Wydanie nr 1 (221) październik 2014

1 października rozpoczęliśmy nowy rok akademicki – 47. od założenia uczelni. Jednak Uniwersytet Śląski po wakacyjnej przerwie powrócił do intensywnej pracy już we wrześniu. 12 września w Sztokholmie odbyła się uroczystość nadania tytułu doktora honoris causa szwedzkiemu poecie Tomasowi Tranströmerowi. Uroczystość miała szczególny charakter, bowiem poecie tytuł doktora honoris causa nadały dwie uczelnie – Uniwersytet Śląski oraz Uniwersytet Jagielloński.

Tomas Tranströmer jest obecnie jednym z najbardziej rozpoznawalnych na świecie przedstawicieli szwedzkiej literatury. Polskim czytelnikom jest znany dzięki tłumaczeniom prof. Leonarda Neugera i Magdaleny Wasilewskiej- Chmury. Jego poezję cechuje duża zwięzłość, metafizyczna zaduma, wyciszenie. Pisze o doznaniach religijnych, jego wiersze ujawniają również zainteresowania muzyczne (poeta gra na fortepianie i organach), ponadto poruszają problemy zagubienia człowieka we współczesnym świecie. Jest laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie literatury, którą otrzymał w 2011 roku. Akademia Noblowska doceniła go „za to, że w zwięzłych i przejrzystych obrazach daje nam ożywcze spojrzenie na rzeczywistość”.

Poeta urodził się 15 kwietnia 1931 roku w Sztokholmie. Wiersze zaczął pisać już jako nastolatek. Studiował historię literatury i religii, a także psychologię na Uniwersytecie w Sztokholmie. Przez kilka lat był asystentem na Wydziale Psychologii, a w 1960 roku zaczął pracę w Roxtunie – szwedzkim ośrodku dla trudnej młodzieży. Pierwszy zbiorek zatytułowany 17 wierszy opublikował w 1954 roku. Został on uznany w Szwecji za jeden z najbardziej interesujących debiutów dekady. W kolejnych tomikach poeta opisywał m.in. swoje podróże po Bałkanach, Hiszpanii i Afryce.

Tranströmer jest też tłumaczem, przekładał na szwedzki m.in. wiersze Czesława Miłosza. W Polsce ukazały się takie zbiorki jego wierszy, jak m.in. Moja przedmowa do ciszy (1992), Muzeum motyli (1994), Gondola żałobna (1996), Późnojesienny labirynt (1997), Niebieski dom (2000), Podsłuchany horyzont (2005).

Zachęcam do lektury laudacji prof. zw. dr. hab. Józefa Olejniczaka, którą publikujemy na naszych łamach.

Wszystkim Państwu – pracownikom naukowym i administracyjnym, studentom i doktorantom – życzymy w nowym roku akademickim dużo satysfakcji z bycia częścią społeczności akademickiej Uniwersytetu Śląskiego, a także wielu sukcesów naukowych, zawodowych i osobistych.