Skoro inny patrzy na mnie, to jestem za niego odpowiedzialny, nawet jeśli w jego oczach nie podjąłem żadnych zobowiązań – to słowa Emmanuela Lévinasa, które stały się mottem cyklu konferencji naukowych pt. „Pytania o Inność – Inny w moich oczach, Ja w oczach Innego”. 21 lutego Koło Naukowe Edukacji Międzykulturowej (KNEM) po raz trzeci zorganizowało spotkanie naukowe, w którym wzięli udział goście z całej Polski, a także z zagranicy.

Mgr Eryk Kacper Cichocki z Uniwersytetu Wrocławskiego podczas wystąpienia w sekcji na temat pedagogicznych wymiarów Inności

Pierwszą konferencję „Pytania o Inność” zorganizowano w Cieszynie 20 stycznia 2015 roku. Miała być jednorazowym wydarzeniem o zasięgu ogólnopolskim, ogromne jednak zainteresowanie uczestników wpłynęło na decyzję o organizacji kolejnych spotkań naukowych pod tym samym tytułem. Druga konferencja odbyła się 15 grudnia 2015 roku i miała zasięg międzynarodowy, a dla uczestników dr Katarzyna Jas i mgr Sylwia Ryszawy przygotowały warsztaty z edukacji międzykulturowej. Do udziału w trzeciej konferencji zaproszono nie tylko przedstawicieli polskich i zagranicznych ośrodków naukowych, ale również licealistów z Zespołu Szkół nr 6 im. Króla Jana III Sobieskiego w Jastrzębiu-Zdroju. Młodzież szkolna oprócz udziału w obradach plenarnych uczestniczyła też w warsztatach prowadzonych przez dr Barbarę Chojnacką- Synaszko i mgr Sylwię Ryszawy.

Pomysłodawcą cyklu konferencji jest Łukasz Matusiak, student pedagogiki, członek zarządu KNEM, absolwent filologii polskiej i rosyjskiej. Pomysł na temat konferencji zrodził się pod wpływem zmian obserwowanych we współczesnym świecie, w którym Inny jest obok nas w szkole, pracy, autobusie, a w wielokulturowych społeczeństwach Inność przejawia się w różnych sferach życia i nieraz bywa czynnikiem destrukcyjnym w relacjach międzyludzkich i społecznych. Jednym z podstawowych założeń konferencji była interdyscyplinarność umożliwiająca przyjrzenie się wielu aspektom Inności. Do udziału w pierwszej edycji zaproszono studentów i doktorantów kierunków humanistycznych i społecznych. Formuła kolejnych edycji została poszerzona o osoby ze stopniem naukowym. Za każdym razem organizatorzy otrzymywali około stu zgłoszeń z kilkudziesięciu uczelni. Powtarzającymi się tematami sekcji panelowych były: niepełnosprawność, wykluczenie społeczne, migracje oraz Inność w filozofii, literaturze i sztuce. Wśród uczestników znaleźli się m.in. pedagodzy, psycholodzy, socjolodzy, etnolodzy, poloniści, filozofowie, kulturoznawcy, dziennikarze, geografowie, a także pracownicy służb społecznych oraz aktywiści łączący działalność naukową z pracą w organizacjach pozarządowych. Prelegenci z Białorusi, Ukrainy i Rosji mieli możliwość udziału w konferencji online.

Patronat honorowy nad konferencjami z cyklu „Pytania o Inność” obejmowali: pełnomocnik rządu do spraw równego traktowania prof. Małgorzata Fuszara, ówczesny rektor UŚ prof. zw. dr hab. Wiesław Banyś i dziekan Wydziału Etnologii i Nauk o Edukacji prof. dr hab. Zenon Gajdzica.

Dzięki dotacjom z Uczelnianej Rady Samorządu Studenckiego oraz wsparciu sponsorów udział w dwóch pierwszych edycjach był całkowicie bezpłatny, natomiast w tym roku symboliczna opłata konferencyjna pozwoliła w całości pokryć koszty związane z organizacją wydarzenia. Uczestnikom zainteresowanym publikacją swoich referatów zaproponowano złożenie tekstów do Cieszyńskiego Naukowego Forum Studenckiego oraz „Edukacji Międzykulturowej”, gdzie ukazały się już pierwsze artykuły będące pokłosiem konferencji. Być może w przyszłości studentom z KNEM uda się opublikować pracę zbiorową, w której znajdą się artykuły uczestników wszystkich edycji konferencji.

Temat Inności nie po raz pierwszy zainteresował studentów z KNEM. W latach 2006–2008 członkowie tej organizacji prowadzili badania ankietowe na temat stereotypu Czecha, Niemca, Roma, Żyda, Francuza i Amerykanina, porównując odpowiedzi studentów różnych kierunków. Wyniki badań były prezentowane podczas sześciu konferencji pt. „Poznajmy Innego”, z których każda była poświęcona jednej narodowości. Obradom naukowym towarzyszyły wówczas warsztaty, spektakle teatralne, wystawy fotograficzne i malarskie, a także konkursy dla dzieci i młodzieży szkolnej związane tematycznie z konferencją.

Naturalna rotacja członków KNEM sprawia, że kierunek działalności zmienia się mniej lub bardziej, tak jak zmieniają się studenci tworzący tę organizację. Istniejące od 2004 roku zrzeszenie studentów prowadziło badania naukowe, organizowało konferencje, prowadziło warsztaty w przedszkolach, szkołach i na uczelniach, angażowało się w pomoc ludziom i zwierzętom. KNEM daje przestrzeń do realizacji własnych oryginalnych pomysłów, jak również do naśladowania działań podpatrywanych podczas wyjazdów na konferencje, warsztaty, szkolenia, stypendia do innych ośrodków naukowych. Kontynuacja cyklu konferencji „Pytania o Inność – Inny w moich oczach, Ja w oczach Innego” zależy od kontynuatorów, którzy zdecydują o charakterze następnych spotkań.