Uniwersytet w liczbach

45 lat

8 czerwca 1968 roku rozporządzeniem Rady Ministrów został utworzony Uniwersytet Śląski w Katowicach (dziewiąta tego typu uczelnia w Polsce). 1 października odbyła się uroczysta inauguracja pierwszego roku akademickiego na Uniwersytecie Śląskim. Warto jednak przypomnieć, że pierwsza myśl o zasadności utworzenia uniwersytetu na Górnym Śląsku pojawiła się już w 1921 roku. Była to inicjatywa ks. Stanisława Adamskiego oraz Wojciecha Sosińskiego, posłów na Sejm Ustawodawczy. Kolejne rozmowy na ten temat toczono pod koniec lat 20. XX wieku.

Potrzeba stworzenia w Katowicach instytucji, która między innymi podnosiłaby kwalifikacje nauczycieli szkół powszechnych i średnich, zaowocowała powołaniem w 1928 roku Instytutu Pedagogicznego. Wybuch II wojny światowej przerwał rozwój katowickiego ośrodka dydaktycznego, jednak już w marcu 1945 roku podjęto działania zmierzające do jego reaktywacji. Wtedy to powstał Obywatelski Komitet Przygotowawczy Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Efektem jego prac był Memoriał w sprawie założenia Uniwersytetu w województwie śląsko-dąbrowskim, szeroko uzasadniający postulat utworzenia Uniwersytetu Śląskiego.

W 1950 roku powołano do życia Państwową Wyższą Szkołą Pedagogiczną, która zajęła miejsce likwidowanego Instytutu Pedagogicznego. W czerwcu 1962 roku podjęto próby powołania do życia Filii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Katowicach. Było to przełomowe wydarzenie dla śląskiej inicjatywy. Początkowe plany uruchomienia w Katowicach zamiejscowych studiów humanistycznych uległy znacznej modyfikacji, ostatecznie otworzono kierunki matematyczne, fizyczne oraz studia prawnicze. Stanowisko prorektora ds. Filii UJ objął prof. Kazimierz Popiołek. Ciągle żywa potrzeba utworzenia samodzielnego ośrodka uniwersyteckiego w miarę upływu czasu nabierała bardziej realnych kształtów, m.in. dzięki koncepcji połączenia dwóch uczelni: Wyższej Szkoły Pedagogicznej i Filii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Ostatecznie decyzja w sprawie powołania uniwersytetu zapadła w 1968 roku, a na stanowisko rektora nowej placówki powołany został prof. Kazimierz Popiołek.

12 wydziałów

Uniwersytet Śląski tworzy 12 Wydziałów: Artystyczny; Biologii i Ochrony Środowiska; Etnologii i Nauk o Edukacji; Filologiczny; Informatyki i Nauki o Materiałach; Matematyki, Fizyki i Chemii; Nauk o Ziemi; Nauk Społecznych; Pedagogiki i Psychologii; Prawa i Administracji; Radia i Telewizji im. Krzysztofa Kieślowskiego; Teologiczny, oraz jednostki międzywydziałowe i ogólnouczelniane, rozlokowane w czterech miastach regionu: Katowicach, Sosnowcu, Chorzowie i Cieszynie.

30 tysięcy studentów

Uczelnia rozpoczęła działalność, licząc ponad 5,7 tys. studentów, kształcących się na czterech wydziałach. Dziś w murach Uniwersytetu Śląskiego uczy się w trybie stacjonarnym i niestacjonarnym prawie 30 tys. studentów, słuchaczy studiów podyplomowych i doktorantów. Uczelnia oferuje 58 kierunków studiów i 184 specjalności (w tym 6 w języku angielskim). Wszystkie kierunki objęte są Europejskim Systemem Transferu Punktów (ECTS). Umożliwia to swobodną wymianę międzynarodową studentów, m.in. w ramach programów Lifelong Learning Programme/Erasmus.

Szeroka oferta kształcenia na Uniwersytecie Śląskim jest dodatkowo wzbogacona o możliwość rozwijania indywidualnych umiejętności i pasji. Na każdym wydziale działają liczne koła naukowe oraz artystyczne. Na całym Uniwersytecie jest ich ponad 200. Życie studenckie pozwalają urozmaicić m.in. Akademicki Związek Sportowy, Europejskie Stowarzyszenie Młodzieży Akademickiej (AEGEE), Studencki Zespół Pieśni i Tańca „Katowice” czy Akademicki Chór „Harmonia”. Ponadto aktywnie działa Uczelniana Rada Samorządu Studenckiego UŚ, która inicjuje liczne wydarzenia naukowe, kulturalne i sportowe.

47 doktorów honoris causa

Godność doktora honoris causa jest zaszczytnym wyróżnieniem nadawanym przez uczelnie osobom nadzwyczajnie zasłużonym dla nauki, kultury, sztuki i życia publicznego. Uniwersytet Śląski honoruje osoby, których działalność i osiągnięcia wpisują się w kanon wyznawanych przez niego wartości. W ciągu czterdziestopięcioletniej działalności uczelnia przyznała 47 doktoratów honorowych. Wśród wyróżnionych znalazły się tak znakomite osobistości – naukowcy, ludzie kultury, przedstawiciele świata polityki czy osoby zasłużone dla regionu, jak: prof. dr Christian von Bar (promocja: 12 października 2012), Wojciech Kilar (18 czerwca 2012), Sławomir Mrożek (23 marca 2012), prof. dr hab. Walery Pisarek (7 grudnia 2011), prof. zw. dr hab. Maksymilian Pazdan (18 października 2011), ks. kardynał dr Zenon Grocholewski (25 listopada 2010), prof. zw. dr hab. inż. Jerzy Buzek (11 czerwca 2010), prof. zw. dr hab. Kazimierz Polański (18 grudnia 2008), prof. zw. dr hab. Irena Bajerowa (4 grudnia 2008), prof. dr hab. inż. Jan Węglarz (2 lipca 2008), prof. Jon Ove Hagen (20 maja 2008), arcybiskup metropolita katowicki dr Damian Zimoń (27 listopada 2007), prof. Jerzy Stuhr (9 listopada 2007), prof. dr J. Georg Bednorz (25 kwietnia 2007), prof. zw. dr Wincenty Okoń (5 grudnia 2006), prof. dr Peter Hänggi (9 grudnia 2005), prof. Józef Szajna (22 maja 2003), prof. dr hab. Andrzej Lasota (10 listopada 2001), prof. DDr. H. C Dr. Franz Bydlinski (6 kwietnia 2000), Tadeusz Różewicz (22 stycznia 1999), prof. Jacques Derrida (11 grudnia 1997), Ryszard Kapuściński (17 października 1997), hrabia Jacques de Chalendar (10 grudnia 1996), prof. dr hab. Adam Strzałkowski (25 listopada 1996), prof. János Aczél (10 czerwca 1996), prof. Douve Wesselin Fokkema (7 grudnia 1995), prof. dr hab. Stanisław Barańczak (5 czerwca 1995), prof. Pierre Sadran (3 listopada 1994), prof. Richard Pipes (19 maja 1994), prof. dr Jean Nicod (7 lutego 1994), prof. Josif Aleksandrowicz Brodski (22 czerwca 1993), prof. dr Nullo Minissi (11 maja 1993), akademik Božidar Vidoeski (1 marca 1993), Eugéne Ionesco (27 listopada 1992), Hans-Dietrich Genscher (7 października 1992), prof. dr hab. Manfred Lachs (3 października 1988), prof. dr hab. Jan Szczepański (7 października 1985), prof. dr hab. Rudolf Ranoszek (8 maja 1985), prof. dr hab. Bogdan Suchodolski (9 października 1978), prof. dr hab. akademik Jurij Andriejewicz Żdanow (17 kwietnia 1978), prof. dr hab. Witold Taszycki (5 października 1977), prof. dr hab. Mieczysław Klimaszewski (5 października 1977), prof. dr hab. Kazimierz Popiołek (1 października 1977), prof. dr hab. Włodzimierz Trzebiatowski (1 października 1977), generał brygady Jerzy Ziętek (1 października 1977), dr Edmund Jan Osmańczyk (2 października 1975), prof. dr hab. Stanisław Turski (2 października 1975).

173 tysiące absolwentów

Uroczystość nadania tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu Śląskiego Sławomirowi Mrożkowi (23 marca 2012 roku)
Uroczystość nadania tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu Śląskiego Sławomirowi Mrożkowi (23 marca 2012 roku)

Od początku istnienia Uniwersytetu Śląskiego mury uczelni opuściło prawie 173 tysiące osób. Dzięki wszechstronnemu wykształceniu i znakomitym specjalistom wielu z nich osiągnęło w życiu zawodowym spektakularne sukcesy. Dziś pracują w mediach, instytucjach kultury, instytucjach rządowych, instytutach badawczych w Polsce i zagranicą. Wśród absolwentów Uniwersytetu Śląskiego znajdują się takie osoby, jak: Renata Przemyk, Michał Ogórek, Anna Popek, Magdalena Piekorz, Andrzej Zydorowicz, Krystyna Szumilas, Irena Lipowicz, Wojciech Kuczok czy śp. Krystyna Bochenek. Uczelnia stara się utrzymywać kontakt ze swoimi absolwentami, wspierać ich rozwój oraz pomagać w podnoszeniu kwalifikacji. W tym celu powołano do życia Stowarzyszenie Absolwentów Uniwersytetu Śląskiego

Autorzy: Agnieszka Sikora
Fotografie: Karolina Nizińska, Agnieszka Sikora