PREZENTACJE: WYDAWNICTWO UNIWERSYTETU ŚLĄSKIEGO

Mówiąc o Wydawnictwie z perspektywy 30 lat, nie można pominąć milczeniem osób i instytucji, które wywarły decydujący wpływ na zachodzące w nim zmiany bądź w jakikolwiek sposób przyczyniły się do nadania mu obecnego kształtu i wypracowały dlań statut liczącej się w kraju uczelnianej oficyny wydawniczej.

W latach 1968-1975 funkcję redaktora naczelnego Działu Wydawnictw pełnili: prof. dr hab. Kazimierz Popiołek pierwszy rektor UŚ (do 1973 r. ), doc. dr Jan Błaż - prorektor ds. nauczania (1973-1974), którego zastępcą przez rok był prof. dr hab. Władysław Lubaś, oraz prof. dr hab. Witold Nawrocki (1975).

Nad prawidłową realizacją polityki wydawniczej Uczelni czuwało (do 1973 r. ) Kolegium Redakcyjne, w którego skład wchodzili: redaktor naczelny i sekretarz, sprawujący zarazem funkcję kierownika Działu Wydawnictw. Natomiast od 1973 r. do września 1975 r. za działalność wydawniczą odpowiedzialna była Senacka Komisja Wydawnicza, złożona z redaktora naczelnego, jego zastępcy i dziekanów wydziałów.

Działem Wydawnictw od powołania Uniwersytetu kierowali: doc. dr Adam Jarosz (1968-1973), mgr Weronika Nagengast (1 V 1973-30 VII 1975), mgr Barbara Woźnica (od 2 I 1974 jako zastępca kierownika Działu), mgr Anna Lubaś (1 VIII 1975-25 IV 1982).

Rozwój Uniwersytetu Śląskiego, powstanie nowych wydziałów i kierunków, a tym samym coraz bardziej zróżnicowany profil tematyczny wydawanych książek oraz stale wzrastająca liczba wydawnictw ciągłych zadecydowały o przekształceniu z dniem 1 IX 1975 r. Działu Wydawnictw w Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, któremu nadano strukturę obowiązującą w profesjonalnych wydawnictwach. Wyodrębniono w nim trzy redakcje merytoryczne: Redakcję Humanistyczną, Redakcję Matematyczno-Przyrodniczą i Redakcję Informacyjną, oraz Redakcję Techniczną.

Znacznie wzmocnionym kadrowo Wydawnictwem (10 redaktorów, 3 kierowników Redakcji, redaktor techniczny oraz 4 pracowników administracyjnych) kierowała mgr Anna Lubaś, redaktor naczelny.

Działająca do 1975 r. Senacka Komisja Wydawnicza została rozwiązana, a w jej miejsce powołano Komitet Redakcyjny, w którego skład weszli: redaktor naczelny oraz mianowani przez ówczesnego rektora Uczelni prof. dr hab. Henryka Rechowicza redaktorzy serii, specjaliści z różnych dyscyplin naukowych. Taką strukturę miało Wydawnictwo do dnia 28 IX 1982 r.

Przełomowym wydarzeniem w działalności Wydawnictwa było powołanie - z inicjatywy pełniącego wówczas obowiązki rektora UŚ prof. dr hab. Maksymiliana Pazdana - Rady Wydawnicze i jej przewodniczącego.

Mocą uchwały Senatu UŚ z dnia 28 IX 1982 r. zostały wprowadzone zmiany w strukturze Wydawnictwa, polegające na rozgraniczeniu kompetencji między przewodniczącym Rady Wydawniczej a redaktorem naczelnym. Określono również zakres uprawnień i obowiązków nowej 10-osobowej Rady Wydawniczej, mającej w swym składzie po jednym przedstawicielu każdego wydziału. W zakres kompetencji Rady wchodziło - zgodnie z zarządzeniem JM Rektora - kształtowanie działalności wydawniczej Wydawnictwa, koordynowanie jego polityki edytorskiej, sprawowanie pieczy nad poziomem naukowym wydawanych publikacji oraz przedkładanie Senatowi wniosków w sprawach wydawniczych. Pierwsze posiedzenie nowo powołanej Rady Wydawniczej odbyło się w dniu 18 X 1982 r.

Funkcje przewodniczącego Rady Wydawniczej sprawowali: prof. dr hab. Józef Nowacki (dwie kadencje: IX 1982-IX 1987), prof. dr hab. Lesław Badura (XI 1987-XI 1990).

Na podstawie uchwały Senatu UŚ, podjętej na posiedzeniu w dniu 13 XII 1990 r. w sprawie Rady Wydawniczej, dokonano podziału obowiązków między przewodniczącego Rady (któremu odtąd podlegały nauki humanistyczne) a wiceprzewodniczącego (któremu powierzono opiekę nad publikacjami z zakresu nauk matematyczno-przyrodniczych i technicznych). W wyniku głosowania Senatu UŚ funkcję przewodniczącego Rady Wydawniczej sprawowali kolejno: prof. dr hab. Antoni Agopszowicz (dwie kadencje: 13 XII 1990-30 IX 1996) i prof. dr hab. Marek S. Szczepański (od 1 X 1996 r. ), natomiast funkcję wiceprzewodniczącego piastowali prof. dr hab. inż. Andrzej Różkowski (13 XII 1990-30 IX 1993) i prof. dr hab. Witold Jarczyk (1 X 1993-30 IX 1996, ponownie od 1 X 1996 r. ). Zgodnie z postanowieniami Statutu Uniwersytetu Śląskiego (Katowice 1984), zatwierdzonego uchwałą Senatu UŚ w dniu 15 III 1983 r., Wydawnictwo podlega bezpośrednio rektorowi, który powierza nadzorowanie działalności Wydawnictwa jednemu z prorektorów. Od 1982 r. nad funkcjonowaniem uczelnianej oficyny czuwali: prof. dr hab. Czesław Głombik (X 1982-XI 1990), prof. dr hab. Marian Pulina (XII 1990-IX 1993), prof. dr hab. Marek Zrałek (X 1993-IX 1996), prof. dr hab. Jacek Jania (od 1 X 1996 r. ).

Merytorycznymi konsultantami Wydawnictwa są - reprezentujący różn dyscypliny naukowe - redaktorzy serii, od 1982 r. wybierani przez rady wydziałów na 3-letnią kadencję. Wstępnie opiniują oni składane maszynopisy, proponują kandydatów na recenzentów, dbają o należyty poziom naukowy publikacji, wnioskują o przyjęcie prac do druku. Wspomniane zadania podczas obecnej kadencji realizuje 26 redaktorów serii, samodzielnych pracowników naukowych.

Pracą Wydawnictwa, działającego w zmienionej - uchwałą Senatu UŚ z dnia 11 IV 1995 r. - strukturze organizacyjnej (tzn. Redakcja Wydawnictwa i Drukarnia), zarządza redaktor naczelny, sprawujący obecnie funkcje p. o. dyrektora. W jego gestii pozostają finanse, produkcja wydawnicza, organizacja współpracy z jednostkami zewnętrznymi oraz sprawy kadrowe i administracyjne.