19 listopada 2015 roku piętnastoosobowa grupa studentów filologii germańskiej wyjechała na wyjazd studyjny do Niemiec

Najnowsze trendy w nauczaniu

Opiekunem grupy był dr Wacław Miodek z Instytutu Filologii Germańskiej UŚ. Wyjazd mógł zostać zrealizowany dzięki środkom przekazanym przez Niemiecką Centralę Wymiany Akademickiej (Deutscher Akademischer Austauschdienst). Jego celem było poznanie alternatywnych form i metod kształcenia, które pozwalają zwiększyć atrakcyjność nauczania i dają możliwość rozwoju ucznia również poza szkolną ławą.

Grupa studentów z Uniwersytetu Śląskiego przed katedrą w Augsburgu
Grupa studentów z Uniwersytetu Śląskiego przed katedrą w Augsburgu

Pierwszym punktem wyjazdu był Stuttgart, a dokładniej tamtejsze Ministerstwo do spraw Oświaty, Młodzieży i Sportu, gdzie studenci wysłuchali wykładu pt. ,,Systemy edukacji w kraju związkowym Badenia-Wirtembergia – aktualne kierunki rozwoju szkolnictwa oraz tendencje w zajęciach szkolnych”. Zapoznali się między innymi z koncepcją tzw. Gemeinschaftschule – szkoły, która dzięki dosyć nieszablonowemu podejściu do nauczania stawia na rozwój talentów i mocnych stron ucznia. Ważnym elementem tego typu szkoły jest integracja uczniów niepełnosprawnych w środowisku dzieci zdrowych. Studenci mieli okazję porozmawiać o niezwykle w ostatnim czasie ważkim problemie na arenie europejskiej – migracji ludności. Obecnie około 25 proc. spośród 1,5 miliona uczniów objętych obowiązkiem szkolnym w Badenii-Wirtembergii stanowią dzieci i młodzież z podłożem migracyjnym (głównie tureckim i arabskim).

Następnego dnia studenci odwiedzili jedno z najstarszych oraz trzecie co do wielkości miast Bawarii – Augsburg. Podziwiali piękny ratusz miejski wraz z jego majestatyczną złotą salą, pierwsze w Europie osiedle socjalne założone w 1521 roku przez augsburskiego kupca Jakoba Fuggera, tzw. Fuggerei. Ponadto zwiedzili muzeum poświęcone wybitnemu niemieckiemu poecie i dramaturgowi Bertoltowi Brechtowi, mieszczące się w jego domu rodzinnym.

23 listopada grupa odwiedziła ewangelicką szkołę podstawową Lichtenstein-Rother-Volksschule Augsburg, gdzie uczestnicy wyjazdu zostali zaproszeni do hospitacji zajęć w klasach pierwszej i czwartej. Po hospitacji mieli możliwość dyskusji na temat unikalnego konceptu szkoły z jej dyrektorem i nauczycielami. Liroschule rozumiana jest jako wspólnota nauczycieli, uczniów i rodziców pozwalająca dziecku na rozwój osobowości, kompetencji społecznej oraz talentów i uzdolnień. Uczniowie mają możliwość pracy w warsztacie, dzięki czemu mogą uczyć się przez działanie.

Studenci spotkali się również z Engelbertem Thalerem, profesorem na uniwersytecie w Augsburgu, który w swej pracy naukowej zajmuje się dydaktyką języka angielskiego, a w szczególności zagadnieniem tzw. Balanced Teaching. Podejście to zakłada zrównoważenie nauczania otwartego i zamkniętego na zajęciach, co ma pozwalać na zbilansowanie przekazanego materiału z możliwie jak najciekawszą formą prowadzenia lekcji. Z grupą spotkał się także prof. Christian Minuth, dydaktyk języka francuskiego w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Heidelbergu. Przybliżył on studentom zagadnienie projektowego nauczania języka obcego na przykładzie kilku zrealizowanych francuskojęzycznych projektów.

Kolejnym punktem wyjazdu był Fryburg, gdzie miała miejsce wizyta w Adolf-Reichwein-Schule – szkole podstawowej, której głównym założeniem jest nauczanie integracyjne dzieci niepełnosprawnych oraz włączanie ich do organizmów klasowych dzieci zdrowych. W szkole funkcjonują dwie klasy integracyjne dla dzieci niepełnosprawnych, w których rozwijane są kompetencje: językowa, emocjonalna, społeczna oraz motoryka. Podczas wizyty studenci mogli obserwować zajęcia projektowe pod hasłem ,,opowiadam – słucham – przekazuję” polegające na opowiadaniu dzieciom bajek przez zatrudnionego w szkole aktora.

26 listopada grupa spędziła w Instytucie Polskim w Darmstadt (Deutsches Poleninstitut), gdzie studenci mogli posłuchać wykładu dr. Matthiasa Kneipa na temat nauczania języka i kultury polskiej na terenie Niemiec. Zdobyli wiele interesujących informacji na temat postrzegania przez Niemców języka polskiego (np. inicjatywa Polenmobil – język polski w szkołach).

Następnym etapem podróży była Moguncja, gdzie studenci spotkali się z Gernotem Stiwitzem, przedstawicielem miejscowego Ministerstwa do spraw Oświaty. Zaprezentował on zagadnienia integracji dzieci niepełnosprawnych w szkole oraz wygłosił wykład pt. ,,Innowacyjne metody nauczania w systemie szkolnictwa kraju związkowego Nadrenia-Palatynat”.

Wizyta w Düsseldorfie była okazją do odwiedzenia fundacji Gerhard-Hauptmann-Haus. Dr Sabine Grabowski, zajmująca się współpracą z Europą Wschodnią, przedstawiła zarys współpracy polsko-niemieckiej w zakresie edukacji. Następnie studenci uczestniczyli w warsztatach w ramach programu Schülerwettbewerb 2016 Begegnung mit Osteuropa, podczas których dowiedzieli się o możliwości nauczania języka niemieckiego z zastosowaniem projektów plastycznych.

Wyjazd studyjny był wyjątkową okazją do zapoznania się z najnowszymi trendami w nauczaniu. Studenci zyskali dużo cennej wiedzy, która niewątpliwie bardzo przyda się w późniejszej pracy zawodowej nauczycieli języków obcych oraz pozwoli na urozmaicenie oferty dydaktyczno-wychowawczej w polskiej szkole, która też wkrótce stać będzie przed wyzwaniami, jakim musi stawić czoła dzisiejsza szkoła niemiecka.

Autorzy: Grzegorz Kaczka
Fotografie: Grzegorz Kaczka