Jak to drzewiej bywało

Trzydzieści lat temu, dalecy przodkowie współczesnych studentów Uniwersytetu Śląskiego,

Festiwalowy korowód płynie ulicą Wolności (2002)

wpadli na brzemienny w skutki pomysł założenia pierwszego w województwie katowickim Studenckiego Zespołu Pieśni i Tańca. Przez kolejne dziesięć lat tańczyli, śpiewali i podróżowali po świecie. W ich głowach rodził się jednak kolejny, zwariowany pomysł - czemu by nie zorganizować Międzynarodowego Studenckiego Festiwalu Folklorystycznego? No i stało się!

W 1979 roku, po raz pierwszy na ulicach Katowic i Sosnowca pojawili się młodzi tancerze z najróżniejszych zakątków świata. Warto dodać, że idea ta została zrealizowana nie tylko dzięki członkom Zespołu "Katowice". Pomogli pracownicy i działacze SZSP Uniwersytetu Śląskiego, w tym głównie Tadeusz Donocik, Urszula Moroń, Grażyna Wojnowska, Kazimierz Wolny i Zbigniew Wróbel oraz ówczesny kierownik i choreograf Zespołu - Józef Zielina. Wkrótce Festiwal wszedł na stałe do kalendarzy Ogólnopolskiej Rady Studenckich Zespołów Pieśni i Tańca oraz C.I.O.F.F. (międzynarodowego), jako impreza cykliczna, odbywająca się w latach nieparzystych. Do 1991 roku, głównym organizatorem kolejnych edycji Festiwalu, było Zrzeszenie Studentów Polskich, przy współudziale Uniwersytetu Śląskiego, władz wojewódzkich i miejskich Katowic oraz Sosnowca. Impreza stała się ważnym wydarzeniem regionu.

Festiwalu dzień dzisiejszy

Ten pierwszy, sprzed dwudziestu lat,

Wyjątkowo udany koncert w Sosnowcu (2002)

pamiętają już chyba tylko najstarsi górale. Czy dużo się zmieniło przez ten czas? Idea z pewnością pozostała ta sama - jak najlepiej poznać folklor innych narodów, pokazać innym, że kultura ludowa nadal bawi, zachwyca i inspiruje młodych ludzi. Mamy więc swoje święto młodości i tradycji, wartości które, jak się okazuje, można znakomicie połączyć. Kto nie wierzy - niech sprawdzi na własnej skórze!

Od 1999 roku nie trzeba już czekać na lata nieparzyste - Międzynarodowy Studencki Festiwal Folklorystyczny stał się imprezą coroczną. Nie ma rady, gospodarz Festiwalu - Studencki Zespół Pieśni i Tańca "Katowice", będzie miał odtąd pełne ręce roboty. Podobnie organizator i producent Festiwalu - Uniwersytet Śląski w Katowicach.

www.us.edu.pl

Sierpień 2003

W ciągu kilkunastu dni cztery festiwalowe miasta: Katowice, Sosnowiec Chorzów i Ogrodzieniec

Festiwalowy korowód płynie ulicą Wolności (2002)

odwiedzą setki młodych ludzi z całego świata. Rangę imprezy podnosi fakt, że jest to jedyny międzynarodowy studencki festiwal w Europie, a tym samym spełnia ogromną rolę promocyjną tak regionu i uczelni, jak i instytucji uczestniczących w jego współorganizacji.

W tym roku gościć będziemy blisko 10 zagranicznych grup folklorystycznych, które prezentujemy na sąsiednich stronach. W momencie składania lipcowo-wrześniowego numeru "Gazety" nie mamy jeszcze ostatecznej pewności, czy wszyscy dojadą na czas, a może będzie ich więcej? Festiwal lubi niespodzianki.

Większość folkowych koncertów, korowodów i happeningów odbywa się w centrach i parkach miast Śląska i Zagłębia. Te niezwykle barwne widowiska mają tradycyjnie charakter plenerowy - do wspólnej zabawy zapraszamy zarówno wiernych miłośników Festiwalu, jak i przypadkowych przechodniów. Trzy najważniejsze momenty MSFF, zaplanowanego w tym roku w terminie od 23 do 31 sierpnia, to Inauguracja (na dzień dobry), pożegnalny Finał, a między nimi Koncert Muzyki Świata - o wyjątkowości którego decyduje kameralny charakter, późna pora, pieczołowicie wybrane miejsce, świetna reżyseria i choreografia, wykorzystujące niezwykłą grę świateł (zachodzącego słońca i wielobarwnej elektryczności) w połączeniu z wrażliwością muzyków, reprezentujących kulturową różnorodność naszego świata.

Koncert Finałowy to czas wzniosłości i wyróżnień. Na scenie prezentują się wszystkie zespoły, na widowni zasiadają przedstawiciele świata kultury i sztuki, władz uniwersyteckich i samorządowych, najwierniejsi miłośnicy i przyjaciele Festiwalu. Rada Artystyczna ujawnia wyniki ponadtygodniowych debat na temat dorobku festiwalowych gości, każda z grup jest bowiem szczegółowo oceniana. Finał finału stanowi tradycyjnie wspólne odśpiewanie pieśni: Zaszumiały istebniańskie Beskidy, stanowiącej serdeczny hymn Festiwalu. Śpiewają członkowie wszystkich, zebranych wokół sceny, zespołów wespół z rozemocjonowana widownią. Wszyscy wstają, ale najchętniej unieśliby się popod chmury...

Zaszumiały istebniańskie Beskidy

(śpiewają tylko mężczyźni)
Zaszumiały istebniańskie Beskidy (2x)
Zabecały kozy, owce barany (2x)

(tylko kobiety)
Bo sie listek na jaworze ozłocił (2x)
Owcarz z gronia ku dolinie zatocył (2x)


(razem)
Już nie bedo tego roku żetykać (2x)
Ino bedo po owcarniach zamykać (2x)

    Taką właśnie statuetką uhonorowani zostaną festiwalowi goście. To białe, porcelanowe, stylizowane drzewko, z siedzącym na gałęzi srebrnym ptaszkiem stanowi wyobrażenie jedności kultur świata. Metaforą folkloru zaś jest ów ptaszek, malutki - lecz radośnie rozśpiewany.

    Statuetka została zaprojektowana specjalnie dla potrzeb Festiwalu przez Bogdana Kosaka w 1998 roku, wtedy nastąpił jej debiut w zaszczytnej roli honorowego wyróżnienia i pamiątki zarazem. Ćwierć wieku temu, podczas koncertu finałowego I Międzynarodowego Studenckiego Festiwalu Folklorystycznego, jedynego, który miał jeszcze formę konkursu, główna nagrodę (tylko ten jeden jedyny raz przyznane Grand Prix), stanowił olbrzymi, bo metrowej wysokości, puchar węglowy. Przyznano go wtedy zespołowi Gymnik ze Słowacji.
    W następnych latach miejsce pucharu zajęła statuetka z brązu, autorstwa Zygmunta Brachmańskiego, przedstawiająca figurę najpopularniejszego tańca śląskiego - trojaka. Przyznawano także nagrody indywidualne. Było to portrety najbardziej utalentowanych członków zespołów lub kapel, wskazanych przez radę Artystyczną, a malowane przez Krystiana Adamczyka.
    Dziś każde z porcelanowych drzewek stanowi równoprawne wyróżnienie. C.I.O.F.F. odrzuca bowiem formułę konkursu, jako nieadekwatną i niesprawiedliwą w sytuacji, gdzie nie ma możliwości ani podstawy porównania dziedzictwa kulturowego różnych narodów i grup etnicznych. Rada Artystyczna zwraca uwagę na elementy najbardziej cenne w repertuarze każdego z zaproszonych do udziału w Festiwalu zespołów: wierność oryginalnemu obrzędowi, autentyczne ludowe stroje, instrumentarium...

Biuro Organizacyjne: Międzynarodowy Studencki Festiwal Folkorystyczny Rektorat Uniwersytetu Śląskiego ul. Bankowa 12 (p. 416) 40-009 Katowice tel.: (0...32) 359 17 31 fax: (0...32) 359 19 49 e-mail: festiwal@us.edu.pl www: www.festiwal.us.edu.pl

Kazimierz Górczak

Dyrektor Artystyczny Festiwalu

Choreograf SZPiT "Katowice". Ten wyjątkowy zawód zdobył kończąc studium w zakresie choreografia, taniec narodowy i regionalny pod kierunkiem prof. Janiny Strzembosz w Krakowie. Posiada wieloletnie doświadczenie, wynikające ze współpracy z zespołami folklorystycznymi przy Światowym Festiwalu Zespołów Polonijnych w Rzeszowie, pełnienia funkcji Dyrektora Artystycznego przy kolejnych Międzynarodowych Studenckich Festiwalach Folklorystycznych w Katowicach oraz zajęć z instruktorami zespołów polonijnych przy Studium Tanecznym w Lublinie.

Zdobył specjalizację w zakresie tańców narodowych (krakowiak, polonez, mazur, kujawiak, oberek) oraz regionalnych z okolic Krosna, Rzeszowa, Żywiecczyzny, Beskidu Śląskiego, Krakowa (Krakowiaków Wschodnich), Lublina oraz Nowego Sącza (Lachów Sądeckich). Współpracuje m. in. z zespołami zagranicznymi: "Lechici" i "Lajkonik" z Chicago oraz "Mazurka" z Francji.

Marek Piotrowski

Dyrektor Muzyczny Festiwalu

Etnomuzykolog, absolwent Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach i cieszyńskiej Filii Uniwersytetu Śląskiego. Jest autorem muzyki do wielu filmów krótkometrażowych i spektakli teatralnych, a także opracowań muzycznych dla potrzeb zespołów pieśni i tańca. Obecnie przygotowuje cykl kwartetów smyczkowych, poświęconych holocaustowi Żydów będzińskich. Reżyser dużych muzycznych widowisk plenerowych. Autor sygnału muzycznego Polskiej Sekcji C.I.O.F.F., której jest członkiem.

Funkcję Dyrektora Muzycznego Międzynarodowego Studenckiego Festiwalu Folklorystycznego pełnił również w latach 1991-1995.

Mirosław Neinert

Prowadzący koncerty

Niezawodny Głos Festiwalu Mirosław Neinert - od lat prowadzący najważniejsze z festiwalowych imprez, w tym roku również Reżyser Koncertu Muzyki Świata (we współpracy z Dyrektorem Muzycznym Markiem Piotrowskim). Aktor teatru Korez. Nie trzeba przedstawiać.

Aleksandra Kielak

Dyrektor MSFF

Dyrektor Międzynarodowego Studenckiego Festiwalu Folklorystycznego Aleksandra Kielak za pomocą gołębia zainaugurowała ubiegłoroczną edycję imprezy (na co dzień Główny Specjalista ds. Kultury i Organizacji Imprez Uniwersytetu Śląskiego, Dyrektor SZPiT "Katowice").

Rada Artystyczna XVI MSFF

Przewodniczący:
Edward Błażek - kulturoznawca, folklorysta, Sekretarz Polskiej Sekcji C.I.O.F.F.,
Członkowie:
Mira Bobrowska - ekspert Polskiej Sekcji C.I.O.F.F., etnochoreograf, pedagog,
Jerzy Dynia - muzyk, dziennikarz, ekspert Polskiej Sekcji C.I.O.F.F.,
Danuta Horn - ekspert Polskiej Sekcji C.I.O.F.F., choreograf, pedagog,
Jaromir Dadak - kompozytor, muzyk, wieloletni prezes Stowarzyszenia Kompozytorów Czeskich.

C.I.O.F.F.

Conseil International des Organisations de Festivals de Folklore et D'Arts Traditionnel (Międzynarodowa Rada Stowarzyszeń Folklorystycznych, Festiwali i Sztuki Ludowej) - działająca przy UNESCO organizacja jednocząca podobne naszemu festiwale z całego świata, które zostają ujęte w ogólnoświatowym kalendarzu imprez folklorystycznych. Wpierw jednak muszą spełnić wymagane kryteria, gwarantujące wysoki poziom artystyczny i profesjonalny festiwalu. Patronat C.I.O.F.F. jest dowodem prestiżu, a w praktyce oznacza możliwość zapraszania do Polski najlepszych, uznanych na świecie zespołów folklorystycznych nawet z najdalszych zakątków świata.

Więcej informacji: www.cioff.pl