Wykrywanie aktywnych stoków osuwiskowych

Dr hab. prof. UŚ Ireneusz Malik
Dr hab. prof. UŚ Ireneusz Malik

Dr hab. prof. UŚ Ireneusz Malik oraz dr Małgorzata Wistuba w ramach projektu dofinansowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju zajmują się opracowaniem nowego narzędzia do wykrywania aktywnych stoków osuwiskowych. Efekt prac pozwoli jeszcze dokładniej określić zagrożenie ruchami masowymi na danym terenie.

Jeśli inwestor chciałby sprawdzić, czy interesujący go teren jest zagrożony ruchami masowymi, może obecnie skorzystać z Systemu Osłony Przecwiosuwiskowej (SOPO), opracowanego przez Państwowy Instytut Geologiczny (PIG). Jest to projekt, którego celem było rozpoznanie i zaznaczenie na mapie wszystkich osuwisk oraz terenów potencjalnie zagrożonych ruchami masowymi w Polsce, zaimplementowany w postaci geoportalu i dostępny na stronie internetowej PIG.

Dzięki nowemu narzędziu opracowywanemu przez badaczy z Uniwersytetu Śląskiego możliwe będzie nałożenie na dostępną już bazę informacji o stopniu aktywności poszczególnych stoków. Dr Małgorzata Wistuba opracowała algorytm matematyczny, dzięki któremu można, analizując przyrosty roczne drzew, „wyczytać”, ile razy dany stok był poddawany osuwaniu materiału w ciągu ostatnich stu czy stu pięćdziesięciu lat (w zależności od wieku danego drzewa).

Opracowywana metoda wydaje się o wiele bardziej skuteczna i z pewnością mniej kosztowna od dotychczasowych rozwiązań, naukowcy odczytują bowiem dane zapisane w strukturze drzew, uzyskując informacje w znacznie szerszym przekroju czasowym i przestrzennym, zamiast punktowego, otrzymanego w wyniku pomiarów prowadzonych bezpośrednio w otworze wiertniczym przygotowanym na stoku. Nowe rozwiązanie może zainteresować przede wszystkim architektów, władze gmin oraz inwestorów. Badacze uzyskali już poparcie Małopolskiej Izby Architektów oraz rekomendację gminy Milówka i Starostwa Powiatowego w Żywcu.

Autorzy: Małgorzata Kłoskowicz
Fotografie: Piotr Owczarek