2 grudnia 1999 na Wydziale Filologicznym w Katowicach gościła z wykładem zatytułowanym Ostatnie wcielenie Gryzeldy Cecylii, czyli Cnota wypróbowana Franciszki Urszuli Radziwiłłowej profesor Jolanta Żurawska.
Badaczka pracuje obecnie we Włoszech, gdzie pełni obowiązki Professore di Letteratura Polacca presso l'Istituto Universitario Orientale di Napoli. Zainteresowana wędrówkami motywów literackich, ich transformacjami oraz nowymi wersjami w obrębie poszczególnych literatur narodowych, szczególnie dużo uwagi poświęca związkom literatury i muzyki, a przede wszystkim dramatowi muzycznemu. Takiż był właśnie przedmiot jej katowickiego wykładu, poświęconego przekształcaniu motywu Gryzeldy z ostatniej noweli Dekameronu Boccaccia. Ten, jak się okazało, wyjątkowo trwały i popularny w kulturze europejskiej motyw, opowiadający o cnotliwej żonie, która pomimo okrutnej próby, na jaką wystawia ją mąż (odebranie dzieci zaraz po urodzeniu), posłusznie przyjmuje jego wolę i nadal jest wierną, kochającą żoną, pełnił zróżnicowane funkcje w kulturze. Od próby modernizacji obyczajów przez pokazanie bezrozumnego i bestialskiego układu stosunków, w których kobieta jest całkowicie zależna od mężczyzny, po funkcję dydaktyczną, umoralniającą. Zresztą ta ostatnia funkcja wydaje się najtrwalsza w tradycji europejskiej.

Opowieść o posłusznej żonie zapłodniła około pięćdziesiąt librett. Wątek ten przetwarzali literacko i muzycznie tak wybitni twórcy jak Goldoni, Vivaldi, Scarlatti. W pierwszej połowie XIX wieku Gryzelda stała się bohaterką melodramatów. W Polsce Urszula Radziwiłłowa, uznana za pierwszą narodową dramatopisarkę, napisała własną wersję Gryzeldy w formie dramma per musica i wystawiła na scenie w Nieświeżu około 1750 roku. Profesor Żurawska właśnie w tym przedstawieniu dopatruje się początku opery polskiej. Jej ustalenia prowadzą do przesunięcia przyjętej przez historię muzyki daty powstania opery w Polsce. Dotychczas bowiem początki opery wiązano z poczynaniami Wojciecha Bogusławskiego.

Wykład profesor Żurawskiej, podczas którego poczyniła ona ustalenia o dużej wartości merytorycznej dla historii opery, teatru i historii literatury, stanowił znakomity przykład tego, jak współcześnie można uprawiać badania komparatystyczne na terenie kultury europejskiej i pograniczu różnych dziedzin artystycznych.

Po wykładzie profesor Żurawska gościła w Zakładzie Wiedzy o Teatrze, gdzie spotkała się z JM Rektorem prof. dr hab. Tadeuszem Sławkiem i całym zespołem teatrologów.