PR(e)Lekcja, czyli o cudach i mitach PRL słów kilka

20 kwietnia 2006 roku w auli Kazimierza Lepszego w budynku Rektoratu UŚ odbyła się konferencja naukowa PR(e)Lekcja, czyli PRL dla początkujących zorganizowana przez Koło Naukowe Socjologii Reklamy i Komunikacji Społecznej, Radę Samorządu Studenckiego WNS i Koło Naukowe Studium Pracy Socjalnej. Gośćmi konferencji byli Michał Ogórek, Bogdan Widera, dr Krzysztof Łęcki i dr hab. Zbigniew Oniszczuk.

Konferencja rozpoczęła się zgodnie z PRLowską tradycją od przecięcia wstęgi. Tego ważnego aktu dokonała dr Daniela Dzienniak-Pulina. Po powitaniu delegatów (czyt. gości), głos zabrał Michał Ogórek przybliżając zebranym Polskie Kroniki Filmowe. Było tam wszystko, od pierwszomajowych pochodów przez zjazdy partyjne na śmierci Stalina kończąc. Doskonały pokaz narzędzia propagandy sukcesu, jakim była Kronika. Na koniec, dla kontrastu Michał Ogórek zaprezentował coś niezwykłego - kronikę pokazującą wydarzenia takimi, jakie były naprawdę. Kronika z 1991 roku, a więc z okresu po przełomie, ukazywała prawdę o wystąpieniach studenckich w Warszawie.

Drugą część programu stanowiła prelekcja Bogdana Widery o cenzurze w czasach PRL. Ciekawa opowieść o cenzurowaniu audycji radiowych i artykułów prasowych bogato ilustrowana była przykładami ocenzurowanych tekstów i dokumentów "pouczających" jak teksty prasowe brzmieć powinny.

Dr Daniela Dzienniak-Pulina
Dr Daniela Dzienniak-Pulina

By nie popaść w monotonię po dwóch ciekawych prelekcjach przyszedł czas na obraz i dźwięk. Najpierw klasyka kabaretu czasów PRL, czyli skecz kabaretu Tey "Z tyłu sklepu", później prezentacja multimedialna "Propaganda, produkty i reklamy PRLu". Oba punkty przybliżyły uczestnikom "sklepowe" realia tamtych czasów. Czekolada "Amatorska", aparat fotograficzny Zorka czy radio Szarotka to produkty nieznane obecnym pokoleniom, zaś słynne sklepowe "nie ma", wyszydzane przez Laskowika i Smolenia, dziś zdaje się być abstrakcją, jedynie cieniem przeszłości. Jednak jest to część naszej historii i owa podróż w przeszłość, w którą zabrali nas organizatorzy, przypomniała tym, którzy pamiętają i uświadomiła tym, którzy pamiętać nie mogą, że nie zawsze było tak jak dzisiaj i że w naszym kraju wiele się zmieniło.

Michał Ogórek
Michał Ogórek

Owe zmiany na lepsze uświadamiał uczestnikom także dr Krzysztof Łęcki podczas swojej prelekcji poświęconej mediom czasów PRL. Podobnie jak prelekcja Bogdana Widery tak i prelekcja dr. Łęckiego pozwoliła zrozumieć i docenić wolność słowa i dostęp do wolnych mediów, a co za tym idzie do rzetelnej i prawdziwej informacji.

Bogdan Widera
Bogdan Widera

Reasumując, konferencja miała na celu przybliżenie współczesnym czasów minionych. Czasów nie tak dawnych, a jednak tak odległych. I cel ten osiągnęła. Co to był PRL? Na to pytanie odpowiedzieć może wielu. Czym był PRL? To rozumieją tylko ci, którzy mieli szczęście, bądź nieszczęście się w nim urodzić i żyć. Czym był Poznań lub Gdańsk wie każdy z lekcji historii. Co dał nam "przełom"? To naprawdę zrozumieć mogą jedynie ci, którzy łączą swym życiem czasy "przed" i "po". Jednak dla tych, którzy PRLu pamiętać nie mogą, konferencje takie jak ta, pokazujące różnorodne aspekty naszej historii ostatnich kilku dekad, są świetnym źródłem informacji i możliwością zrozumienia tego, co było i tego, co uległo zmianie. Oby takich konferencji było więcej, może wtedy bardziej będziemy doceniać to, co mamy.

Artur Bałaziński