CIESZYN - WIEDEŃ - GRAZ I TPA

We wczesnych latach osiemdziesiatych cieszynska Filia nawiazala wspolprace z Akademia Pedagogiczna Diecezji Graz-Seckau w Austrii. Kontakty obu uczelni, zainicjowane przez muzykologow - dr Jozefa Kubika i dr Manfreda Kollera, poczatkowo sprowadzaly sie do wymiany artystycznej pomiedzy instytutami wychowania muzycznego. Z czasem do wspolpracy ze strony Filii przystapil Instytut Nauk Pedagogicznych i Spolecznych oraz Instytut Ksztalcenia Plastycznego Filii US.

Efektem artystycznych kontaktow plastykow - pedagogow Filii i Akademii byla wystawa akwarel prof. E. Walchera oraz grafik i kolazy prof. B. Bhmera, zorganizowana w uniwersyteckiej galerii sztuki od 8 do 10 listopada 93 roku. Wernisaz poprzedzil wyklad prof. E. Walchera nt. malarstwa austriackiego. Prof. Walcher, od trzydziestu lat zwiazany z pracami w kamieniolomach, wlasnie kamien obral sobie za temat swoich akwarel. Kolaze prof. Bhmera rozwinely sie z techniki papierowej. Przedstawione na wystawie, stanowily przetworzenie motywow osiemnastowiecznego malarstwa. Transpozycji ulegly pejzaze, elementy architektury, postacie kobiet.

* * *

Srodowisko austriackich plastykow goscilo w murach cieszynskiej uczelni juz w ubieglym roku akademickim, kiedy to do Filii przybyla delegacja Akademii Pedagogicznej z Dyrektorem HR Hofratem /Radca Dworu/ Gerhardem Bergerem. Od trzech lat do Grazu wyjezdza na stypendium jeden student Filii US.

* * *

W grudniu 1988 roku przy cieszynskiej filii powstalo Towarzystwo Polsko-Austriackie, a jego inicjatorem byl owczesny prorektor US ds. Filii prof. Wojciech Kojs. Trzeba zaznaczyc, ze jest to towarzystwo niezalezne od takiego samego z siedziba w Warszawie. Dzis cieszynskie TPA zrzesza 50 czlonkow. Procz pracownikow uczelni sa to przedstawiciele roznych srodowisk spolecznych miasta. Od poczatku Zarzadem kieruje prof. dr hab. Edmund Rosner - znawca literatury austriackiej. Cieszynskie TPA prowadzi dzialalnosc w zakresie wspolpracy naukowej, kulturalnej, w mniejszym stopniu gospodarczej, propaguje idee wzajemnego poznania spoleczenstw o roznych tradycjach kulturalnych. Rocznie organizuje ok. 10 znaczacych imprez. Sa to glownie prelekcje krajowych, austriackich, niemieckich i szwajcarskich wykladowcow. Odczyty w filii wyglaszaly takie znakomitosci jak m. in. prof. dr Norbert Leser z Uniwersytetu Wiedenskiego - swiatowej slawy socjolog kultury, politolog, czlonek austriackiego PEN-Clubu, prof. Manfred Wagner - austriacki prezydent UNESCO, ks. dr Kazimierz Wojtowicz - polski kaplan i poeta pracujacy w Austrii, dr Gerhard Berger, prof. Franz Berger /obaj z Akademii Pedagogicznej w Grazu/. W tym roku akademickim, na zaproszenie cieszynskiego TPA, w grodzie nad Olza przebywali: dr Theo Mechtenberg z Gesamtenropoisches w Vlotho - tlumacz literatury polskiej na jezyk niemiecki oraz hrabia Mieczyslaw Ledochowski z Wiednia - senior rodu niezwykle zasluzonego dla Kosciola i kultury polskiej. Mieczyslaw Ledochowski wyglosil wyklad: "Avorum respice mores"/Bacz na obyczaje narodow/. Przedstawil w nim sylwetki swych wybitnych przodkow: kardynala Mieczyslawa - arcybiskupa stolicy poznanskiej i gnieznienskiej, bohatera walki z Bismarckiem o tozsamosc kultury polskiej, Wlodzimierza - generala Zakonu jezuitow w Rzymie, zalozyciela Radia Watykanskiego, inicjatora powstania "Osservatore Romano", przede wszystkim zas dwom blogoslawionym, jakie wydal rod Ledochowskich: Urszuli - zalozycielce Zgromadzenia Siostr Urszulanek i Marii Teresie - misjonarce, organizatorce zrzeszenia ludzi swieckich dla misji afrykanskiej. Sam Mieczyslaw Ledochowski byl pracownikiem Europejskiego Funduszu Pomocy Kosciolowi w Polsce w trudnych latach osiemdziesiatych. Przedmiotem jego troski jest w tej chwili Zaklad Narodowy im. Ossolinskich. "Ossolineum", ktoremu pragnie przywrocic przedwojenna swietnosc, range instytucji narodowej, niezaleznej od wladz. Wyklad, ktory zgromadzil duza ilosc sluchaczy, odbyl sie w ramach Tygodnia Kultury Chrzescijanskiej. W tym roku akademickim zawita jeszcze do Cieszyna Alois Vogel z Wiednia - literat, autor ksiazek tyczacych problematyki przewrotu hitlerowskiego w Austrii. Zapowiedzial rowniez swoj przyjazd doc. Bonifacy Miazek - polonista z Uniwersytetu Wiedenskiego, autor ksiazek z zakresu historii literatury polskiej.

Towarzystwo Polsko-Austriackie zaprasza rowniez artystow. Dwa lata temu w auli akademickiej wystapil znany w Europie Teatr "Heuschreck" z Wiednia. Zaprezentowal on spektakl dla mlodziezy poswiecony Mozartowi. Swoj recital aktorski miala rowniez w roku ubieglym niemiecka artystka L. E. Langner.

TPA jest ponadto organizatorem imprez muzycznych, wystaw plastycznych, projekcji filmowych. 30 listopada odbyl sie wieczor filmow video, podczas ktorego zaprezentowano w wersji oryginalnej m. in. "Nowele szachowa" Zweiga.

Wielkim przyjacielem cieszynskiego TPA byl niezyjacy juz pisarz, tlumacz literatury polskiej na jezyk niemiecki, propagator m. in. tworczosci Herberta, Leca, Andrzejewskiego, prof. Oskar Jan Tauschinski.

A w cieszynskiej bibliotece znajduje sie dzial ksiazek i czasopism austriackich ofiarowanych przez austriacki Konsulat Generalny w Krakowie i warszawski Instytut Kultury Austriackiej. Obie instytucje zywo sie interesuja dzialalnoscia TPA i wspieraja je - takze finansowo.