22 października odbyło się pierwsze spotkanie w ramach cyklu „Seminaria a due: Jak brzmi znaczenie? Muzyka i hermeneutyka”

Fraza i znaczenie

Projekt składa się z siedmiu seminariów poświęconych tematyce muzyczności literatury i literackości muzyki z udziałem literaturoznawców, muzyków-wykonawców i teoretyków muzyki. Uczestnicy spotkań mają okazję dowiedzieć się, co ma wspólnego suita z Szekspirem, co to jest pismo klawesynu, jak przedstawia się kwestia narracji w muzyce i literaturze, a przy okazji mogą wysłuchać kameralnego koncertu. Pierwsze spotkanie pt. „Fraza i znaczenie” odbyło się w sali Rady Wydziału Filologicznego UŚ, a ekspertami byli prof. zw. dr hab. Tadeusz Sławek oraz Arkadiusz Kubica (Kwartet Śląski).

Prof. zw. dr hab. Tadeusz Sławek, jeden z ekspertów pierwszego spotkania w ramach seminariów a due
Prof. zw. dr hab. Tadeusz Sławek, jeden z ekspertów pierwszego spotkania w ramach seminariów a due

Przy akompaniamencie dzwonów z pobliskiej archikatedry prof. Aleksander Nawarecki zainaugurował cykl seminariów a due. Rozpoczął cytatem z Psalmu 96.: „Śpiewajcie Panu pieśń nową”. – Jest to początek nowej, wspólnej drogi Uniwersytetu Śląskiego i Akademii Muzycznej – mówił profesor.

Gościem honorowym spotkania był rektor Akademii Muzycznej prof. Tomasz Miczka. Dyskusję rozpoczął profesor Tadeusz Sławek, nawiązując w swojej wypowiedzi do tematu przewodniego spotkania, czyli frazowania. Dyskusja szybko zeszła jednak na bardziej nieuchwytne tory. Jak to się dzieje, że muzyka, tak bardzo związana z materią instrumentu, sali, odbiorców, wywołuje tak niematerialne wrażenia? Rozmowę wzbogacały niezwykle celne cytaty z Szekspira, którego znawcą jest profesor Sławek. – Czy to nie dziwne, że baranie kiszki wyciągają duszę z ludzkiego ciała? – pytał, cytując Wiele hałasu o nic tego wielkiego angielskiego dramaturga.

Przed spotkaniem nie wyobrażałem sobie, jak wiele prostych tajemnic kryje w sobie muzyka. Arkadiusz Kubica, wybitny skrzypek, wieloletni członek Kwartetu Śląskiego, ilustrował swoje wypowiedzi za pomocą dziewiętnastowiecznych skrzypiec. Szczególnie w pamięć zapadła słuchaczom uwaga na temat instrumentów muzycznych. – Instrument może się wydawać martwym kawałkiem drewna – mówił skrzypek – ale on cały czas się zmienia. Moje skrzypce od 150 lat nieprzerwanie żyją. Struna czasem zagra inaczej albo w ogóle pozostanie cicha. Żaden lutnik na świecie nie wie, dlaczego.

Audytorium zebrane w sali Rady Wydziału Filologicznego UŚ nie pozostawało obojętne na podjętą dyskusję. Mogłoby się wydawać, że trudno zaskoczyć doktorantów teologii, filozofii czy literaturoznawców, którzy zasiadali w sali. Każda jednak osoba, z którą rozmawiałem po seminarium, była pod wrażeniem tego wydarzenia i zabierała ze sobą wiele nowych refleksji. Nieobecnych i tych, którzy chcieliby zgłębić podjęty temat w zaciszu domowym, zapraszam do lektury książki, którą na początku spotkania polecał profesor Tadeusz Sławek: Ucho i umysł autorstwa Anny Chęćki- -Gotkowicz.

Na zakończenie mocny akcent muzyczny. Podczas rozmowy wielokrotnie wspominano niesamowity utwór instrumentalny skomponowany przez George’a Crumba Black Angels. Zachęcam do posłuchania, ale ostrzegam – nie jest to muzyka dla ludzi o słabych nerwach.

Autorzy: Olaf Józefoski
Fotografie: US TV