Kronika Uniwersytecka - Czerwiec 1994

EUROPA POKOJU

4 maja odbyla sie konferencja naukowa na temat "Na moscie Europy - Gorny Slask". Konferencje przygotowal zespol pod kierunkiem prof. dr hab. Marka Szczepanskiego, dyrektora Instytutu Socjologii US, a jej organizatorem byl Osrodek Badan Spoleczno-Kulturowych Towarzystwa Zachety Kultury w Katowicach. Konferencja stanowila jeden z waznych punktow trwajacych od 2 do 4 maja w Katowicach spotkan, konferencji, wystaw i koncertow, ktore zgromadzily ludzi kultury, nauki i politykow. Celem spotkan bylo symboliczne zaznaczenie przez srodowiska naukowe i kulturotworcze wojewodztwa katowickiego udzialu w procesie powstawania zjednoczonego i pokojowego kontynentu europejskiego.

SYSTEMY BIBLIOTECZNE

5 i 6 maja odbyla sie sesja na temat "Systemy biblioteczno-informacyjne w szkole wyzszej". Organizatorem sesji, w ktorej wzieli udzial m. in. naukowcy z Krakowa, Poznania, Wroclawia i Katowic, byl Instytut Bibliotekoznawstwa US.

KSIAZKI EKOLOGICZNE

22 kwietnia w Palacu Mlodziezy otwarto wystawe ksiazki ekologicznej. Jej organizatorami byli m. in. : Centrum Edukacji Ekologicznej Palacu Mlodziezy w Katowicach, Centrum Studiow nad Czlowiekiem i Srodowiskiem US, Polski Klub Ekologiczny. Wystawa byla jedna z imprez zorganizowanych z okazji Dnia Ziemi.

DZIEN ZIEMI

W kwietniu z okazji Dnia Ziemi Wydzial Nauk o Ziemi US zorganizowal szereg imprez. Byly zsrod nich m. in. konkursy ekologiczne, kiermasze zdrowej zywnosci oraz wystawa grafik studentow Instytutu Ksztalcenia Plastycznego. Wspolorganizatorami byly Urzad Miejski w Sosnowcu oraz Wojewodzki Osrodek Doradztwa Rolniczego w Mikolowie /Zespol w Bedzinie/.

"KACZE PIORO`94"

22 kwietnia w Palacu Mlodziezy rozstrzygnieto IV Ogolnopolski Przeglad Tworczosci Literackiej Dzieci i Mlodziezy "Kacze Pioro '94". Przewodniczacym jury byl prof. Tadeusz Slawek. Z calej Polski naplynelo 705 prac. Jury nie przyznalo w tym roku Grand Prix. Wyroznione wiersze wydrukowano w specjalnym tomiku poetyckim, a ich autorzy otrzymali nagrody rzeczowe.

POLITYKA - LOKALNIE

25-26 kwietnia na WNS-ie odbyla sie dwudniowa konferencja naukowa dotyczaca zycia politycznego spolecznosci lokalnych. Sesje zorganizowano w ramach comiesiecznych spotkan "Gazety Wyborczej" i Miedzynarodowej Szkoly Nauk Politycznych US. Jej uczestnikami byli m. in. naukowcy z Francji oraz pracwonicy Uniwersytetu Warszawskiego i US.

HISTORYCY W NIEMCZECH

Kolo Historykow przy Instytucie Historii naszego Uniwersytetu w dniach 23-30.04. br. zorganizowalo wyjazd do Niemiec dla pracownikow i studentow Instytutu Historii. Byla to 24 osobowa grupa, ktora wyjechala na zaproszenie Akademii Wschodniej w Koenigstein. Goscili m. in. w Ministerstwie Spraw Zagranicznych w Bonn, archiwum w Koblenz, a takze uczestniczyli w wykladzie na temat Slaska na Uniwersytecie w Koblenz. Warto wiedziec, ze Uniwersytet w Koblenz tworzyli ewakuowani w 1945 roku profesorowie z Uniwersytetu Wroclawskiego.

MONTE CASSINO

Instytut Historii zorganizowal 5 maja sesje popularno-naukowa na temat: "50 lecie Bitwy pod Monte Cassino". Referaty wyglosili: dr S. Fertacz, dr L. Cebo, dr Z. Wozniczka, mgr E. Janula, dr Z. Kapala oraz mgr P. Werner. W sesji wzieli rowniez udzial kombatanci, ktorzy zabierali glos w dyskusji.

EDUKACJA AKSJOLOGICZNA

W dniach od 19-21 kwietnia odbyla sie trzecia ogolnopolska konferencja naukowa na temat: "Edukacja aksjologiczna" na Wydziale Pedagogiczno-Artystycznym w Cieszynie. W tym roku temat szczegolowy konferencji: "Tolerancja a wychowanie". Organizatorem byl Zaklad Wychowania Estetycznego, ktorym kieruje pani prof. dr hab. Katarzyna Olbrycht. Program obrad zainteresowal pracownikow Wydzialu i rzesze studentow oraz pedagogow ze szkol cieszynskich.

Sposrod referentow i gosci zaproszonych przybyli: prof. dr hab. Adam Wegrzecki, ks. prof. Jozef Tischner, dr hab. Jozef Gorniewicz z UMK w Toruniu, mgr Jozef Binnebesel z UMK w Toruniu, dr Monika Kardaczynska z WSP w Kielcach, dr Jozef Czyzewski z Fundacji "Pogranicze" w Sejnach, burmistrz miasta Cieszyna dr Jan Olbrycht. Rowniez pracownicy Wydzialu przedstawili referaty: prof. dr hab. Katarzyna Olbrycht, prof. dr hab. Irena Bukowska-Florenska, prof. dr hab. Kazimierz Sleczka, mgr Jolanta Krzyzewska.

Spotkanie dalo okazje do roznorodnego spojrzenia na tolerancje - wazne zjawisko spoleczne. Tematyke zwiazana z tym problemem, przedstawiona przez referentow mozna podzielic na trzy grupy: 1/ sposob rozumienia pojecia tolerancji - naukowy i potoczny oraz pedagogiczna interpretacja /prof. dr hab. A. Wegrzecki, prof. dr hab. K. Olbrycht, dr hab. J. Gorniewicz, dr M. Kardaczynska/; 2/ ocena wystepowania zachowania tolerancyjnego i czego ono dotyczy /prof. dr hab. I. Bukowska-Florenska, prof. dr hab. K. Sleczka, dr J. Czyzewska, mgr J. Binnebesel/; 3/ mechanizmy psychologiczne tolerancji /mgr J. Krzyzewska/. Referat ks. prof. Jozefa Tischnera zgromadzil tlumy. Mowil on na temat wolnosci jako wartosci i jej miejsca w zyciu czlowieka.

Materialy z konferencji ukaza sie w wydaniu zbiorowym w Wydawnictwie US. Wszystkim zainteresowanym polecamy te lekture.

Urszula Szuscik

PROMOCJE DOKTORSKIE

17 maja odbyla sie druga w tym roku akademickim /i prawdopodobnie ostatnia/ uroczystosc promocji doktorow i doktorow habilitowanych. Dyplomy doktorow wreczono 20 osobom /w tym 4 spoza US/ a doktorow habilitowanych - 5 osobom /w tym 2 spoza naszej uczelni - z UMK i Uniwersytetu w Szczecinie/.

MALZENSTWA SWIECKIE I KANONICZNE

Juz po raz czwarty w murach naszej uczelni odbyla sie /12-13 maja/ konferencja prawnicza zorganizowana przez katowicki Osrodek Terenowy Instytutu Wymiaru Sprawiedliwosci. Tym razem prawnicy, a takze psychologowie, socjologowie i filozofowie wlasciwe z wszystkich osrodkow akademickich kraju prezentowali referaty oraz dyskutowali na temat "Malzenstwo w prawie swieckim i w prawie kanoniczym". Wiazalo sie to, rzecz jasna, z podpisanym i oczekujacym ratyfikacji konkordatem miedzy RP i Stolica Apostolska a takze doskonale miescilo sie w problematyce Roku Rodziny proklamowanym przez ONZ. Liczba wygloszonych i nadeslanych referatow imponujaca, odpowiednio: 25 i 36. Uczestnikow konferencji przywital JM Rektor prof. Pazdan, a obecny byl m. in. arcybiskup metropolita katowicki dr Damian Zimon.

O PROF. ZBIGNIEWIE NOWAKU

W czasie przeszlym odnotowujemy sesje naukowa nt. "Prof. Z. J. Nowak - refleksje nad warsztatem badawczym", ktora odbyla sie 31 maja, a zorganizowal ja Instytut Nauk o Literaturze Polskiej. Numer obecny zamknelismy przed sesja wiec jednak w formie zapowiedzi informujemy, iz o roznych aspektach warsztatu naukowego zmarlego przed rokiem Profesora mowic mieli profesorowie: Ireneusz Opacki., Czeslaw Zgorzelski, Zofia Stefanowska, Irena Bajerowa, Jerzy Starnawski, Krystyna Heska-Kwasniewicz, Renarda Ocieczek oraz dr hab. Marek Piechota i dr Janusz Ryba.

O PISARZACH DAWNEJ POLSKI

W tej samej konwencji czasu "przeszlego-niedokonanego" odnotowujemy dyskusje jaka zorganizowal 24 maja Zaklad Historii Literatury i Renesansu nad dwoma ksiazkami o pisarzach dawnej Polski: ks. Stanislawa Obirka SJ "Wizja Kosciola i panstwa w kazaniach ks. Piotra Skargi SJ" oraz Piotra Wilczka /US/ "Erazm Otwinowski - pisarz arianski". Dyskusja odbyla sie w Bibliotece Slaskiej.

CENA BEZROBOCIA

9-10 maja, w auli Kazimierza Lepszego odbyla sie ogolnopolska konferencja naukowa na temat: "Bezrobocie. Psychologiczne i spoleczne koszty transformacji systemowej". Inicjatorem tego spotkania, ktore zgromadzilo przedstawicieli uniwersytetow i instytutow naukowych z calego kraju byla prof. dr hab. Zofia Ratajczak, dyrektor Instytutu Psychologii US. Obrady skupialy sie wokol czterech nurtow problemowych dotyczacych spolecznego kontekstu bezrobocia, percepcji tego zjawiska, sposobow reagowania nan i zachowan zaradczych, psychologicznych zdrowotnych i spolecznych skutkow bezrobocia a takze systemow pomocy i wsparcia oraz polityki panstwa wobec bezrobotnych.

Bezrobocie rozpatrywane bylo zarowno jako doswiadczenie traumatyzujace jak i wyzwanie rozwojowe. Rozwazano psychologiczna nature zagrozenia, jakie niesie bezrobocie, szczegolnie w odniesieniu do mlodego pokolenia rozpoczynajacego zycie zawodowe. Dyskusja toczyla sie wokol kwestii zmiany sposobu traktowania bezrobocia jako zjawiska spolecznego. Zwracano uwage, ze stalo sie ono nie tylko problemem ekonomicznym i spolecznym ale rowniez moralnym. Omawiano perspektywy dzialalnosci psychologicznej skierowanej na pomoc dla bezrobotnych ale podkreslano rownoczesnie koniecznosc zmiany warunkow zewnetrznych. Zmiana taka powinna przelamac zarysowujacy sie podzial spoleczny na tych, ktorzy stale sa na rynku pracy i tych, ktorzy sa stale poza nim.

Katarzyna Popiolek

WYSTAWA PROF. ZYGMUNTA LISA

W maju, w Galerii Uniwersyteckiej Filii US w Cieszynie, prezentowana byla wystawa malarstwa i rysunku prof. Zygmunta Lisa. Prof. Lis - od roku 1973 zwiazany z Filia US - organizowal kierunek wychowania plastycznego. Pelnil funkcje kierownika Zakladu, kierownika Katedry, dyrektora Instytutu i prodziekana ds. naukowo-artystycznych. Wielokrotnie prezentowal swoje obrazy na wystawach zbiorowych - srodowiskowych, ogolnopolskich i miedzynarodowych. Ekspozycja przygotowana w macierzystej placowce akademickiej jest jego 15 wystawa indywidualna.

Prace zgromadzone w Galerii cechowala duza rozpietosc czasowa. Najstarszy z prezentowanych obrazow pochodzil z roku 1969, ostatni z roku 1990. Na szczegolna uwage zaslugiwaly trzy obrazy odwolujace sie do tragedii Jana Palacha i dramatycznych wydarzen Praskiej Wiosny. Wiele prac zwiazanych bylo z polska rzeczywistoscia lat 70 i 80. Inne zas zrodzily sie z refleksji nad lektura dziel historycznych. Sam artysta nazwal je "rodzajem pamietnika", "proba powiazania dramatow ludzkich z dziejami Ojczyzny". Obrazy z lat osiemdziesiatych to takze "rezultat fascynacji moca dzialania symboliki narodowej i religijnej". Ta fascynacja historia zbliza prof. Lisa do zainteresowan naukowych prof. Pipesa. Podkreslil to autor wystawy, w obecnosci znamienitego goscia, podczas wernisazu. Sam jednakze nazywajac sie skromnie "malarzem historii w skali powiatu". Prof. Lis uwazal sie zawsze i uwaza za malarza politycznego. Przy czym, od roku 1990 jako artysta czuje sie bezrobotny. Zniknal bowiem temat, rzeczywistosc nie inspiruje juz tak jak niegdys.

Procz obrazow osadzonych w historii, na wystawie zaprezentowano rysunki z cyklu: "Rekonstrukcja obiektow militarnych na Wyzynie Krakowsko-Czestochowskiej". Przedmiotem rekonstrukcji staly sie zamki, dwory, wieza mieszkalna i fortyfikacje klasztorne. Owe rekonstruowane obiekty sa "proba odzyskania obrazu rzeczywistosci zrosnietej z minionym czasem historycznym" - jak stwierdza sam autor.

Na wystawie zgromadzono rowniez zdjecia ruin zamkow i wiez mieszkalno-obronnych autorstwa Janiny Ciupek.

Miroslawa Pindor

SOSNOWIECKIE RADIO US

Uczelnia nasza w spolce z miastem Sosnowiec otrzymala decyzje Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji o koncesji na lokalna stacje radiowa. Tak wiec bedzie studencko-miejskie radio - kontynuujace kilkumiesieczny epizod radia "R" powstalego ze Studenckiego Studia Radiowego "Rezonans". Nie wiadomo kiedy radio zacznie emisje - czekamy na formalne powiadomienie o decyzji oraz na uzgodnienia z Panstwowa Agencja Radiofoniczna.