Dwujęzyczność (bilingwizm) to umiejętność posługiwania się dwoma różnymi językami. Współcześnie, gdy obserwujemy wzmożoną migrację ludności, zagadnienie to jest niezwykle ważne. Można również zauważyć wzrost zainteresowania bilingwizmem. Seminarium dało zatem możliwość przedstawienia najnowszych badań polskich i zagranicznych oraz obalenia wielu mitów.

Międzynarodowe seminarium naukowe pt. „Dwujęzyczność, wielojęzyczność i wielokulturowość – szanse i zagrożenia na drodze do porozumienia”

9 października 2013 roku w Sali Rady Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach odbyło się międzynarodowe seminarium naukowe pt. „Dwujęzyczność, wielojęzyczność i wielokulturowość – szanse i zagrożenia na drodze do porozumienia”. Konferencja została zorganizowana przez Instytut Języka Polskiego UŚ oraz przez Koło Naukowe Doktorantów Językoznawstwa Wydziału Filologicznego UŚ.

Część oficjalną rozpoczęła dr hab. Iwona Loewe, opiekun naukowy całego wydarzenia, która przywitała prelegentów oraz przybyłych gości. Podziękowała również dwóm osobom, bez których to seminarium nie mogłoby się odbyć – mgr Kamili Kuros-Kowalskiej oraz dr Katarzynie Węsierskiej. Następnie dr hab. prof. UŚ Magdalena Pastuchowa rozpoczęła spotkanie, podkreślając, iż jest to temat z jednej strony niezwykle inspirujący, z drugiej zaś prowokujący.

Jako pierwsza swój referat pt. „O komunikacji i porozumieniu międzykulturowym w kontekście bilingwizmu” przedstawiła prof. Henriette W. Langdon, która przyjechała specjalnie na tę okazję ze Stanów Zjednoczonych. Prelegentka zwracała szczególną uwagę na wielość zalet, jakie wynikają z bycia bilingwalnym, a co za tym idzie bycia bikulturowym. Langdon na zakończenie wystąpienia porównała języki do kwiatów, o które trzeba nieustannie dbać, podlewać, nawozić… I z całą stanowczością stwierdziła, że warto być osobą dwujęzyczną.

Następnie referat zatytułowany „Dwujęzyczność a rozwój poznawczy. Szanse i zagrożenia” wygłosiła mgr Aneta Nott-Bower, logopeda z Wielkiej Brytanii. Prelegentka dokonała ciekawego i wnikliwego omówienia teorii progowej Jima Cumminsa, która wyróżnia trzy poziomy bilingwizmu: ograniczony, częściowy i zrównoważony. W ostatniej części wystąpienia prelegentka omówiła istotę teorii współzależności rozwojowej.

Po krótkiej przerwie rozpoczęła się pierwsza sesja, którą otworzyła dr Joanna Przyklenk referatem zatytułowanym „Więcej niż jeden – to dobrze czy źle? O stosunku Polaków do wielojęzyczności w historii polszczyzny”. Prelegentka w bardzo ciekawy sposób i z ogromnym zaangażowaniem pokazała, jak Polacy w poszczególnych okresach historii podchodzili do dwu- i wielojęzyczności. Kolejna prelegentka – mgr Dorota Tutka – omówiła temat wielojęzyczności edukacyjnej, czyli kompetencji językowych studentów filologii angielskiej. Po wystąpieniu Doroty Tutki miejsce przy mównicy zajęła mgr Dominika Dykta, która wygłosiła referat zatytułowany „Dwujęzyczność polsko-włoska, zjawisko submersji”.

Po przerwie jako pierwsza wystąpiła mgr Anna Szczepanek, która w temacie swojego referatu zadała nieco przewrotne pytanie „Czy niech zawsze niech znaczy?”, a rzecz dotyczyła wykładników trybu w książkach Paula Coelho. Kolejny referat wcale nie był skierowany do miłośników chemii, choć mogłoby się tak wydawać po przeczytaniu tytułu wystąpienia mgr Katarzyny Gaweł, gdyż postawiła w nim pytanie „Tłumacz – katalizator czy inhibitor w procesie porozumienia międzykulturowego?”. Prelegentka w swoim referacie wyjaśniła, jak ważna jest rola tłumacza w procesie przekładu tekstu. Na zakończenie drugiego panelu dyskusyjnego wystąpiła mgr Dagmara Świątek, która mówiła o wymianie językowej w cyberprzestrzeni na przykładzie memów internetowych.

Kolejną sesję otworzyła reprezentantka zespołu badawczego psychologów z Uniwersytetu Jagiellońskiego, mgr Joanna Grzymała- Moszczyńska. Przedstawiła referat zatytułowany „Wielokulturowość i wielojęzyczność dzieci i młodzieży jako wyzwanie dla diagnozy psychologicznej”. Prelegentka podkreślała, jak ważną rolę w diagnozowaniu osób wielojęzycznych odgrywa odmienność kulturowa badającego (psychologa) i badanego (obcokrajowca), która często jest pomijana. Kolejne wystąpienie zatytułowane „Dzień jak co dzień… Czyli o tym, co piszą i jak piszą dzieci romskie o polskiej szkole” wygłosiła mgr Monika Pakura. Referentka porównała teksty napisane przez polskich i romskich uczniów szkoły podstawowej. Na zakończenie trzeciej sesji mgr Kamila Kuros- Kowalska przedstawiła referat „Problemy językowe dzieci bilingwalnych w opinii rodziców polskich za granicą”, w którym ukazała, jak ważna jest sama świadomość dwujęzyczności i trudności, które są z nią związane.

Po zakończonej sesji Iwona Loewe jeszcze raz podkreśliła interdyscyplinarny charakter podejmowanych zagadnień, zwróciła bowiem uwagę, że na seminarium spotkali się i dzielili się swoimi spostrzeżeniami lingwiści, psychologowie, kulturoznawcy, neofilolodzy oraz pedagodzy.