Uniwersytety europejskie to sztandarowa inicjatywa Europejskiego Obszaru Edukacji służąca utworzeniu wspólnych kampusów międzyuniwersyteckich. Wchodzące w ich skład uczelnie mają za zadanie połączyć swoją wiedzę specjalistyczną, platformy i zasoby, aby opracować wspólne programy nauczania lub moduły obejmujące różne dyscypliny.

Uniwersytet Śląski w Katowicach przygotowuje się do udziału w drugiej edycji konkursu na wyłonienie tzw. uniwersytetów europejskich, tj. transnarodowych sojuszy instytucji szkolnictwa wyższego z Unii Europejskiej realizujących wspólną, długoterminową strategię i promujących europejskie wartości i tożsamość. Inicjatywa ma na celu znaczne zwiększenie mobilności studentów i pracowników oraz wspieranie podnoszenia jakości, włączenia społecznego i konkurencyjności europejskiego szkolnictwa wyższego.

Konsorcjum uczelni, z którym Uniwersytet Śląski przygotowuje wspólny wniosek o dofinansowanie tworzenia wspólnego uniwersytetu europejskiego, to:

• Uniwersytet Kraju Saary (Universität des Saarlandes) – Niemcy (koordynator projektu),
• Uniwersytet w Alicante (Universidad de Alicante) – Hiszpania,
• Uniwersytet w Trieście (Università degli Studi di Trieste) – Włochy,
• Uniwersytet Witolda Wielkiego (Vytauto Didžiojo universitetas) – Litwa,
• U niwersytet S ofijski i m. ś w. K lemensa z O chrydy (Софийски университет Св. Климент Охридски) – Bułgaria,
• Estońska Akademia Sztuk Pięknych (Eesti Kunstiakadeemia) – Estonia.

Od uniwersytetów europejskich oczekuje się przede wszystkim wypracowania i wdrożenia:

• wspólnej, zintegrowanej, długoterminowej strategii w obszarze kształcenia, związanej w miarę możliwości z badaniami i innowacjami oraz ogólnie społeczeństwem,
• powstania wspólnego europejskiego „kampusu” uczelni partnerskich,
• polityki „europejskich zespołów tworzenia wiedzy” (challenge-based approach) składających się ze studentów i nauczycieli akademickich, z możliwym udziałem badaczy, przedsiębiorstw, podmiotów regionalnych i podmiotów społeczeństwa obywatelskiego – w zależności od ogólnej strategii i wizji sojuszu – przyjmując podejście wielodyscyplinarne, które stawią czoła wybranym przez siebie wyzwaniom społecznym.

Uniwersytety europejskie mają ponadto stać się wzorcami dobrych praktyk w celu stopniowego zwiększania jakości, międzynarodowej konkurencyjności i atrakcyjności krajobrazu europejskiego szkolnictwa wyższego i powinny stać się kluczowym elementem Europejskiego Obszaru Edukacji, promując doskonalenie kształcenia i badań naukowych.

Akcja 2 Programu Erasmus+ wspierać będzie instytucje szkolnictwa wyższego w wykraczaniu poza istniejące modele współpracy w obszarze szkolnictwa wyższego i stopniowej realizacji długofalowej, ambitnej wizji uniwersytetów europejskich. W jej ramach testowane będą różne innowacyjne i strukturalne modele wprowadzania i realizacji wizji budowanych przez poszczególne sojusze. Projekt pilotażowy zakłada 3-letnie finansowanie kilkudziesięciu uniwersytetów europejskich wybranych w dwóch edycjach konkursu w wysokości do 5 mln euro, co stanowić ma maksymalnie 80 proc. łącznych kosztów kwalifikowalnych projektu. W pierwszej edycji do finansowania wybranych zostało 17 sojuszy.

Czym są uniwersytety europejskie?

To międzynarodowe partnerstwa, które będą uniwersytetami przyszłości wspierającymi europejskie wartości i tożsamość europejską. Zrewolucjonizują europejskie szkolnictwo wyższe pod względem jakości i konkurencyjności. Aby zrealizować to ambitne założenie, Komisja Europejska testuje obecnie możliwe modele współpracy europejskich szkół wyższych. W tym celu ogłosiła 2 zaproszenia do składania wniosków w ramach programu Erasmus+ (pierwsze zostało ogłoszone pod koniec 2019 roku).

Partnerstwa: