycji festiwalu odbyły się: konferencja naukowo–artystyczna „Józef Świder – kompozytor, pedagog, społecznik” wraz z koncertem muzyki prof. Józefa Świdra w 10. rocznicę śmierci profesora, przesłuchania konkursowe IX Międzynarodowego Konkursu Chóralnego im. Józefa Świdra w Cieszyńskim Ośrodku Kultury „Dom Narodowy”, a także liczne koncerty towarzyszące. Zaprezentowały się chóry pochodzące z wielu zakątków Polski i Litwy w 30 prezentacjach chóralnych i w 10 kategoriach. Zespoły ubiegały się o nagrodę główną – Puchar Rektora Uniwersytetu Śląskiego oraz o nagrody specjalne ufundowane przez patronów honorowych festiwalu: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Starostę Cieszyńską, Burmistrz Miasta Cieszyna.

W jury festiwalu zasiedli: prof. dr hab. Bernard Mendlik, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy – przewodniczący; prof. dr hab. Anna Olszewska, Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina w Warszawie, filia w Białymstoku; prof. dr hab. Marek Rocławski, Akademia Muzyczna w Gdańsku; prof. dr hab. Izabella Zielecka-Panek, Uniwersytet Śląski w Katowicach.

Grand Prix IX Międzynarodowego Festiwalu Muzyki im. Profesora Józefa Świdra, Puchar Rektora Uniwersytetu Śląskiego otrzymał zespół wokalny Affectus z Poznania pod dyr. Tomasza Karwańskiego. Jury festiwalu przyznało także nagrody specjalne oraz złote, srebrne i brązowe dyplomy w kilku kategoriach. Pełna lista laureatów dostępna jest na profilu FB festiwalu: www.facebook.com/JozefSwiderInternationalFestival.

8. Śląski Festiwal Nauki Katowice

Od 7 do 9 grudnia 2024 roku odbywał się 8. Śląski Festiwal Nauki Katowice w Międzynarodowym Centrum Kongresowym w Katowicach. Wydarzenie było zwieńczeniem całego roku obchodów przyznania Katowicom tytułu Europejskiego Miasta Nauki 2024. Uczestnicy mogli wziąć udział w ponad tysiącu aktywności naukowych zlokalizowanych na ponad dwudziestu scenach tematycznych, blisko dwustu stanowiskach pokazowych i w strefach specjalnych, przygotowanych przez ponad dwa tysiące naukowczyń i naukowców oraz popularyzatorek i popularyzatorów nauki.

Święto dydaktyki Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach

Koniec roku to doskonały czas na podsumowania oraz świętowanie sukcesów. W auli im. K. Lepszego w budynku rektoratu Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach 17 grudnia 2024 roku odbyła się uroczysta gala „Święto dydaktyki”. Wydarzenie było okazją do uhonorowania wybitnych osiągnięć dydaktycznych nauczycielek i nauczycieli akademickich oraz złożenia gratulacji laureatkom i laureatom konkursów zorganizowanych w ramach Systemu Motywacyjnego w Dydaktyce Akademickiej (SMoDA).

Wyróżnieniami Jego Magnificencji Rektora Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach za doskonałą dydaktykę w roku akademickim 2023/2024 uhonorowano 79 laureatek i laureatów z dziesięciu jednostek Uniwersytetu.

„Współmyślenie, Współdziałanie (Szybka Ścieżka)” było konkursem skierowanym do mentorek i mentorów zespołów studenckich realizujących projekty naukowe, dydaktyczne, społeczne i artystyczne. Na podstawie zgłoszeń komisja konkursowa wyłoniła 30 zespołów, które miały szansę zrealizować swoje pomysły. Efekty ich pracy zostały zaprezentowane podczas Śląskiego Festiwalu Nauki.

Gala i wykład „Trendy 2025 w edukacji akademickiej” – podczas uroczystości laureatkom i laureatom wyróżnienia wręczyli: rektor prof. dr hab. Ryszard Koziołek oraz przewodniczące kapituł konkursowych: prorektor ds. studenckich i kształcenia dr Katarzyna Trynda, prof. UŚ oraz pełnomocnik rektora ds. jakości kształcenia i akredytacji dr Marzena Będkowska-Obłąk. Wykład wygłosiły dr Marcela Gruszczyk i dr Joanna Mercik.