PROFESOR CZESŁAW GŁOMBIK DOKTOREM HONORIS CAUSA

Prof. zw. dr hab. Czesław Głombik, kierownik Zakładu Historii Filozofii Nowożytnej i Współczesnej w Instytucie Filozofii Wydziału Nauk Społecznych UŚ otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Palackiego w Ołomuńcu. Uroczystość nadania tytułu odbyła się 31 marca br. w Ołomuńcu. Udział w niej wziął m.in. JM Rektor Uniwersytetu Śląskiego prof. dr hab. Janusz Janeczek.

Z tej okazji przedstawiamy sylwetkę intelektualną prof. zw. dr.hab. Czesława Głombika.

Miejscem urodzenia, jak również pracą zawodową w całym jej dotychczasowym przebiegu jest związany ze Śląskiemu Urodził się w Zabrzu-Pawłowie 8 grudnia 1935 roku w rodzinie górniczej, natomiast cała rodzina wywodzi się z Ziemi Rybnickiej, z którą była i jest związana do dziś.

Było pragnieniem Ojca, by syn mógł się kształcić. Poprzez licea pedagogiczne wpierw w Raciborzu a następnie w Katowicach uzyskał przygotowanie nauczycielskie - od uzyskania matury w Liceum Pedagogicznym w Katowicach 1953 roku uważa siebie za nauczyciela i tak niezmiennie się przedstawia. Studia w zakresie filozofii podjął w Uniwersytecie Warszawskim i tam w 1958 roku uzyskał magisterium; doktoryzował się na Uniwersytecie Jagiellońskim w 1970 roku w zakresie historii filozofii, mając promotora w osobie prof. Jana Legowicza, a habilitację, także z zakresu historii filozofii, uzyskał w 1978 roku na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. Tytuł naukowy profesora nauk humanistycznych został mu nadany decyzją Rady Państwa i wręczony przez jej Przewodniczącego prof. Henryka Jabłońskiego w 1985 roku, a na stanowisko profesora zwyczajnego został powołany przez Ministra Edukacji Narodowej w 1995 roku.

Pracę zawodową podjął w 1958 roku w Studium Nauczycielskim w Raciborzu, gdzie nauczał filozofii i logiki, a od 1966 roku związał się z Katowicami,

Prof. zw. dr hab. Czesław Głombik
Prof. zw. dr hab. Czesław Głombik
gdzie wpierw jako asystent, adiunkt i docent był zatrudniony w Akademii Ekonomicznej, a od 1974 roku poczynając pozostawał w składzie nauczycieli akademickich Uniwersytetu Śląskiego. Z Uczelnią tą związana jest droga jego awansów naukowych i akademickich. W Instytucie Filozofii był założycielem Zakładu Historii Filozofii, a aktualnie - po wypromowaniu 17 doktorów, 4 doktorów habilitowanych (z których 3 objęło już stanowiska profesorskie) - kieruje tam Zakładem Historii Filozofii Nowożytnej i Współczesnej. W latach 1975-1982 był zastępcą dyrektora Instytutu Filozofii UŚ, dwukrotnie pełnił funkcję prodziekana Wydziału Nauk Społecznych UŚ, od 1982 do 1990 był prorektorem Uniwersytetu Śląskiego, a w 1990 roku - na krótko - powierzono mu obowiązki rektora uczelni. Długoletnia praca nauczyciela akademickiego, znajomośó organizacyjnych mechanizmów funkcjonowania uczelni, pozwalają zaliczyć prof. Czesława Głombika do grona uczonych o bogatym doświadczeniu zawodowym oraz osiągnięciach w kształceniu młodych kadr.

Droga naukowa prof. Głombika została wcześnie określona oraz ugruntowana przez jego znakomitych uniwersyteckich nauczycieli. Istotny wpływ na jego badawcze zainteresowania wywarli polscy filozofowie Jan Legowicz, Władysław Tatarkiewicz, Tadeusz Kotarbiński, Leszek Kołakowski, Stanisław Ossowski, Nina Assorodobraj, Andrzej Nowicki - wszystkich spotkał w latach swych studiów w Uniwersytecie Warszawskim. Im zawdzięcza ukierunkowanie własnych studiów historyczno-filozoficznych oraz zdobyte wdrożenia metodologiczne. Zajął się więc badawczo filozofią nowożytną powszechną i polską, w tym zwłaszcza filozofią XIX i XX wieku.

Jest autorem ponad 220 publikacji różnego rodzaju, w tym 15 pozycji książkowych. Prace swe poświęcił genezie neoscholastyki, rozwojowi myśli neotomistycznej, dziejom fenomenolagi i jej związkom z myślą polską, także czesko-polskim i słowacko-polskim kontaktom filozoficznym w ostatnich dwóch stuleciach. Najważniejsze jego publikacje książkowe to: Początki neoscholastyki polskiej (Katowice 1991), Tomizm czasów nadziei (Katowice 1994), Husserl i Polacy (Katowice 1999), zaś w Ołomuńcu wydał; Čleský novotomismus třicátych let (1995) oraz Uměni zapominat? Dějiny vztahů české a polské filozofie (2000).

Odrębne miejsce zajmują w zainteresowaniach prof. Głombika sprawy śląskoznawcze, dotyczące zwłaszcza śląskiej kultury intelektualnej. Jest jednym ze współzałożycieli Górnośląskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Po powstaniu Towarzystwa był członkiem jego Zarządu, a także podjął obowiązki Prezesa Zarządu. W swoich pracach dokumentuje na forum ogólnopolskim aktywność, obecność i oryginalny wkład myśli, jaki wnieśli w kulturę polską rodowici Ślązacy i ci uczeni polscy, którzy kulturę Śląska wzbogacali kontaktami z tą Ziemią i własnymi pismami. To profesor przybliża swoimi studiami sylwetki duchowe i prace między innymi ks. prof. Konstantego Michalskiego, prof. Józefa Pietera, ks. kardynała Augusta Hlonda i jako pierwszy wskazał na związki prof. Władysława Tatarkiewicza z początkami filozofii akademickiej w Katowicach. Są to ważne dokonania wiążące polski Śląsk, jego duchowość z polską kulturą.

Czesław Głombik jest jednym z najbardziej aktywnych uczestników polsko-czeskiej współpracy w zakresie filozofii oraz polsko-czeskiego zbliżenia kulturalnego. Historycznej idei "wzajemności słowiańskiej", pragnie nadać treść odpowiadającą potrzebom duchowym współczesnych narodów słowiańskich, a przez to narodom jednoczącej się Europy. Szansę taką dostrzegł w przybliżeniu katolickiej Polsce idei eklezjologicznych Husa (brał czynny udział w sympozjach poświęconych Husowi w Pradze, Bayreuth i w Rzymie). Wniósł istotny wkład w utrwaloną już współpracę naukową między Katedrą Filozofii Uniwersytetu Palackiego a Instytutem Filozofii Uniwersytetu Śląskiego - uznać go można za inicjatora tej współpracy i jej oddanego promotora. Wykroczył przy tym poza rutynowe formy takiej współpracy: wizyty, rewizyty, konferencje. Filozofii czeskiej służy prowadzonymi badaniami, propaguje ją (nie tylko w Polsce i nie tylko w języku polskim) wykładami, artykułami-rozprawami, recenzjami, publikowanymi monografiami, czescy studenci filozofii korzystają z jego opieki dydaktycznej oraz konsultacji w trakcie swoich pobytów studyjnych w Katowicach, jest też zaangażowany w rozwój naukowy uniwersyteckich katedr filozofii w Ołomuńcu i w Brnie. Jako historyk filozofii nowożytnej poświęcił dużo wysiłku badawczego oraz starań promocyjnych współczesnej filozofii czeskiej, także słowackiej, kontynuując najlepsze tradycje polsko-czeskich kontaktów naukowych, w tym zwłaszcza filozoficznych, w XX wieku.

Autorzy: Foto: Archiwum Czesława Głombika