Kronika UŚ

50 Tygodni w Mieście Nauki

W drugiej połowie czerwca odbyły się Tydzień Transportu Przyszłości i Tydzień Śląska. Podczas pierwszego z nich można było m.in. zobaczyć nowoczesne środki transportu, a także poznać plany na transport przyszłości oraz najnowsze i przyszłe rozwiązania w transporcie samochodowym, kolejowym i lotniczym. Tydzień Śląska miał charakter regionalny. Można było wziąć udział w lokalnych wycieczkach, zobaczyć wystawy poświęcone Górnemu Śląskowi czy uczestniczyć w spotkaniu z reżyserką spektaklu o Jolancie Wadowskiej-Król, jej wnuczką – Agnieszką Cygan.

Lipiec rozpoczął się od Tygodnia Wiedzy, podczas którego udowodniono, jak ważna jest rzetelna wiedza i pokazano, jak odróżnić ją od fałszywych informacji. Tydzień Kontrastu był okazją, by dowiedzieć się, dlaczego klawisze fortepianu są białe i czarne, czy dźwięki mają barwy, jak funkcjonują w nas nastroje oraz jakie są metody obrazowania we współczesnej medycynie. W Tygodniu Mikroświata, skierowanym nie tylko do miłośników biologii, omówiono zagadnienia związane m.in. z budową mikroświatów ożywionych i nieożywionych, a także kwestie poznania świata bakterii, grzybów i pierwotniaków oraz skrywanych przez nie sekretów, w tym ich pozytywnych właściwości. Dzięki Tygodniowi Głosu, 29. Tygodniowi w Mieście Nauki, poznano ideę inkluzywnej komunikacji promującej dostępność skutecznego porozumiewania się, która jest prawem każdego człowieka. Poprzez wyjątkowe prezentacje i interaktywne warsztaty przedstawiono różne aspekty ludzkiego głosu. Tydzień Muzyki natomiast promował zaangażowanie. Celem tygodnia była zmiana sposobu obcowania z muzyką z biernej na aktywną. To postanowienie wspomagały eksperymenty dźwiękowe w komorze EMC, potańcówki oraz konferencja połączona z warsztatami, których tematem było budowanie kompetencji zarządczych i wspomagających rozwój kariery, takich jak myślenie strategiczne, przedsiębiorczość, a także skuteczna komunikacja z odbiorcami i decydentami.

Tydzień Nudy zainaugurował wakacyjny sierpień. Był to czas na skorzystanie z wolnych leżaków przed uniwersyteckim kampusem i przeprowadzenie długoterminowego eksperymentu, polegającego na mierzeniu częstotliwości wypływu kropli paku węglowego z lejka. Uczestnicy mogli również wysłuchać wykładów psychologów, którzy zdradzili, co się dzieje z umysłem, gdy odpoczywamy, oraz przekonać się, jak długo potrafią nic nie robić. Kolejny tydzień ożywił wszystkich. Tydzień Kultur i Tradycji został poświęcony cudzoziemcom, którzy przyjechali na Górny Śląsk. Eksperci rozmawiali o tym, co fascynującego jest dla obcokrajowców w naszym regionie oraz jakie potrawy są dla nich najbardziej egzotyczne. Podczas Tygodnia Eko – cyklu wydarzeń szerzących zrównoważony rozwój – pokazywano, jak robić ekozabawki, jak skutecznie zredukować używanie plastikowych pojemników, z czego składają się kosmetyki do higieny osobistej i jak można samodzielnie wykonać naturalne zamienniki. Tydzień Olimpizmu zakończył sierpniowe wydarzenia. Pasjonaci sportu opowiedzieli publiczności, jak wykształcić w sobie ducha walki, skąd sportowcy biorą determinację do uprawiania swojej dyscypliny oraz jak skutecznie i bezpiecznie uprawiać sport.

UŚ w rankingu AD Scientific Index

Uniwersytet Śląski w Katowicach znalazł się na 6. miejscu wśród wszystkich 237 polskich uczelni i instytucji badawczych uwzględnionych w rankingu AD Scientific Index – World Institutional Subject Rankings 2024, a także na 1. miejscu wśród uczelni z województwa śląskiego.

W rankingach dziedzinowych (subject) w odniesieniu do innych uczelni i instytucji krajowych zanotowaliśmy również znaczące sukcesy: zajęliśmy 1. pozycję w ramach Arts, Design and Architecture, 4. pozycję w ramach Natural Sciences, 8. pozycję w ramach Law, 10. pozycję w ramach Education, 10. pozycję w ramach Engineering and Technology, 12. pozycję w ramach History, Philosophy, Theology.

Nasi badacze również indywidualnie odnieśli znaczące sukcesy – wśród najlepszych 500 polskich badaczy znalazło się aż 13 naszych pracowników (z czego pierwsza trójka należy do pierwszej setki najlepszych w Polsce): prof. dr hab. Jan Kisiel (Instytut Fizyki im. Augusta Chełkowskiego), prof. dr hab. Marian Paluch (Instytut Fizyki im. Augusta Chełkowskiego), prof. dr hab. Beata Walczak (Instytut Chemii), prof. dr hab. Zofia Piotrowska-Seget (Instytut Biologii, Biotechnologii i Ochrony Środowiska), prof. dr hab. Stanisław Kucharski (Instytut Chemii), prof. dr hab. Grzegorz Racki (Instytut Nauk o Ziemi), prof. dr hab. Janusz Gluza (Instytut Fizyki im. Augusta Chełkowskiego), prof. dr hab. inż. Jarosław Polański (Instytut Chemii), prof. dr hab. Leszek Marynowski (Instytut Nauk o Ziemi), dr hab. Seweryn Kowalski, prof. UŚ (Instytut Fizyki im. Augusta Chełkowskiego), prof. dr hab. Wojciech Pisarski (Instytut Chemii), dr hab. Żaneta Wojnarowska (Instytut Fizyki im. Augusta Chełkowskiego), dr Katarzyna Grzybowska, prof. UŚ (Instytut Fizyki im. Augusta Chełkowskiego). Na uwagę zasługuje również bardzo wysoka, 2. pozycja dr. hab. Roberta Krzysztofika, prof. UŚ z Instytutu Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej w rankingu TOP 100 polskich badaczy w dziedzinie Arts, Design and Architecture.

Zestawienia prezentowane przez AD Scientific Index oparte są na analizie pracy badawczej na podstawie H-Index, i10 oraz na liczbie cytowań obejmujących okres ostatnich sześciu lat.

Prof. Jerzy Nikitorowicz doktorem honoris causa

25 czerwca w spinPLACE odbyła się uroczystość nadania tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu Śląskiego prof. Jerzemu Nikitorowiczowi. Tytuł ten został przyznany uchwałą Senatu Uniwersytetu Śląskiego z 19 marca 2024 roku.

Prof. dr hab. Jerzy Nikitorowicz jest wybitnym współczesnym pedagogiem o uznanym międzynarodowym autorytecie, twórcą szkoły naukowej – pedagogiki międzykulturowej oraz idei Uniwersytetu Pogranicza. To ceniony autor licznych publikacji i kreator współczesnych orientacji teoretycznych i metodologicznych w naukach pedagogicznych, mistrz i nauczyciel wielu pokoleń pracowników nauki. Promotorem w przewodzie o nadanie godności doktora honorowego była prof. dr hab. Ewa Jarosz, a recenzentami – prof. dr hab. Tadeusz Lewowicki, prof. dr hab. Ewa Ogrodzka-Mazur i prof. dr hab. Zenon Jasiński.

Alicja Klasik z brązowym medalem Igrzysk Olimpijskich 2024

Studentka Uniwersytetu Śląskiego Alicja Klasik razem z drużyną szpadzistek zdobyła brązowy medal Igrzysk Olimpijskich w Paryżu. W walce o 3. miejsce Polki w składzie: Martyna Swatowska-Wenglarczyk, Alicja Klasik, Renata Knapik-Miazga i Aleksandra Jarecka wygrały z Chinkami. To jubileuszowy, 300. medal polskiej reprezentacji w historii letnich igrzysk olimpijskich, a także pierwszy olimpijski krążek wywalczony przez Polki w drużynowej rywalizacji szpadzistek. Alicja Klasik jest studentką kierunku zarządzanie zasobami ludzkimi w organizacji na Wydziale Nauk Społecznych UŚ. W kwietniu 2024 roku zdobyła tytuł Mistrzyni Polski 2024 i tym samym zapewniła sobie start na igrzyska. Przygodę z szermierką zaczęła w wieku 8 lat i do dzisiaj nieustannie szlifuje swój talent.

Prof. Ewa Jarosz przewodniczącą zespołu ds. partycypacji dzieci i młodzieży w Polsce

26 sierpnia prof. dr hab. Ewa Jarosz została powołana przez Rzeczniczkę Praw Dziecka na przewodniczącą zespołu ds. partycypacji dzieci i młodzieży w Polsce. W jego skład weszła też dr Sabina Pawlik z Instytutu Pedagogiki. Powstanie zespołu jest wspólną inicjatywą Rzeczniczki Praw Dziecka oraz UNICEF Polska. Jego misją będzie promowanie i wspieranie w Polsce partycypacji społecznej młodych osób, a celem – między innymi wypracowanie narodowej strategii działań wzmacniających partycypację dzieci i młodzieży w Polsce oraz wyznaczenie standardów tej partycypacji.

Nowe władze rektorskie i dziekańskie

Od 1 września na Uniwersytecie Śląskim funkcje objęły nowe władze rektorskie i wydziałowe. Przez najbliższe 4 lata uczelnią kierować będzie rektor prof. dr hab. Ryszard Koziołek oraz prorektorzy: prof. dr hab. Michał Daszykowski – prorektor do spraw finansów; dr Katarzyna Trynda, prof. UŚ – prorektor do spraw studenckich i kształcenia; dr hab. Agnieszka Turska-Kawa, prof. UŚ – prorektor do spraw nauki oraz prof. dr hab. Tomasz Pietrzykowski – prorektor do spraw współpracy międzynarodowej i krajowej. Władze dziekańskie w kadencji 2024–2028: dziekan Wydziału Humanistycznego – prof. dr hab. Adam Dziadek; dziekan Wydziału Nauk Przyrodniczych – prof. dr hab. Leszek Marynowski; dziekan Wydziału Nauk Społecznych – dr hab. Małgorzata Myśliwiec, prof. UŚ; dziekan Wydziału Nauk Ścisłych i Technicznych – dr hab. Seweryn Kowalski, prof. UŚ; dziekan Wydziału Prawa i Administracji – dr hab. Witold Kurowski, prof. UŚ; dziekan Wydziału Sztuki i Nauk o Edukacji – dr hab. Katarzyna Marcol, prof. UŚ; dziekan Wydziału Teologicznego – dr hab. Jacek Kempa, prof. UŚ; dziekan Szkoły Filmowej im. Krzysztofa Kieślowskiego – dr hab. Krystyna Doktorowicz, prof. UŚ; dziekan Szkoły Doktorskiej w Uniwersytecie Śląskim – prof. dr hab. Alina Świeściak-Fast, dziekan Międzynarodowej Środowiskowej Szkoły Doktorskiej przy Centrum Studiów Polarnych Uniwersytetu Śląskiego – dr Michał Ciepły.