Nadając tytuł doctora honoris causa wybitnemu uczonemu holenderskiemu, dr Douwe Weselinowi Fokkemie, profesorowi literatury porównawczej i teorii literatury na Uniwersytecie w Utrechcie, przez wiele lat zajmującemu najwyższe stanowiska w L`Association Internationale de Litterature Comparee, śląska społeczność akademicka opowiedziała się zdecydowanie za otwartym modelem badań humanistycznych uwzględniających w polu widzenia wielość narodów, ras, języków, kultur i opcji kulturowych.

Przyznając tak wysokie odznaczenie, Senat naszej uczelni wyraził także swoje uznanie dla drogi twórczej, jaką Douwe Fokkema, członek wspólnoty narodowej o języku nieuniwersalnym, przeszedł, plasując się w czołówce nauki światowej i uprawiając ją w twórczym polilogu z przedstawicielami różnych ras i narodów. Jest to przykład godny naśladowania również w Polsce.

I - last but not least - przyznanie profesorowi Fokkemie zaszczytnego wyróżnienia jest uhonorowaniem Jego dobrej woli współpracy z naszą społecznością akademicką, wyrażającej się we wspólnych imprezach i przedsięwzięciach naukowych. Takim był udział prof. Fokkemy w zorganizowanej przez Uniwersytet Śląski w 1983 roku w Ustroniu konferencji międzynarodowej na temat "Postmodernizmu w literaturze i kulturze krajów Europy Środkowej i Wschodniej" oraz Jego współpraca przy redagowaniu tomu studiów z tej konferencji w dwu wersjach językowych: polskiej i angielskiej. Współpraca ta, jak świadczą już o tym pierwsze sygnały, nie pozostanie bez wpływu na ostateczny kształt "Porównawczej historii literatury postmodernizmu" przygotowywanej pod egidą L`Association Internationale de Litterature Comparee i auspicjami UNESCO, której współkoordynatorem i redaktorem naukowym jest prof. Fokkema.

Szczegółowe dane na temat życia i twórczości Douwe Weselina Fokkemy, łącznie z przebogatą bibliografią jego dorobku naukowego, zostaną opublikowane w specjalnej książeczce wydanej z okazji uroczystości nadania Mu doktoratu honoris causa Uniwersytetu Śląskiego, która odbędzie się w Katowicach w dniu 7 grudnia 1995 roku. Tu zatem tylko w ogromnym skrócie podaję kilka podstawowych faktów z Jego życiorysu naukowego.

Profesor dr Douwe Wesselin Fokkema urodził się 4 maja 1931 roku w Utrechcie. Nazwisko Fokkema - jak sam mi to objaśnił - wskazuje na przynależność Jego rodziny - do nielicznej w Holandii, mniejszości narodowej fryzyjskiej, co jeszcze bardziej podkreśla złożoność drogi intelektualnej, jaką od małej społeczności ku globalnemu pojmowaniu świata przeszedł nasz Doktor. Na Uniwersytecie w Utrechcie skończył studia w zakresie języka i literatury holenderskiej oraz lingwistyki ogólnej i sinologii, następnie poszerzał swoją wiedzę w USA studiując na uniwersytetach w Berkeley i Columbii język i nowożytną literaturę chińską.W 1965 roku otrzymał doktorat w Leiden na podstawie rozprawy pt.: Literary Doktrine in China and Soviet Influence (1956-1960). W rok później został wysłany do Chin w misji dyplomatycznej jako sekretarz ambasady i attach* kulturalny Królestwa Holandii w Pekinie. Po zakończeniu misji w 1968 roku powrócił do pracy naukowej na Uniwersytecie w Utrechcie zyskując z biegiem czasu tytuł i stanowisko profesora zwyczajnego literatury porównawczej i teorii literatury. Ceniony jako teoretyk i organizator nauki zajmował w Holandii kolejne prestiżowe stanowiska m.in.: w latach 1971-75 był sekretarzem Niderlandzkiego Stowarzyszenia Teorii Literatury i Literatury Porównawczej, w latach 1975-81 jego prezydentem ; w latach 1987-94 dyrektorem Instytutu Historii Kultury na Uniwersytecie w Utrechcie, zaś od roku 1990 przewodniczy (z horyzontem czasowym do roku 1998) pracom Komitetu "Kultura Niderlandów w kontekście europejskim".

Szybko też wybił się w nauce światowej zyskując swoimi publikacjami międzynarodowy rozgłos i znaczenie, w wyniku czego w roku 1989 został wybrany na członka Akademii Europy.

Publikacje prof. Fokkemy można podzielić na cztery główne kręgi tematyczne:

1) prace sinologiczne (cytowana już rozprawa doktorska o chińskiej doktrynie literackiej) oraz Raport from Peking (1972);

2) prace z teorii literatury. Książką o znaczeniu fundamentalnym z tego zakresu jest dzieło D. W. Fokkemy i jego żony prof. Elrud Ibsch pt.: Theories of Literature in the Twentieth Century: Structuralism, Marxism. Aesthetics of Reception, Semiotics, wydane w 1977 r. w języku angielskim w Londynie i Nowym Jorku, a następnie przełożone na włoski, hiszpański, chiński i koreański i wielokrotnie wznawiane. Jasny i przejrzysty wykład nowoczesnych teorii literaturoznawczych, ścisła scjentystyczna interpretacja literackich zjawisk, obiektywizm i wszechstronność spojrzenia - to cechy, które zadecydowały o międzynarodowym sukcesie dzieła.

3) Historia literatury modernizmu i postmodernizmu. Literatura porównawcza w ogóle. W nurcie tym mieści się zarówno wspólne dzieło Douwe Fokkemy i Elrud Ibsch Modernist Conjectures. A Mainstream in European Literature 1910-1987, (gdzie obiektem zainteresowania autorskiej pary są, charakterystyczne dla modernistycznej wizji świata cechy twórczości pisarzy europejskich takich jak Thomas Mann, Virginia Woolf, Marcel Proust, Andre Gide, Robert Musil, Italo Sevo) oraz prace wyłącznego autorstwa Fokkemy, przede wszystkim niezwykle ceniona na Zachodzie jego semiotyczna koncepcja wyznaczników formalnych i filozoficznych socjokodu postmodernistycznego, zawarta w rozprawie pt.: The Semantic and Organization of Postmodernist Texst (1986) wcześniej w formie skróconej prezentowana w wykładach, które Fokkema wygłaszał w 1983 r. w Harwardzie.(Ukazały się one również w języku polskim w przekładzie niżej podpisanej pt.: Historia literatury. Modernizm. Postmodernizm. W tym kręgu mieszczą się także liczne studia Fokkemy zamieszczane w wydawanych przez niego tomach z międzynarodowych konferencji poświęconych postmodernizmowi.

4) Zagadnienia kulturowego relatywizmu publikowane w różnych językach, które w wyborze pt.: Issuses in General and Comparative Literature, ukazały się w 1987 r. w Kalkucie, w Indiach. Praca ta, podobnie jak inne dzieła Fokkemy, wyrasta z ogromnych międzynarodowych doświadczeń jej autora, które zarówno z racji swych obowiązków (od 1973 r. sekretarza AILC, następnie wiceprezydenta tej organizacji, a wreszcie w latach 1985-88 jej prezydenta, obecnie zaś członka honorowego) jak i zainteresowań przemierzył pięć kontynentów stykając się z ludźmi różnych narodów, klas i ras, co pozwoliło na wnikliwie globalną ocenę problemów współczesnego świata.