Katowickie uczelnie publiczne wchodzące w skład Konsorcjum Akademickiego – Katowice Miasto Nauki po raz drugi wspólnie zainaugurowały nowy rok akademicki. Uroczystość odbyła się 29 września 2023 roku w sali koncertowej Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia.
Międzyuczelnianej Inauguracji Roku Akademickiego 2023/2024 towarzyszyło hasło: „Rok Nauki w Województwie Śląskim” nawiązujące do ogłoszenia przez Sejmik Województwa Śląskiego roku 2023 Rokiem Nauki w Województwie Śląskim. Tegoroczna ceremonia była wyjątkowa przede wszystkim ze względu na nadchodzące obchody związane z Europejskim Miastem Nauki Katowice 2024.
Wydarzenie poprzedził uroczysty przemarsz orszaków rektorskich ulicami miasta w towarzystwie zespołów folklorystycznych i Orkiestry Dętej KWK Wujek, który wyruszył spod Teatru im. Stanisława Wyspiańskiego do siedziby Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia.
Znaczenie uroczystości podkreślił prezydent Katowic dr Marcin Krupa.
– To jedna z najważniejszych inauguracji, ponieważ Katowice, korzystając z potencjału całego regionu, stały się Europejskim Miastem Nauki.
– Ten rok i przyszły to „diamentowa liga” na Śląsku, jeżeli chodzi o naukę – stwierdził natomiast marszałek województwa śląskiego Jakub Chełkowski. Zaznaczył, że jest ona podstawą transformacji regionu.
O wyjątkowości ceremonii mówił również przewodniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii Kazimierz Karolczak.
– Dziś inaugurujemy nie tylko kolejny rok akademicki, ale również Rok Nauki w Województwie Śląskim. Lada moment rozpoczniemy Europejskie Miasto Nauki 2024. Tytuł ten to nie tylko zwieńczenie pewnego procesu, ale również punkt zwrotny. Nie byłoby Górnego Śląska i Zagłębia, gdyby nie zmiana. Najpierw rewolucja przemysłowa, która w dużym stopniu ukształtowała ten region i przyciągnęła setki tysięcy ludzi. Później także stopniowa transformacja, przejście od przemysłu ciężkiego w kierunku nowych branż, rozwój medycyny i kultury. Teraz czas na wykonanie kolejnego skoku – w naukę i przyszłość. Ten skok się nie uda, jeśli nie wykonamy go razem. Cieszę się, że już po raz drugi wspólnie przeżywamy inaugurację roku akademickiego w gronie wszystkich uczelni. Nigdy nie zdziałamy osobno tyle, ile jesteśmy w stanie zrobić wspólnie.
Przedstawiciel GZM zwrócił się również do studentów i doktorantów uczelni konsorcjum.
– Jesteście naszym największym potencjałem i największą szansą na przyszłość. Wszystko, co dzieje się w ramach Europejskiego Miasta Nauki i co się wydarzy, jest dla was. Korzystajcie z tego, ile możecie. Robimy, co w naszej mocy, by było to nie tylko dobre miejsce do życia i pracy, ale też do nauki i prowadzenia badań.
Rektor Uniwersytetu Śląskiego prof. dr hab. Ryszard Koziołek przywołał słowa Olgi Tokarczuk z powieści Bieguni: „Nie wygłupiajmy się – świat jest jeden”. Jak przekonywał, jedność świata wynika ze wspólnoty problemów, z którymi mierzą się wszyscy ludzie, a nie z podobieństwa. To wyzwania związane m.in. ze zmianami klimatycznymi, przyszłością edukacji, nierównościami, wykluczeniami, opieką zdrowotną i stanem środowiska naturalnego.
– Po to zostaliśmy powołani, po to zostały powołane instytucje badania i kształcenia akademickiego, aby nieprzerwanie toczyła się praca badania, rozumienia i objaśniania rzeczywistości oraz obmyślania naprawy świata. Najtrudniejszym celem kształcenia, który stoi przed nami, jest przygotowanie się na rozwiązywanie problemów, których nawet nie potrafimy jeszcze nazwać – podkreślił rektor i dodał: – Przed nami rok 2024, rok Europejskiego Miasta Nauki. Traktujemy go jako wielki eksperyment budowania społeczeństwa wiedzy, które podejmując decyzje indywidualne i wspólnotowe, kieruje się nauką. Korzysta z nauki, sztuki i edukacji powstającej tu, na miejscu – mówił prof. dr hab. Ryszard Koziołek.
Rektor zaprosił także wszystkich uczestników na otwarcie Europejskiego Miasta Nauki Katowice 2024. Widowisko naukowo-artystyczne KATOPOLIS, przygotowane przez czterech artystów: Miuosha, Zbigniewa Rokitę, dr. Jana Matuszyńskiego i Mateusza Znanieckiego, odbędzie się 9 grudnia w Spodku.
W imieniu wszystkich uczelni wchodzących w skład konsorcjum ślubowanie złożyli studenci i doktoranci Śląskiego Uniwersytetu Medycznego. Aktu immatrykulacji dokonał rektor SUM prof. dr hab. n. med. Tomasz Szczepański. Nowych członków wspólnoty akademickiej powitał prof. dr hab. inż. Arkadiusz Mężyk, rektor Politechniki Śląskiej, przewodniczący Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich.
Tradycyjnie podczas uroczystości otwarcia nowego roku akademickiego odbył się wykład inauguracyjny pt. „Andante moderato”. Melancholia Akademii wygłoszony przez prof. dr. hab. Tadeusza Sławka, rektora Uniwersytetu Śląskiego w latach 1996–2002. Po wykładzie wyświetlono film z udziałem bliskich i współpracowników prof. Tadeusza Sławka, prezentujący lata pracy byłego rektora Uniwersytetu Śląskiego. Była to okazja do pożegnania odchodzącego na emeryturę wykładowcy. Tym samym osoby uczestniczące w ceremonii wysłuchały ostatniego, wyjątkowego wykładu prof. Tadeusza Sławka w roli czynnego pracownika Uniwersytetu Śląskiego.
O oprawę muzyczną podczas oficjalnej części inauguracji zadbały: Chór Uniwersytetu Śląskiego „Harmonia”, Akademicki Chór Politechniki Śląskiej, „Niemy” Chór Uniwersytetu Śląskiego, Chór Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach oraz Chór Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach. Koordynatorką chórów była prof. dr hab. Joanna Glenc z Wydziału Sztuki i Nauk o Edukacji UŚ.
Uroczystość zwieńczył koncert organowy w wykonaniu rektora Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego prof. dr. hab. Władysława Szymańskiego oraz Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia pod dyrekcją Néstora Bayony. W programie znalazły się Suita gotycka Léona Boëllmanna oraz utwory Stanisława Moniuszki i Wojciecha Kilara.
Organizatorem inauguracji były katowickie uczelnie wchodzące w skład Konsorcjum Akademickiego – Katowice Miasto Nauki: Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego, Akademia Sztuk Pięknych, Akademia Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki, Uniwersytet Ekonomiczny, Politechnika Śląska, Śląski Uniwersytet Medyczny oraz Uniwersytet Śląski, a także Miasto Katowice, Województwo Śląskie oraz Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia. Partnerem wydarzenia była Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji Narodowa Agencja Programu Erasmus+ i Europejski Korpus Solidarności, natomiast partnerem instytucjonalnym – Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia. Patronat honorowy nad wydarzeniem objęli: minister edukacji i nauki, minister kultury i dziedzictwa narodowego, minister sportu i turystyki oraz minister zdrowia.