40-lecie pracy naukowej profesora Augusta Chełkowskiego

W pierwszych dniach stycznia br. w Instytucie Fizyki obchodzono jubileusz 40-lecia działalności naukowej profesora Augusta Chełkowskiego.

Na uroczystość zorganizowaną przez dziekana Wydziału Mat.-Fiz.-Chem., prof. Marka Zrałka i współpracowników Jubilata przybyli: JM Rektor prof. M. Pazdan, prorektor prof. M. Pulina, dyrektor US dr J. Jelonek, przedstawiciel zarządu Katowic dr A. Kasprzyk, dyrektorzy Instytutów Fizyki i Matematyki. Gościem specjalnym była małżonka Profesora, pani Halina Chełkowska.

Profesor August Chełkowski ukończył fizykę na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu. W latach następnych odbywał studia doktorskie pod kierunkiem prof. A. Piekary w Katedrze Fizyki Doświadczalnej UAM. W roku 1959 uzyskał stopień doktora nauk matematyczna-fizycznych. W tymże samym roku wyjechał na staż do Francji, gdzie pracował w Laboratorium Fizyki na Sorbonie oraz w Laboratorium im. A. Cottona w Krajowym Centrum Badań Naukowych w Bellevue pod Paryżem. Habilitował się w 1963 roku i przez kolejne cztery lata pracował na etacie docenta w Katedrze Fizyki na Uniwersytecie w Poznaniu. Zainteresowania naukowe Profesora w okresie poznańskim koncentrowały się na badaniach dielektryków ciekłych w polach elektrycznym i magnetycznym. Doświadczenia tych lat pracy zaowocowały obszerną monografią pt. "Fizyka dielektryków" wydaną po raz pierwszy przez PWN w 1972 roku.

W 1967 roku docent A. Chełkowski przeniósł się do Katowic, do byłej Filii Uniwersytetu Jagiellońskiego i rozpoczął w nowym środowisku niezwykle intensywną, wszechstronną działalność. Zmienia swoje zainteresowania - organizuje w Katowicach Zakład Fizyki Ciała Stałego. W roku następnym,1968 z Filii UJ oraz Wyższej Szkoły Pedagogicznej powstaje Uniwersytet Śląski. Docent Chełkowski zostaje pierwszym dziekanem Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii, a w roku 1969 dyrektorem Instytutu Fizyki nowej uczelni. W tych latach Instytut przenosi się do nowej siedziby przy ulicy Uniwersyteckiej.

W latach 1971/72 doc. Chełkowski pracował w Uniwersytecie Kalifornijskim w USA, w grupie prof. R. Orbacha, gdzie zajmował się badaniami w zakresie fizyki metali. Od tego czasu po dzień dzisiejszy prace naukowe zespołu kierowanego przez prof. Chełkowskiego koncentrują się na technologii i badaniach zjawisk fizycznych w izolatorach magnetycznych i stopach międzymetalicznych.

W roku 1973 docent Chełkowski otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w roku 1990 tytuł profesora zwyczajnego. W styczniu 1981 roku, profesor Chełkowski został prorektorem UŚ, a po kilku miesiącach w tym samym roku wybrano Go na rektora. Internowany 13 grudnia 1981 roku w miesiąc później został pozbawiony stanowiska.

Profesor A.Chełkowski uczestniczył w pracach ogólnopolskich i europejskich towarzystw naukowych, takich jak: Europejskie Towarzystwo Fizyczne, Komitet Fizyki PAN, Polskie Towarzystwo Fizyczne a także w działalności Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

4 czerwca 1989 roku profesor Chełkowski został wybrany senatorem z województwa katowickiego. W obecnej kadencji Senatu RP pełni funkcję marszałka. Za to czterdziestolecie ogromnej pracy, za wszystko czego dotychczas zdołaliśmy się od Profesora nauczyć składamy Mu podziękowanie - uczniowie.

/Jeździectwo i żeglarstwo to obok nauki dwie wielkie pasje prof. Cheikowskiego. Dalszego, równie udanego jak na zdęciu pokonywania wszelkich życiowych przeszkód życzymy Panu, Panie Profesorze!/

Autorzy: D.S.