Aby trwała pamięć

7 października 2011 roku minęło 20 lat od tragicznej i niewyjaśnionej dotychczas śmierci prof. Waleriana Pańki. Lokalna gazeta napisała: „Chłopak z Brzozowa mógł być premierem”. I to jest prawda. Był predysponowany, by zajmować najwyższe stanowiska w państwie. 70. rocznicę urodzin oraz 20. rocznicę śmierci prof. Waleriana Pańki, honorowego obywatela gminy Brzozów, władze samorządowe uczciły uroczystą sesją w dniu 14 października w sali narad Urzędu Miejskiego w Brzozowie.

Poprzedziła ją msza św. w kościele parafialnym w Turzym Polu, podczas której nastąpiło nadanie imienia prof. Waleriana Pańki Gimnazjum oraz poświęcenie sztandaru z wizerunkiem Patrona Zespołu Szkół (Szkoły Podstawowej i Gimnazjum w Turzym Polu). Następnie w Urzędzie Miasta Brzozowa odbyła się sesja poświęcona Profesorowi. Zgromadziła ona społeczność lokalną, wielu przyjaciół oraz współpracowników Profesora, wszystkich tych, którzy Go znali i pamiętają jako wybitnego prawnika, działacza społecznego, a przede wszystkim wspaniałego człowieka. Otworzył ją burmistrz Brzozowa mgr Józef Rzepka, który podkreślił zasługi prof. Waleriana Pańki dla budowania samorządu terytorialnego i tworzenia prawa rolnego. Sesję poprowadził dr Mariusz Kaznowski, dyrektor Muzeum Regionalnego; mówił o potrzebie autorytetów na miarę Profesora.

Sylwetkę Profesora jako naukowca i mistrza, społecznika i niezwykłego Człowieka, przedstawili dr hab. Teresa Kurowska z Wydziału Prawa i Administracji UŚ oraz prof. UŚ dr hab. Czesław Martysz, prorektor Uniwersytetu Śląskiego. Dr Józef Górny, dyrektor Departamentu Administracji Publicznej NIK, podkreślił tytaniczną pracę prof. Waleriana Pańki nad ustawą samorządową i jego ogromne zasługi dla przekształcenia NIK z instytucji systemu totalitarnego w instytucję państwa demokratycznego. O znaczeniu tej ustawy wypowiedział się także prof. Michał Kulesza, natomiast sędzia Jerzy Stępień mówił o roli prof. Waleriana Pańki w obradach Okrągłego Stołu – stwierdził, że reforma samorządu terytorialnego zakończyła w Polsce epokę komunizmu. Ośrodek Kształcenia Samorządu Terytorialnego im. Waleriana Pańki w Katowicach reprezentowała dyrektor Ewa Pytasz, która z pełnym uznaniem odniosła się do wspaniałej inicjatywy szkoły w Turzym Polu – godnego uczczenia pamięci wybitnego krajana oraz przekazała pamiątkową statuetkę o wdzięcznej nazwie „Walerek” Bożenie Anyszewskiej – dyrektor Zespołu Szkół. List gratulacyjny od prof. Ireny Lipowicz, rzecznik praw obywatelskich, odczytał jej asystent Mariusz Szymski.

Dalsze uroczystości przebiegały w Zespole Szkół w Turzym Polu, rodzinnej miejscowości Profesora. Tam zostały odczytane akty nadania imienia i sztandaru szkole. Wzruszające wystąpienie Urszuli Pańko, żony Profesora, zawierało apel o zachowanie pamięci o Człowieku i Jego dziele. Ze smutkiem stwierdziła, że niepamięć instytucji tak wiele zawdzięczających Profesorowi, jest bolesna. Zwróciła się także do młodzieży, upatrując w niej następców i kontynuatorów dzieła Męża.

Wypowiedź przewodniczącej KZ NSZZ Solidarność UŚ Ewy Żurawskiej zawierała uznanie dla dyrekcji szkoły, nauczycieli i uczniów za wszystkie działania na rzecz upamiętnienia i uhonorowania niezwykłego Człowieka, wybitnego prawnika, posła, twórcy samorządności lokalnej i prezesa NIK, którego tragiczna i przedwczesna śmierć przerwała wspaniałe dzieło i jest dla wszystkich niepowetowaną stratą. Pocieszające jest to, że Profesor nadal żyje w ludzkiej pamięci.

Na zakończenie uroczystości rocznicowych delegacje z kwiatami udały się na cmentarz w Jasionowie, żeby złożyć hołd wybitnemu Polakowi.

Autorzy: Ewa Żurawska