Jeśli Polacy powiedzą "Tak" podczas referendum dotyczącego przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, to jednocześnie stworzy to szereg możliwości dla osób zainteresowanych pracą poza granicami Polski. Unijny rynek pracy stanie przed nami otworem - pojawi się bowiem możliwość podejmowania legalnego zatrudnienia w krajach członkowskich. Warto więc już dziś zadbać o odpowiednie wykształcenie, bo wymagania stawiane przed przyszłymi urzędnikami są naprawdę wysokie.

Eurokraci to Urzędnicy Wspólnot Europejskich pracujący w instytucjach UE. Jest to grupa około 20 tys. osób, zatrudnionych głównie w Brukseli i Luxemburgu oraz w delegaturach i stolicach poszczególnych krajów członkowskich lub stowarzyszonych ze wspólnotami. Polska po przystąpieniu do UE również będzie miała swoich urzędników w strukturach unijnych.

Praca w instytucjach unijnych

Polacy będą mogli podejmować pracę między innymi w: Komisji Europejskiej, Sekretariacie Generalnym Rady Unii Europejskiej, służbach Parlamentu Europejskiego, Europejskim Trybunale Sprawiedliwości, Sądzie Pierwszej Instancji, Trybunale Obrachunkowym, w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich, Sekretariatach Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów oraz 13. agencjach UE. Przewiduje się, że dla Polaków znajdzie się około 1350 miejsc pracy w ciągu 5 lat.

Obsada stanowisk urzędniczych odbywa się w drodze konkursów. Przeprowadzeniem tych konkursów oraz rekrutacją kandydatów zajmuje się Biuro Rekrutacji Kadr (EPSO - European Personnel Selection Office), wspólne dla wszystkich instytucji UE, które umieszcza aktualne informacje o rekrutacji na stronie internetowej. Warunkiem przystąpienia do konkursu jest:

• obywatelstwo jednego z państw UE
• pełnia praw obywatelskich
• uregulowany stosunek do służby wojskowej
• odpowiednie wykształcenie
• nie więcej niż 45 lat
• znajomość 2 języków oficjalnych UE; praktycznie 2 języków roboczych spośród angielskiego, francuskiego i niemieckiego.

Pracownicy instytucji unijnych dzielą się na kategorie:
A - pełniący obowiązki administracyjne i doradcze
LA - tłumacze pisemni i ustni
B - obowiązki kierownicze
C - obowiązki kancelaryjne i sekretarskie
D - obowiązki manualne i pomocnicze.

Rekrutacja odbywa się na zasadzie otwartych konkursów, które ogłaszane są w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich.

Komisja Europejska planuje wprowadzenie wzoru życiorysu. Proponowany wzór w 13. językach Unii można znaleźć na stronie: www.cedefop.eu.int/transparency/cv.asp. Zaproponowany wzór ma pomóc w informowaniu pracodawców o kwalifikacjach, umiejętnościach i doświadczeniu pracowników, a także przydatny będzie podczas kwalifikowania na różnego rodzaju szkolenia.

Praca w służbach cywilnych UE wiąże się z pewnymi przywilejami. Funkcjonariusze mianowani są dożywotnio, a decyzje przez nich podejmowane powinny być niezawisłe i niezależne od jakichkolwiek władz zewnętrznych (np. ojczystego kraju). Dodatkową zachętą, aby starać się o pracę w instytucjach UE, są z pewnością wysokie zarobki, które wahają się w granicach 2.000-4.000 € na początek, w zależności od zajmowanego stanowiska.

Więcej informacji dotyczącej rekrutacji Polaków można znaleźć na stronach internetowych:

• Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej www.ukie.gov.pl
• oficjalnej witrynie Unii Europejskiej www.europa.eu.int/
• serwisie internetowym Gazety Wyborczej www.gazeta.pl który zawiera informacje o Unii Europejskiej: poradnik dla przyszłych eurourzędników, baza stypendiów zagranicznych, przewodnik po programach pomocowych UE. Oficjalny patronat nad projektem sprawuje Urząd Komitetu Integracji Europejskiej.

Bardzo dobrym rozwiązaniem dla młodych ludzi, którzy dopiero co skończyli studia jest możliwość odbycia stażu w jednej z licznych instytucji unijnych.

Staże w instytucjach unijnych

Głównym celem staży jest zapoznanie się z tematyką integracji europejskiej oraz wyposażenie w praktyczną wiedzę na temat pracy w poszczególnych instytucjach UE.

Instytucje oferujące staże: Rada UE, Parlament Europejski, Komisja Europejska, Trybunał Sprawiedliwości, Trybunał Obrachunkowy, Komitet Ekonomiczno-Społeczny, Komitet Regionów, Europejski Bank Centralny, Rzecznik Praw Obywateli, Europejskie Centrum Rozwoju Szkoleń Zawodowych, Biuro ds. Harmonizacji Rynku Wewnętrznego, Europejska Agencja Ewaluacji Produktów Medycznych, Europejski Fundusz Inwestycyjny, Służba Tłumaczeń.

Wymagania wobec kandydatów:

• dyplom ukończenia studiów wyższych, min. tytuł licencjata
• znajomość co najmniej dwóch języków obcych obowiązujących w krajach UE (najlepszym rozwiązaniem jest znajomość: angielskiego i francuskiego)
• aplikacja - dobrze umotywowana chęć odbycia stażu
• mile widziane referencje - z uczelni, organizacji pozarządowej, firmy.

Zadania, które stoją przed stażystami, to między innymi: prowadzenie badań w rozmaitych dziedzinach, uczestnictwo w projektach i programach prowadzonych w danej instytucji unijnej. Bardzo często są to również obowiązki administracyjno-biurowe.

Każdy stażysta otrzymuje wynagrodzenie około 700 € miesięcznie. Nie jest to dużo, gdyż za te pieniądze trzeba wynająć mieszkanie. Jednak pomimo tych trudności bardzo wielu chętnych marzy o takiej karierze. Świadczą o tym statystyki; według danych Komisji za każdym razem o staż ubiega się około 6-8 tys. osób, a miejsc jest około 600. Osoby, które przejdą pierwszy etap rekrutacji wpisywane są do tzw. Niebieskiej Księgi (Blue Box), z której poszczególne instytucje europejskie wybierają stażystów.

Adresy stron internetowych z kontaktami i praktykami w UE: www.europarl.eu.int/stages/defaul.htm
www.esc.eu.int/pages/en/acs/stock.htm
http://europa.eu.int/comm/stages/info/index_en.htm
http://europa.eu.int/index_en.htm

Korzyści na rynku pracy po wejściu Polski do Unii Europejskiej

Największą korzyścią dla Polaków, w związku z przystąpieniem naszego kraju do Unii Europejskiej, jest możliwość podejmowania legalnego zatrudnienia w krajach członkowskich. Polska wynegocjowała, że z dniem 1 maja 2004r. (pod warunkiem, że Polacy powiedzą "tak" podczas referendum dot. przystąpienia Polski do UE) będziemy mogli podjąć pracę w: Holandii, Hiszpanii, Irlandii, Szwecji, Danii, Wielkiej Brytanii oraz Grecji. W ciągu kolejnych dwóch lat rynek pracy będzie dla nas otwarty na terenie Francji oraz Włoch. Najbardziej obawiają się nas nasi sąsiedzi, czyli Niemcy i Austria. Te kraje wynegocjowały aż siedmio letni okres przejściowy.

Każdy okres przepracowany w dowolnym państwie członkowskim będzie zaliczany do przyszłej renty i emerytury. Ponadto Polacy będą mieli prawo do tzw. samozatrudnienia na terenie każdego kraju Unii Europejskiej. Będzie obowiązywać system wzajemnego uznawania kwalifikacji zawodowych.

Polska stanie się uczestnikiem europejskiej polityki społecznej i zatrudnienia, która koordynuje narodowe działania zmierzające do poprawy sytuacji na rynku pracy. Główne założenia tej polityki to przede wszystkim: skuteczne zmniejszenie bezrobocia, wspieranie wykwalifikowanej, wyszkolonej i zdolnej do adaptacji siły roboczej (Traktat Amsterdamski), promocja współpracy międzyrządowej. Bardzo ważnym założeniem jest również uruchomienie mechanizmów wzrostu gospodarczego w obszarach polityki płacowej, monetarnej i fiskalnej ("Europejski Pakt na Rzecz Zatrudnienia"). Jednym z instrumentów europejskiej polityki zatrudnienia jest system informacyjny http://europa.eu.int/eures/index.jsp na temat dostępnych miejsc pracy z krajów członkowskich UE oraz Europejskiego Obszaru Gospodarczego, baza danych pracodawców, informacje o rynku pracy w poszczególnych krajach i regionach.

ANNA SZNERR
Biuro Promocji i Karier UŚ