18 i 19 września 2014 roku odbyła się konferencja „Ties and Knots. Bridges between Lands and Cultures” zorganizowana przez Instytut Kultur i Literatur Anglojęzycznych we współpracy z Salem State University (USA)

Salem i Sosnowiec połączone mostem debaty naukowej

Konferencję można było zorganizować dzięki współpracy bilateralnej między Salem State University w Massachussettes a Uniwersytetem Śląskim. Umowa między uczelniami oraz tzw. Memorandum of Understanding zostały zawarte w 2013 roku i już zaowocowały wspólnym naukowym przedsięwzięciem.

Prof. Patrick Madigan (Heythrop College, University of London) i prof. Roger Scruton (Washington i Oxford University)
Prof. Patrick Madigan (Heythrop College, University of London) i prof. Roger Scruton (Washington i Oxford University)

Na konferencję przyjechało trzech wybitnych wykładowców plenarnych: prof. Roger Scruton (Washington i Oxford University), prof. Nancy Schulz (Salem State University) oraz prof. Steven James Joyce (Ohio State University). Prof. Roger Scruton jest autorem nie tylko czterdziestu książek z dziedziny filozofii, muzyki, literatury, polityki, nauk społecznych i kulturoznawstwa, ale także, podobnie jak prof. Terry Eagleton, prowadził w 2010 roku prestiżowe wykłady Gifforda na Uniwersytecie St. Andrew w Szkocji (wykłady te odbywają się z inicjatywy lorda Adama Gifforda od 1888 roku i są powierzane tylko najznamienitszym uczonym w dziedzinie humanistyki, religioznawstwa i nauk przyrodniczych w Europie i na świecie; prowadzili je między innymi tacy światowej sławy uczeni, jak: William James, Andrew Lang, Paul Tillich, Hannah Arendt, Richard Swinburne, Paul Ricoeur, George Steiner, Charles Taylor, Gianni Vattimo i inni).

Konferencja na Wydziale Filologicznym zgromadziła znakomitą grupę entuzjastów nauk humanistycznych, między innymi filozofów, socjologów, religioznawców, teatrologów, historyków i wielu młodych naukowców z różnych polskich uczelni, którzy uczestniczyli w obradach, wygłaszając referaty naukowe bądź też biorąc udział w dyskusjach.

Kolejnym bardzo ciekawym badaczem, który gościł na konferencji, był prof. Patrick Madigan (Heythrop College, University of London) – historyk idei, jak sam siebie określił. Profesor Madigan wygłosił inspirujący referat na temat twórczości Johna Miltona oraz więzi ideowych między współczesnym pojęciem geniuszu, światem biblijnym i siedemnastowieczną Anglią.

Szeroki zakres tematyczny referatów obejmował skomplikowaną problematykę powiązań między obszarami wielu kultur i krajów świata, USA i Polski (w wykładzie plenarnym prof. Nancy Schulz), kultury polskiej dziś i dawniej, a także w oparciu o więzy historyczne między Polską, Włochami i Stanami Zjednoczonymi (referat dr Elizabeth T. Kenney). Analizowano kulturę w znaczeniu tradycji i kulturę masową, powiązania między kulturami krajów europejskich i Azji (np. referat Sanjay Kaushala, Jawaharlal Nehru University, Indie), relacje między kulturą dzieciństwa a życiem dorosłego (wykład plenarny prof. Stevena Jamesa Joyce’a) oraz tematykę powiązań międzykulturowych i zagrożeń wynikających z „rozluźniania” więzów historycznych i kulturowych (wykład plenarny prof. Rogera Scrutona). Niezwykle ciekawa okazała się także prezentacja prof. Anthony’ego Barkera z Portugalii (Universidade de Aveiro), którego Instytut Kultur i Literatur Anglojęzycznych gościł już jako wykładowcę plenarnego na konferencji w Ustroniu w 2009 roku i który zawsze z wielkim entuzjazmem wspiera wszelkie naukowe wydarzenia anglistyki na Wydziale Filologicznym. Konferencja „Ties and Knots” wpisuje się bowiem w cykl konferencji międzynarodowych organizowanych przez IKiLA odbywających się corocznie w Ustroniu, a obecnie w cyklu dwuletnim w Sosnowcu lub w Ustroniu. Prawdopodobnie kolejna konferencja odbędzie się w Salem w ramach współpracy bilateralnej między Uniwersytetem Śląskim a Salem State University.

Donośnie i znacząco zabrzmiał głos młodych pracowników – doktorów i doktorantów Instytutu Kultur i Literatur Anglojęzycznych, a trzech prezentacji wysłuchał z nieukrywanym wzruszeniem prof. Roger Scruton, któremu szczególnie podobała się prezentacja (z nutą subtelnego humoru) mgr Niny Augustynowicz, doktorantki prof. dr. hab. Zbigniewa Białasa. Bardzo twórcze i intelektualnie inspirujące okazały się także prezentacje młodych pracowników z wielu innych polskich uczelni (m.in. Uniwersytetu Warszawskiego, Łódzkiego, Wrocławskiego, Opolskiego).

Warto dodać, że wydawnictwo brytyjskie już zwróciło się do organizatorów z propozycją opublikowania monografii naukowej złożonej z najciekawszych esejów przedstawionych na konferencji. Publikacja taka winna ukazać się w roku 2015 w Wielkiej Brytanii.