Z prac Komisji ds. Stosunków Polsko-Czeskich i Polsko-Słowackich

Ponad granicami

Prezentujemy ubiegłoroczny dorobek istniejącej od 1992 roku przy Filii UŚ w Cieszynie, obecnie przy Wydziale Etnologii i Nauk o Edukacji, Komisji Naukowej Katowickiego Oddziału PAN.

Komisja, wespół z kierowanym przez ks. prof. UŚ dr. hab. Józefa Budniaka Zakładem Teologii Ekumenicznej, była współorganizatorem międzynarodowej konferencji nt. "Duszpasterstwo ekumeniczne w diecezji", która odbyła się 28 września na Wydziale Teologicznym UŚ.

W roku ubiegłym odbyło się jedno posiedzenie Komisji. W jego części referatowej prof. PhDr Edvard Lotko Csc. - wybitny specjalista w dziedzinie językoznawstwa konfrontatywnego, pracownik naukowy Katedry Bohemistyki Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Palackiego w Ołomuńcu - wygłosił wykład nt. "Problematyka wyrazów zdradliwych, zwłaszcza w języku polskim i języku czeskim", czyli "takich rodzimych i obcych jednostek leksykalnych, które są w dwu językach formalnie zgodne lub podobne, ale znaczeniowo lub/i stylistycznie odrębne" i tym samym wpływają na skuteczność procesu komunikacji. Dokonany przez Prezydium Komisji wybór problematyki referatu uzasadniony był Uchwałą Senatu Rzeczpospolitej Polskiej o nazwaniu roku 2006 Rokiem Języka Polskiego.

Osiągnięciem Komisji było ukazanie się w lutym - w ramach działalności wydawniczej Katowickiego Oddziału PAN - monografii dr Mirosławy Pindór pt. Polsko - czeskie i polsko - słowackie kontakty teatralne. Cieszyn - Český Těšín 1945-99. Pozycja ta, recenzowana przez prof. dr. hab. Jacka Balucha z Uniwersytetu Jagiellońskiego (ambasadora RP w Pradze w latach 1990-95,

Ks. prof. UŚ dr hab. Józef Budniak - przewodniczący Komisji w latach 2004-2007
Ks. prof. UŚ dr hab. Józef Budniak
- przewodniczący Komisji
w latach 2004-2007
członka Prezydium Komitetu Słowianoznawstwa PAN oraz czeskiego i polskiego PEN- Clubu), jest pierwszą publikacją naukową Komisji. Oficjalna promocja książki odbyła się 17 maja w Konsulacie Generalnym Republiki Czeskiej w Katowicach, z inicjatywy Konsula Generalnego dr. Josefa Byrtusa, w ramach "dnia promującego czeską kulturę w Europie". Fragmenty książki czytał dyrektor Tesinskeho divadla w Czeskim Cieszynie.

Ważką przytoczenia inicjatywą Komisji było ponowne objęcie patronatem honorowym, wespół z JM Rektorem UŚ prof. zw. dr. hab. Januszem Janeczkiem, JM Rektorem Uniwersytetu Ostrawskiego doc. RNDr. Csc. Vladimirem Baarem oraz Międzynarodową Wspólnotą Ekumeniczną Region Polski, międzynarodowej serii wydawniczej "Dialog bez Granic". W jej ramach ukazała się w ubiegłym roku, dedykowana papieżowi Janowi Pawłowi II, publikacja naukowa pt. Rodzina dla Europy czy Europa dla rodziny?

Wspomnieć należy również o wręczonym przewodniczącemu Komisji prof. UŚ dr. hab. Józefowi Budniakowi Medalu św. Jadwigi Śląskiej z ok. 10. rocznicy erygowania diecezji ostrawsko - opawskiej. Medal przyznano za: "popularyzowanie idei ekumenicznych na pograniczu czesko-polskim".

Na działalność Komisji składają się również indywidualne osiągnięcia naukowo - badawcze, dydaktyczne i organizacyjne poszczególnych, reprezentujących różne dyscypliny naukowe i artystyczne członków, związanych z ośrodkami akademickimi Katowic, Cieszyna, Gliwic, Opola, Bielska-Białej i Ostrawy. Dotyczą one m.in.: działalności redakcyjnej, aktywności piśmienniczej, uczestnictwa w konferencjach naukowych i międzynarodowych projektach badawczych, wymianie nauczycieli akademickich, recenzowania czesko-i słowackojęzycznych publikacji naukowych, działalności wystawienniczo-koncertowej, podejmowania działań w funkcjonujących na polsko-czeskim pograniczu w regionie Śląska Cieszyńskiego stowarzyszeniach o charakterze ponadnarodowym, inicjowania prac badawczych studentów na terenie pogranicza polsko - czeskiego i polsko - słowackiego, aktywizacji studentów na rzecz współpracy transgranicznej.

Mirosława Pindór

W latach 1993-2006 funkcję przewodniczącego Komisji sprawowali kolejno: prof. dr hab. Alojzy Kopoczek, prof. dr hab. Edmund Rosner, prof. UŚ dr hab. Zygmunt Kłodnicki, prof. dr hab. Wiesława Korzeniowska, ks. prof. UŚ dr hab. Józef Budniak. W latach 2007-10 pełnić ją będzie dr hab. Andrzej Murzyn. Komisja liczy 44 członków, w tym 5 z Republiki Czeskiej.