Studenckie Koło Naukowe Bibliotekoznawców
Historia Koła (1986-2005)
Zainteresowani pracą badawczą studenci kierunku informacja naukowa i bibliotekoznawstwo uczestniczą w Studenckim Kole Naukowym Bibliotekoznawców (KNB), którego działalność rozpoczęła się w 1985 r. Utworzenie koła wychodziło naprzeciw postulatom studentów bibliotekoznawstwa i informacji naukowej, zainteresowanych pracą naukową i aktywnym uczestniczeniem w ruchu naukowym. Od początku Koło podejmuje działania zmierzające do wszechstronnego kształtowania osobowości studentów, rozwijania i pogłębiania wiedzy oraz umiejętności, podejmowania pracy badawczej i popularyzowania wiedzy. W latach 1986-1989 opiekunem naukowym Koła był prof. dr hab. Zbigniew Żmigrodzki. Od 1990 r. opiekę sprawuje dr Diana Pietruch-Reizes. Struktura KNB obejmuje następujące sekcje: Informacji Naukowej (opiekun dr Diana Pietruch-Reizes), Języka Angielskiego (opiekun dr Jacek Tomaszczyk), Sekcja tworzenia stron WWW (opiekun dr Arkadiusz Pulikowski), Bibliologiczna (opiekun dr Andrzej Trojnar) oraz Książki i Bibliotek na Kresach Dawnej Rzeczypospolitej (opiekun dr hab. prof. UŚ Edward Różycki).
Zadania
W nowej sytuacji społeczno-edukacyjnej tradycyjne formy pracy, takie jak odczyty, zebrania, wycieczki naukowe, zostały wzbogacone o działania związane z wykorzystywaniem najnowszych technologii informacyjnych. W maju 1996 r. KNB zorganizowało Ogólnopolską Konferencję Studenckich Kół Naukowych Bibliotekoznawców po hasłem Tradycja i nowoczesność w bibliotekoznawstwie i informacji naukowej. Wybrane referaty i komunikaty z tego spotkania opublikowano na łamach "Nowej Biblioteki" (1998 nr 2).
Praca KNB obejmuje badania interdyscyplinarnych związków informacji naukowej z innymi dziedzinami wiedzy. Koło współorganizowało z Zakładem Bibliografii i Informacji Naukowej Uniwersytetu Śląskiego konferencję Bibliotekarstwo bankowe w Polsce - historia i dzień dzisiejszy (Katowice 14 V 2003) pod patronatem redakcji czasopisma "Praktyka i Teoria Informacji Naukowej" (PTIN) i Centralnej Biblioteki Narodowego Banku Polskiego. Obrady koncentrowały się wokół następujących zagadnień: historycznego uwarunkowania rozwoju bibliotek bankowych w Polsce; miejsca biblioteki w strukturze organizacyjno-funkcjonalnej banku; współpracy bibliotek bankowych w Polsce; komputeryzacji bibliotek bankowych; wpływu nowych technologii informacyjno-komunikacyjnych na funkcjonowanie bibliotek bankowych.
KNB aktywnie włączało się w działania informacyjne związane z Unią Europejską. Temu służyło zorganizowane wspólnie z Zakładem Bibliografii i Informacji Naukowej IBiIN UŚ i Urzędem Wojewódzkim jednodniowe seminarium nt. Dostępu do informacji europejskiej w województwie śląskim (Katowice 23 IV 2003 r.). W trakcie seminarium poruszano m.in. zagadnienia roli informacji europejskiej w procesie integracji Polski z Unią Europejską, zasad kształtujących dostęp do informacji w Unii Europejskiej, twórców i użytkowników źródeł informacji europejskiej, a także producentów i dystrybutorów publikacji związanych z tematyką europejską w województwie śląskim oraz roli bibliotek województwa śląskiego w procesie udostępniania informacji europejskiej.
W 2004 r. KNB zorganizowało Ogólnopolską Konferencję Studenckich Kół Naukowych Bibliotekoznawców pod hasłem Biblioteka i informacja w komunikacji społecznej (pod patronatem Polskiego Towarzystwa Informacji Naukowej - Katowice, 4 IX 2004 r.). W trakcie obrad prezentowano działalność i dorobek studenckich kół naukowych (część I) oraz przedstawiono problemy badawcze podejmowane w studenckich kołach naukowych, tj.: znaczenie biblioteki dla komunikacji w społeczeństwie, komunikacja społeczna jako wartość we współczesnym świecie, rola informacji w rozwoju współczesnej techniki. Materiały pokonferencyjne zostaną opublikowane na łamach "Nowej Biblioteki".
"Nowa Biblioteka"
Pierwszy zeszyt czasopisma "Nowa Biblioteka" (NB) ukazał się w grudniu 1998 r. dzięki dotacji MEN.
Na łamach "NB" są publikowane teksty naukowe studentów, doktorantów, przygotowywane w sekcjach KNB, a także wybrane teksty pracowników naukowych. Łamy czasopisma są otwarte dla zagadnień związanych z książką, biblioteką, informacją naukową, komunikacją społeczną oraz dla zagadnień interdyscyplinarnych z pogranicza bibliologii, informacji naukowej i innych dziedzin nauki. Dotychczas ukazało się pięć numerów. Prezentowały one m.in. zagadnienia multimediów i hipermediów w procesie komunikacji społecznej, informacji biznesowej. Osobny zeszyt poświęcono problematyce kultury kresów południowo-wschodnich, w tym relacji z prac studentów, członków KNB, dzięki którym założono Bibliotekę im. Kornela Makuszyńskiego w Stryju.
Diana Pietruch-Reizes
Studenckie Koło Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich
Powstało w połowie 2002 r. W ostatnich trzech latach skupiło 38 osób. Patronat objął dr Stefan Kubów. Za programowe cele Koła uznano poszerzanie wiedzy naukowej i praktycznej członków oraz integrację ze środowiskiem bibliotekarskim śląskiej aglomeracji. Koło organizuje dyskusje na aktualne, istotne tematy z punktu widzenia studiów i przyszłej pracy, spotkania z luminarzami polskiego bibliotekarstwa i bibliologii, wyjazdy naukowe.
Przedmiotem zebrań, których w ciągu trzech lat odbyło się ok. 20, były m.in.: program studiów i jego realizacja, możliwości zmian w statucie SBP, model idealnej biblioteki (w świetle książeczki O bibliotece U. Eco). Gośćmi otwartych spotkań byli m. in. prof. dr hab. K. Migoń oraz dyrektor Biblioteki Głównej UŚ dr hab. D. Pawelec. Każde z tych ciekawych spotkań wywoływało długie, ożywione dyskusje. W konferencji naukowej Akademickie kształcenie bibliotekarzy i pracowników informacji: realia i marzenia (kwiecień 2004 r.) wzięli udział studenci informacji naukowej i bibliotekoznawstwa z Krakowa, Lublina i Wrocławia; ponadto członkowie Koła aktywnie uczestniczyli w innych konferencjach naukowych, nie tylko studenckich. Celem wycieczek było zapoznanie się z działalnością i organizacją bibliotek naukowych Wrocławia (2002 r.), a następnie Biblioteki Jagiellońskiej (2003 r.). Ogłoszono też konkurs dla ogółu studentów informacji naukowej na opis wizji przyszłej kariery w zawodzie bibliotekarskim.
Z całą pewnością powstanie i działalność Koła SBP stało się sposobem do ożywienia intelektualnego studentów, spowodowało umocnienie więzi koleżeńskich oraz pobudziło ambicje naukowe i zawodowe jego członków. Informacje na temat Koła są dostępne na stronie: http://ibin.us.edu.pl/sbp/index.html
Stefan Kubów
Studenckie Koło Naukowe Sodalitas Bibliologica Silesiana
Utworzone w 2003 r. (zatwierdzone w 2004 r.) Studenckie Koło Naukowe Sodalitas Bibliologica Silesiana grupuje kilkunastu studentów różnych kierunków filologicznych, zainteresowanych ogólnie pojętą problematyką bibliologiczną. W skład Zarządu weszli studenci informacji naukowej i bibliotekoznawstwa: Karol Makles - przewodniczący, Iga Majdańska - zastępca, Agnieszka Kłyk - sekretarz. Opiekunem Koła jest prof. dr hab. Leonard Ogierman. Obecne aktywne prace Koła koncentrują się wokół zagadnień dawnej książki, opracowania i konserwacji księgozbiorów historycznych, a także tematyki współczesnej bibliografii i edytorstwa. Członkowie Kola uczestniczą w działalności podejmowanej przez katowicki oddział Polskiego Towarzystwa Bibliologicznego oraz przez Międzywydziałową Pracownię Ochrony i Konserwacji Książki, a także w cyklicznych warsztatach introligatorskich i konserwatorskich, zapoznając się ze strukturą opraw, ich historycznym rozwojem oraz technikami sztuki introligatorskiej. Zajęcia te uwrażliwiły uczestników na piękno okładzin i ukazały możliwości zabezpieczenia książek przed zniszczeniem i uszkodzeniem. Zasługą Koła jest podjęcie prac (w systemie wolontariatu) nad uporządkowaniem i opracowaniem historycznego księgozbioru Ludwika Brożka, a także wprowadzanie do katalogu komputerowego SOWA serii wydawniczych ze zbiorów biblioteki Instytutu. Sodalitas opracowuje także przewodnik po bibliografiach narodowych Europy. Członkowie podjęli akcję propagowania polskiej książki w polonijnych placówkach edukacyjnych, np. organizując bibliotekę polską w Cierlicku na Śląsku Cieszyńskim, co przyczyniło się do wzrostu czytelnictwa dzieci i młodzieży na tym terenie (przekazano 1 030 książek). Koło zakłada utworzenie biblioteki polonijnej, służącej potrzebom tego środowiska. W 2004 r. członkowie Koła zorganizowali także dwie imprezy charytatywne, a planują także udział w akcji "Cała Polska czyta dzieciom" (będą czytać dzieciom w Hospicjum w Mysłowicach).
Pismem Koła jest miesięcznik Raptularius, wydawany od listopada 2004 r., w którym są prezentowane przede wszystkim artykuły studentów, dotyczące tematyki bibliologicznej oraz ich działalności i planów naukowych, a także życia codziennego. Opracowywana jest kronika i strona domowa Koła.
Leonard Ogierman
Iga Majdańska