Uniwersytet Śląski już po raz siódmy wziął udział w obchodach Światowego Tygodnia Mózgu (ŚTM), a po raz czwarty w organizację wydarzenia włączyło się Centrum Informacji Naukowej i Biblioteka Akademicka

O mózgu w Tygodniu Mózgu

W ramach tegorocznej edycji między 14 a 18 marca w Centrum Informacji Naukowej i Bibliotece Akademickiej odbywały się wykłady popularnonaukowe i warsztaty, których celem była promocja wiedzy z zakresu psychologii, neurolingwistyki oraz kognitywistyki.

O programie ŚTM podczas briefingu poprzedzającego wydarzenie opowiedział dr Jacek Francikowski z Katedry Fizjologii Zwierząt i Ekotoksykologii Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska UŚ.

– Chcemy propagować to, co związane z mózgiem, umysłem i wszystkim, co się tam w środku dzieje. Anglosasi nazywają tę dziedzinę nauki neuroscience, w języku polskim nie ma jednak takiego zbiorczego, zgrabnego określenia – mówił pracownik Uniwersyteckiego Towarzystwa Naukowego.

Jego zdaniem za motyw przewodni tegorocznej edycji można by uznać wyobraźnię i orientację przestrzenną człowieka, ponieważ tych zagadnień dotyczyły dwa pierwsze wykłady. Mowa o gościnnych wystąpieniach dr. Mateusza Hohola z Zakładu Logiki i Kognitywistyki Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, który wygłosił prelekcje pt. „Mózg geometryczny – od orientacji przestrzennej do matematyki” oraz dr. Rafała Czajkowskiego, który przedstawił wykład pt. „System pamięci przestrzennej – jak mózg tworzy mapy”, również reprezentującego PAN, ale i Pracownię Pamięci Przestrzennej Zakładu Neurobiologii Molekularnej i Komórkowej w Instytucie Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego. Trzeci gościnny referat przypadł w udziale dr. Przemysławowi Tomalskiemu z Pracowni Neurokognitywistyki Rozwojowej Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego, który na zakończenie ŚTM przedstawił, jak działa i rozwija się mózg dziecka. Z kolei dr Karol Małota z Katedry Histologii i Embriologii WBiOŚ UŚ przybliżył metody badań i wizualizacji tego, co dzieje się w mózgu, a dr Łukasz Jach z Zakładu Psychologii Zdrowia i Jakości Życia Instytutu Psychologii UŚ w wystąpieniu zatytułowanym pt. „O łupaniu i gładzeniu kamieni nauki oraz laboratoriach pełnych jaskiniowców w fartuchach” zajął się kwestią postrzegania przez nasze mózgi i umysły nauki i w ogóle działań naukowych.

Drugi z uczestników briefingu, dr Andrzej Kędziorski, fizjolog z WBiOŚ UŚ, zapytany o sposób na utrzymanie mózgu w dobrej kondycji zachęcał do znalezienia takiej aktywności fizycznej, która wymagałaby różnych umiejętności ruchowych łączonych w sekwencje.

– Mam na myśli ćwiczenia choreograficzne, taniec czy sporty walki. Aktywność fizyczna połączona z nowymi wyzwaniami pozwoli naszemu mózgowi na utworzenie nowych połączeń neuronalnych – wyjaśnił dr Kędziorski.

Poza wykładami organizatorzy zaproponowali warsztaty dla uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Podczas sesji zatytułowanej „Unibot: Robo-feedback” uczestnicy pod opieką Mikołaja Karawackiego programowali robota podążającego trasą oznaczoną linią i wykorzystującego do tego celu mechanizm sprzężenia zwrotnego. Podczas warsztatów prowadzonych przez dr. Francikowskiego młodzież poznała możliwości pomiaru aktywności elektrycznej mózgu metodą elektroencefalografii, czyli popularnego EEG: uczniowie wykonali podstawowy pomiar, obserwowali na bieżąco rejestrację, zobaczyli też generowane przez korę mózgową fale mózgowe. Rzecznik prasowy CINiBA Jadwiga Witek oraz Tomasz Zięba z Oddziału Udostępnienia Zbiorów i Informacji Naukowej przygotowali natomiast dla gimnazjalistów i licealistów kilka cennych wskazówek na temat wyszukiwania, wartościowania i selekcjonowania informacji w gąszczu dostępnych dzisiaj w internecie danych.

Autorzy: Tomasz Płosa