Święto Liczby Pi

Tradycyjnie w marcu na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii UŚ odbywa się Święto Liczby Pi. Zostało ono zapoczątkowane w Stanach Zjednoczonych, a odbywa się w marcu ze względu na symboliczny format daty 3/14. W 2014 roku Uniwersytet Śląski obchodził je już po raz ósmy. W programie katowickich obchodów rokrocznie znajdują się popularnonaukowe wykłady, warsztaty, pokazy i konkursy. Uczestnicy mogą zmierzyć się m.in. z zagadkami logicznymi, wziąć udział w pokazach chemicznych oraz samodzielnie poeksperymentować. W 2014 roku wykłady Święta Liczby Pi dotyczyły m.in. akceleratorów i detektorów wykorzystywanych we współczesnej fizyce czy odmiennych stanów materii. Wydarzeniem tegorocznych obchodów było bicie rekordu rozwinięcia liczby Pi. Zwycięzcą konkursu został Filip Lisiewski z VIII Liceum Ogólnokształcącego w Katowicach, który zapisał z pamięci 215 cyfr po przecinku właściwego rozwinięcia liczby Pi w zapisie dziesiętnym. Festiwal kierowany jest przede wszystkim do uczniów szkół średnich, którzy zainteresowani są podjęciem studiów na kierunkach matematyczno-przyrodniczych.

Noc Biologów

Tegoroczna, trzecia już odsłona Nocy Biologów, zorganizowana została pod hasłem „Nocne Manewry, czyli co organizmy robią nocą?”. Uniwersytet Śląski był jedną z 24 jednostek naukowych z całej Polski (i jedyną z województwa śląskiego), które tego samego dnia, a właściwie wieczora, postanowiły promować wśród uczniów i studentów świat wiedzy związanej ze roślinami, zwierzętami i mikroorganizmami. Pracownicy, doktoranci i studenci Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska UŚ przygotowali bogaty program popularyzujący nauki przyrodnicze, w ramach którego zorganizowane zostały liczne wykłady popularnonaukowe, wystawy, warsztaty, laboratoria, pokazy, quizy i konkursy.

Każda z dotychczasowych edycji Nocy Biologów w Katowicach cieszyła się sporym zainteresowaniem – co roku Wydział Biologii i Ochrony Środowiska odwiedza prawie 1000 gości.

Osobliwości Świata Fizyki

Pokazy znane pod nazwą „Osobliwości Świata Fizyki” organizowane są w aulach Instytutu Fizyki co roku we wrześniu, począwszy już od 1984. Ich adresatami są uczniowie szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, dla których jest to z reguły pierwsza okazja do zetknięcia się z fizyką w wydaniu uniwersyteckim. Za przygotowanie pokazów odpowiada Pracownia Dydaktyki Fizyki.

Organizatorzy stawiają się przede wszystkim na atrakcyjną formą wykładów, których tematyka związana jest z programem szkolnym. XXIX odsłona „Osobliwości Świata Fizyki” poświęcona była światłu i podstawom fizyki klasycznej. Największym zainteresowaniem młodej publiczności cieszą się doświadczenia, rzadkie lub praktycznie nieobecne w praktyce szkolnej. Pokazy z cyklu „Osobliwości Świata Fizyki” mają na celu uzupełnianie wiedzy, głównie teoretycznej zdobywanej przez uczniów na etapie szkoły podstawowej, gimnazjum czy szkoły średniej, a niesztampowa forma prowadzonych z humorem wykładów i pokazów ma udowodnić młodzieży, że spotkanie z nauką, z pozoru trudną, wcale nie musi być nudne.

Ogólnopolski Konkurs Wzrostu Kryształów

I Ogólnopolski Konkurs Wzrostu Kryształów dla Młodzieży Szkolnej został zorganizowany przez Instytut Fizyki UŚ w ramach obchodów Międzynarodowego Roku Krystalografii, którego celem było propagowanie wiedzy z zakresu tej dyscyplinie naukowej. Uczniowie klas gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych pod opieką nauczycieli fizyki, chemii lub biologii przygotowywali monokryształy niektórych związków chemicznych. Przebieg otrzymywania kryształu musiał być udokumentowany chronologicznie w postaci zdjęć, filmów lub opisów. Otrzymane monokryształy były następnie oceniane przez konkursowe jury pod względem masy i jakości. Do udziału w konkursie zgłosiło się 850 uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych z całej Polski. Ponad 300 uczestników wyhodowało z powodzeniem kryształy i wykonało stosowną dokumentację. Otrzymywane z wielu związków chemicznych, utworzyły bryły o różnorodnej strukturze i weszły w skład bogatej, różnobarwnej kolekcji. Jury wyłoniło trzech laureatów konkursu, którzy w nagrodę pojadą do laboratorium CERN w Genewie.

Ogólnopolski Konkurs Chemiczny

Już po raz ósmy Instytut Chemii Uniwersytetu Śląskiego wraz z katowickim oddziałem Polskiego Towarzystwa Chemicznego zorganizował Ogólnopolski Konkurs Chemiczny. W zmaganiach wzięło udział ponad 200 zawodników z kilkudziesięciu szkół ponadgimanzjalnych. Celem konkursu jest zwiększenie zainteresowania uczniów szkół średnich chemią oraz zachęcenie ich do studiowania tej dziedziny wiedzy na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu Śląskiego.

Konkurs składa się z dwóch części – pisemnej i laboratoryjnej. Część pisemna obejmuje zagadnienia chemii nieorganicznej, organicznej, chemii fizycznej i klasycznej chemii analitycznej. Część laboratoryjna polega natomiast na rozwiązaniu zadania praktycznego i napisaniu sprawozdania z prowadzonych analiz. Zadanie laboratoryjne obejmuje klasyczną analizę związków nieorganicznych i podstawowych związków organicznych.

Konkurs Wiedzy Technicznej

Konkurs ten rozgrywany jest od 1997 roku, a organizuje go Wydział Informatyki i Nauki o Materiałach UŚ. Tegoroczna edycja była już 18. w historii. Celem turnieju jest doskonalenie w jego uczestnikach umiejętności dostrzegania, obserwowania i analizowania zjawisk w otaczającym nas świecie, propagowanie wiedzy z zakresu techniki oraz promowanie przedmiotów ścisłych. Organizatorzy chcą także zachęcić uczniów do studiowania kierunków technicznych.

Premierowa edycja konkursu była efektem patronackiego porozumienia siedmiu szkół z Sosnowca, Dąbrowy Górniczej oraz Będzina. Wystartowało w niej tylko 42 uczniów. Obecnie o udział w uczelnianym etapie konkursu walczy ponad 800 uczestników z prawie 40 szkół ponadgimnazjalnych z województw śląskiego i małopolskiego.

Festiwal Nauki

W 2014 roku odbyła się już 10. edycja Festiwalu Nauki na Uniwersytecie Śląskim. Z okazji jubileuszu zorganizowano kilka widowisk happeningowych (m.in. akcję „Muzyczne Tramwaje”, czyli wykonywanie muzyki na żywo w pojazdach komunikacji miejskiej) oraz dzień otwartych wykładów w Galerii Katowickiej i na dworcu PKP. Stałym punktem imprezy jest Jarmark Wiedzy na deptaku przed rektoratem UŚ, podczas którego swoją działalność tradycyjnie zaprezentowało kilkadziesiąt organizacji i kół studenckich, chcących podzielić się z odwiedzającymi swoimi pasjami i zainteresowaniami naukowymi. Festiwal Nauki adresowany jest głównie do młodzieży gimnazjalnej i ponadgimnazjalnej, ale również wszystkich pasjonujących się najnowszymi badaniami naukowymi.