Uczelnia kontynuowała realizację projektów finansowanych ze źródeł zagranicznych, na które otrzymała dofinansowanie w ubiegłych latach, jednocześnie aplikując o dofinansowanie nowych przedsięwzięć. Łącznie w minionym roku realizowano 57 projektów, w tym 19 badawczych, 36 edukacyjnych i 2 inwestycyjne. 32 projekty koordynował Uniwersytet Śląski, 18 projektów realizowanych było w międzynarodowych konsorcjach. Łączna wartość dofinansowania prowadzonych projektów wyniosła ponad 135 mln zł.

Zespół ZiZOZap wypływa na jezioro w celu ustawienia mikrokosm – koszy do hodowli ryb, umożliwiających analizy toksykologiczne

Pod koniec 2013 roku Uczelnia otrzymała informację o dofinansowaniu kolejnych 7 projektów, których realizacja rozpoczęła się z początkiem 2014 roku. Łączna wartość dofinansowania to ponad 8 mln zł. Wsparcie otrzymają 4 projekty edukacyjne, z których 2 realizowane są w partnerstwach ponadnarodowych, a 3 jako międzynarodowe projekty badawcze w ramach 7. Programu Ramowego.

7. Program Ramowy

1 stycznia 2014 roku rozpoczęła się realizacja projektu IRNet. International research network for study and development of new tools and methods for advanced pedagogical science in the field of ICT instruments, e-learning and intercultural competences, którego celem jest stworzenie interdyscyplinarnego programu w zakresie technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT) w naukach pedagogicznych i kształceniu na odległość. Konsorcjum tworzą przedstawiciele 10 uniwersytetów z dziewięciu krajów, w tym Uniwersytet Śląski, który pełni rolę koordynatora projektu.

Kolejnym projektem z 7. Programu Ramowego jest zainaugurowany 1 lutego 2014 roku Integrated Support System for Efficient Water Usage and Resources Management – ISS-EWATUS. Uniwersytet Śląski pełni w nim rolę koordynatora, a partnerami są jednostki naukowe, naukowo-badawcze i przedsiębiorstwa z pięciu krajów Europy. Projekt ISS-EWATUS dotyczy opracowania zintegrowanego systemu informatycznego wspomagania efektywnego wykorzystywania wody w Unii Europejskiej.

1 marca 2014 roku zainaugurowano projekt RESCuE – Patterns of Resilience during Socioeconomic Crises among Households in Europe. Koordynatorem projektu jest Institute of Employment Research (IAB) w Niemczech. W badaniach biorą udział zespoły z dziewięciu krajów, w tym z Uniwersytetu Śląskiego. Celem projektu jest identyfikacja socjoekonomicznych i kulturowych praktyk radzenia sobie ze skutkami kryzysu ekonomicznego z roku 2008 przez gospodarstwa domowe żyjące w ubóstwie w różnych krajach i regionach Unii Europejskiej.

Poza uruchomionymi nowymi projektami Uczelnia kontynuuje trzy inne projekty w ramach 7. Programu Ramowego, ponadto w listopadzie 2013 roku dobiegł końca projekt ice2sea – Estimating the future contribution of continental ice to sea-level rise, w którym Uniwersytet Śląski był partnerem w ramach międzynarodowego konsorcjum składającego się z 24 instytucji z 13 krajów. Celem projektu było stworzenie modeli wpływu zmian objętości lodu kontynentalnego na wzrost poziomu mórz w najbliższych 200 latach.

Projekty badawcze finansowane z innych źródeł

W ramach Polsko-Szwajcarskiego Programu Badawczego realizowany jest projekt FLORIST – Flood risk on the northern foothills of the Tatra Mountains, którego głównym celem jest ocena ryzyka wystąpienia powodzi na terenie północnego pogórza Tatr. W ramach Polsko-Norweskiego Programu Badawczego realizowany jest projekt Arctic Climate system study of ocean, sea ice and glacier interaction in Svalbard area with focus on Horsund (AWAKE-2), którego celem jest zbadanie interakcji zachodzących między hydrosferą, atmosferą i kriosferą, ze szczególnym uwzględnieniem zjawiska topnienia lodowców i lodu morskiego. Oba projekty realizowane są na Wydziale Nauk o Ziemi UŚ. W ramach projektów badawczych dofinansowanych z funduszy strukturalnych kontynuowane są trzy projekty: ZiZOZap – Zintegrowany System Wspomagający Zarządzaniem i Ochroną Zbiornika Zaporowego, Narzędzia biotechnologiczne służące do otrzymywania zbóż o zwiększonej odporności na suszę – POLAPGEN- -BD oraz Ogólnodostępna baza danych bioi georóżnorodności województwa śląskiego – integralna część otwartego regionalnego systemu informacji przestrzennej, BIOGEO- -SILESIA ORSIP.

Projekty edukacyjne

W roku akademickim 2013/2014 Uniwersytet Śląski zaaplikował o środki w ramach Funduszu Stypendialno-Szkoleniowego Norweskiego Mechanizmu Finansowego. Dofinansowanie otrzymano na realizację wizyt studyjnych w ramach programów Mobilność studentów i pracowników Uczelni oraz Wizyt przygotowawczych. Pozyskano również fundusze w ramach programu Rozwój Polskich Uczelni na dwa projekty dydaktyczne: GAMES – Projektowanie gier i przestrzeni wirtualnej – studia II stopnia na Wydziale Artystycznym oraz na Wydziale Prawa i Administracji: NOJAK – Nowa jakość edukacji – bezpieczeństwo wewnętrzne. Łączna wartość pozyskanych środków w ramach FSS to ponad 1 088 657 zł.

Największym ogólnouczelnianym projektem o charakterze edukacyjnym, który został zakończony w 2014 roku, był projekt Uniwersytet Partnerem Gospodarki Opartej na Wiedzy – UPGOW. Projekt realizowany był od 2008 roku, a jego głównym celem było wzmocnienie potencjału dydaktycznego Uczelni. Zakończył się również innowacyjny projekt Nowoczesne komputerowe metody kształcenia dla regionalnych kadr innowacyjnej gospodarki: iCSE realizowany w partnerstwie z Uniwersytetem w Oslo. W ramach projektu wypracowane zostały sposoby integracji metod komputerowych z kierunkowymi przedmiotami wybranych nauk ścisłych, które przełożyły się na opracowane materiały dydaktyczne, narzędzia IT będące produktem finalnym projektu. Ponadto w mijającym roku akademickim Uczelnia prowadziła osiem kierunków zamawianych (biotechnologia, matematyka – dwa roczniki, inżynieria materiałowa, geofizyka, ochrona środowiska, chemia oraz informatyka), których celem jest podniesienie atrakcyjności kształcenia na kierunkach o kluczowym znaczeniu dla gospodarki opartej na wiedzy. Kontynuowany jest projekt Zwiększenie udziału osób dorosłych w kształceniu w zakresie narzędzi informatycznych i technologii – NITKA, mający na celu m.in. utworzenie pięciu nowych kierunków studiów podyplomowych na trzech wydziałach oraz realizację programu stażowego i szkoleniowego. Z początkiem roku 2014 ruszyły również dwa projekty edukacyjne finansowane z funduszy strukturalnych, Programowanie kariery – wsparcie młodych osób na rynku pracy oraz Wzmocnienie potencjału firm w Śląskim Klastrze NANO, którego celem jest podniesienie konkurencyjności Śląskiego Klastra NANO poprzez wzmocnienie firm działających w jego obrębie.

Współpraca z gospodarką

Poza projektami stricte dydaktycznymi Uniwersytet Śląski prowadził szereg projektów, w ramach których nawiązano współpracę z gospodarką, m.in. DoktoRIS, ŚWIDER, FORSZT. Wśród wymienionych projekt DoktoRIS – Program Stypendialny na rzecz innowacyjnego Śląska realizowany wraz z Urzędem Marszałkowskim Województwa Śląskiego jest projektem strategicznym. Projekt obejmuje program stypendialny skierowany do doktorantów kształcących się w dziedzinach nauki i dyscyplinach naukowych oraz przygotowujących prace doktorskie o zakresie i tematyce zgodnej z kluczowymi obszarami technologicznymi wskazanymi w Programie Rozwoju Technologii Województwa Śląskiego na lata 2010–2020. Pierwsza edycja projektu DoktoRIS prowadzona była w latach 2011–2013. Wówczas wsparciem objęto dwustu dwudziestu doktorantów. Projekt okazał się ogromnym sukcesem, w związku z czym w październiku 2013 roku uruchomiono jego kolejną edycję: DoktoRIS II, który objął wsparciem kolejnych dwustu doktorantów z województwa śląskiego. Nowy program poza stypendiami oferuje doktorantom szereg dodatkowych możliwości szkoleniowych i usług doradczych, w tym punkt konsultacyjny dla doktorantów mieszczący się w rektoracie Uniwersytetu Śląskiego.

Partnerstwo ponadnarodowe

Uniwersytet Śląski realizuje także innowacyjne projekty edukacyjne oraz projekty z komponentem ponadnarodowym. Od stycznia bieżącego roku ruszyły dwa projekty edukacyjne realizowane w partnerstwach ponadnarodowych. W ramach pierwszego projektu pt. PWP Projektowanie gier i przestrzeni wirtualnej – innowacyjny rozwój studiów II stopnia w oparciu o doświadczenia partnera zagranicznego wsparciem objęty został kierunek „Projektowanie gier i przestrzeni wirtualnej” na Wydziale Artystycznym, z kolei w ramach drugiego projektu – PWP Partnerstwo – Informatyka – Nanofizyka – PIN wsparcie uzyskały kierunki informatyka i nanofizyka na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii.

Nowe perspektywy

Ponadto Uniwersytet angażował się w prace dotyczące rozwoju infrastruktury województwa śląskiego w kolejnych latach, zgłaszając m.in. swoje propozycje do listy projektów kluczowych tworzonej dla nowej perspektywy finansowania 2014–2020 oraz do Zintegrowanych i Regionalnych Inwestycji Terytorialnych.

Nowy okres programowania to nowe możliwości zarówno w ramach funduszy strukturalnych, jak i innych programów. Pod koniec 2013 roku został uruchomiony największy do tej pory program Komisji Europejskiej na rzecz badań naukowych i innowacji HORIZON 2020, w ramach którego można aplikować o środki na badania w obrębie dziedzin, takich jak: zdrowie, żywność i biotechnologia, nauki informatyczne, nanotechnologie, energia, środowisko, transport, nauki socjoekonomiczne, przestrzeń kosmiczna czy bezpieczeństwo. Ponadto 1 stycznia 2014 roku wszedł w życie program Erasmus+, zastępując dotychczasowe programy: „Uczenie się przez całe życie”, akcję Jean Monnet, program „Młodzież w działaniu” oraz pięć innych programów (m.in. Erasmus Mundus i Tempus).

Dział Projektów UŚ