Projekt pt. Encyklopedia logopedii. Narzędzie do edukacji, diagnozy i terapii dla środowisk naukowych, rodziców, placówek edukacyjnych i terapeutycznych powstał dzięki dofinansowaniu ze środków Unii Europejskiej w ramach Działania 8.1 Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka

Unikatowa baza wiedzy

Opracowanie wirtualnej logopedii było przedsięwzięciem ogólnopolskim, w którym wzięli udział specjaliści z największych polskich uczelni kształcących logopedów, w tym nauczyciele akademiccy Uniwersytetu Śląskiego, m.in.: dr Joanna Gruba, kierownik projektu oraz prof. Danuta Pluta-Wojciechowska, dr Anna Łobos, dr Katarzyna Węsierska.

Grafika z portalu Encyklopedia logopedii
Grafika z portalu Encyklopedia logopedii

Projekt adresowany jest do studentów kierunków logopedycznych, neurologopedycznych, surdologopedycznych oraz studentów pedagogiki, psychologii, filologii i innych, których zainteresowania koncentrują się wokół zagadnień związanych z prawidłowym komunikowaniem się oraz jego zaburzeniami. Portal skierowany jest również do środowiska akademickiego oraz praktyków zajmujących się diagnozą i terapią dzieci. Korzystać z niego mogą rodzice chcący pogłębić swoją wiedzę na temat rozwoju dzieci.

Portal stanowi wirtualną encyklopedię logopedyczną, w której skład wchodzi pięć modułów: Encyklopedia, E-learning, Diagnoza, Ćwiczenia, Formularze.

W module Encyklopedia obecnie zamieszczonych jest 1200 haseł z zakresu logopedii, pedagogiki, psychologii, medycyny i językoznawstwa. Ponieważ jest to projekt rozwojowy, docelowo na portalu znajdzie się 2500 haseł. Encyklopedia jest projektem otwartym, co umożliwi jej użytkownikom dodawanie haseł. Dla zachowania jak najwyższego poziomu merytorycznego wszystkie dodane hasła będą recenzowane przez specjalistów z danej dziedziny. Ogromną wartością projektu jest zgromadzenie wiedzy logopedycznej w jednym miejscu oraz ujednolicenie stosowanej terminologii. W Encyklopedii są zamieszczone liczne ilustracje, które wzbogacają merytorycznie wiele haseł, wśród których są m.in. grafiki przedstawiające budowę narządów mowy i narządów słuchu oraz przekroje poprzeczne narządów artykulacyjnych podczas wypowiadania poszczególnych głosek (tzw. rentgenogramy).

Bardzo ważnym składnikiem encyklopedii multimedialnej są również animacje przedstawiające realizacje poszczególnych dźwięków mowy. Na portalu zamieszczonych jest 45 animacji w postaci rentgenogramów. Ponadto wybrane głoski wzbogacone są o dodatkowe animacje w postaci labiogramów (układ warg przy wypowiadaniu głosek) i palatogramów (układ języka na podniebieniu podczas wypowiadania głosek). Każda animacja zintegrowana jest z dźwiękiem. Przedstawione w Encyklopedii schematy i animacje głosek stanowią podstawową bazę wiedzy każdego logopedy i kompendium wiedzy w zakresie wymowy normatywnej, która stanowi bazę odniesienia w stosunku do wymowy patologicznej.

Kolejnym modułem na portalu jest E-learning, który uzupełnia tradycyjny proces nauczania. Moduł ten jest bardzo istotny dla nauczycieli akademickich i studentów. Wykładowcy mają dzięki niemu możliwość tworzenia testów w formie tekstowej lub z wykorzystaniem grafik czy animacji. Studenci, oprócz testów opracowanych przez wykładowców, mają możliwość rozwiązywania testów standardowo zamieszczonych na portalu. Obecnie na portalu zamieszczono jedenaście testów. Ich liczba będzie systematycznie rosła.

Nieocenioną pomocą przeznaczoną głównie dla rodziców jest moduł Diagnoza. Na elementy diagnozy składają się: 1) określenie wieku dziecka, 2) określenie umiejętności dziecka w zakresie ruchów narządów artykulacyjnych, 3) umiejętności wymawiania poszczególnych głosek. Sprawdzając poszczególne umiejętności u swojego dziecka, rodzice mogą porównać je z zamieszczonymi na portalu wzorcowymi nagraniami wideo. Określenie to będzie dokonywane przez porównanie wymowy dziecka z filmami ilustrującymi różne zaburzenia wymowy u dzieci. Na podstawie tak przeprowadzonego badania postawiona będzie wstępna diagnoza. Zagadnienia w niej poruszane będą opatrzone bezpośrednimi odnośnikami do zasobów wiedzy zawartych w module Encyklopedia. Na podstawie diagnozy wstępnej zostanie zaproponowany zestaw ćwiczeń doskonalących wymowę dziecka (z modułu Ćwiczenia).

Moduł Ćwiczenia zawiera opisy metod terapii poszczególnych wad wymowy, materiały usprawniające narządy mowy i ćwiczenia wspomagające terapię zaburzonych głosek. W module przedstawione są ćwiczenia do terapii artykulacji najczęściej występujących wad wymowy u dzieci w wieku przedszkolnym.

Z kolei moduł Formularze został stworzony z myślą o pracownikach poradni psychologiczno-pedagogicznych. Przewidziany jest on jako pomoc do tworzenia dokumentacji logopedycznej dziecka dotyczącej diagnozy i przebiegu terapii. Za pomocą modułu diagnostycznego część informacji zostanie wypełniona automatycznie. Pozostałe informacje specjaliści mogą wypełniać bezpośrednio w komputerze lub ręcznie po uprzednim wydrukowaniu dokumentu.

Encyklopedia stanowi unikatową bazę wiedzy w polskim internecie. Oprócz tekstu zawiera także bogatą bazę dźwięków, grafik, animacji, schematów i filmów, a także narzędzia diagnostycznoterapeutyczne. Taka konfiguracja wiedzy jest możliwa tylko dzięki możliwości połączenia różnych technik multimedialnych i zamieszczenia ich w intrenecie. Portal jest dostępny pod adresem: www.encyklopedialogopedii.pl