XVIII Dni Ziemi w Sosnowcu

Poznawać i chronić

Szkoła stale jeszcze w znacznej mierze przybliża uczniom wiedzę przyrodniczą poprzez słowo nauczyciela, czy słowo zapisane na kartach podręcznika. Jest to zwykle świat przyrody jednowymiarowy, który nie wzbudza emocji i nie rozwija wyobraźni.

Leśny taniec w Przedszkolu nr 51 w Sosnowcu
Leśny taniec w Przedszkolu nr 51 w Sosnowcu

Na Wydziale Nauk o Ziemi próbujemy temu zaradzić. Przed 18 laty uformował się Społeczny Komitet Dni Ziemi w Sosnowcu, organizując corocznie imprezy dla dzieci i młodzieży. W ich przygotowaniach uczestniczą: Oddział Katowicki Polskiego Towarzystwa Geograficznego i Oddział Górnośląski Państwowego Instytutu Geologicznego. Głównym sponsorem tegorocznych Dni Ziemi był Wydział Kultury i Sztuki UM w Sosnowcu. Stwarzamy wiele okazji do wyjścia z sal szkolnych – w barwne, tętniące życiem krajobrazy łąk nadrzecznych, zespołów leśnych i okolicznych skał. Tą drogą wspieramy uczniów w budowaniu ich wiedzy poprzez bezpośrednie „dotknięcia świata przyrody”. Daje to wielką radość samodzielnego odkrywania rzeczywistości, czego lekcja w klasie nie jest w stanie zapewnić.

Ogółem we wszystkich działaniach XVIII Dni Ziemi (kwiecień, maj 2010) czynnie brało udział ponad 2200 dzieci i młodzieży z ponad 200. szkół; opiekę sprawowało 40. nauczycieli. Ten ruch na rzecz poznania i ochrony przyrody zorganizowało 14 placówek oświatowych. W tym roku była to szeroka oferta 45. różnych „aktywności” – konkursów wiedzy i umiejętności, turniejów, warsztatów, wystaw (plakaty, rysunki, fotografie, okazy przyrodnicze) oraz kreacji artystycznych.

„Moje wyobrażenie drzewa” – warsztaty zorganizowane przez Gimnazjum im. Jana Kochanowskiego oraz Muzeum Miejskie w Sosnowcu
„Moje wyobrażenie drzewa” – warsztaty zorganizowane przez Gimnazjum im. Jana Kochanowskiego oraz Muzeum Miejskie w Sosnowcu

Nie sposób opisać tu wszystkich spotkań. Warto jednak wskazać choćby na dwa przykłady. „Tęczowe Warsztaty”, organizowane już siódmy raz przez Gimnazjum im. Jana Kochanowskiego oraz Muzeum Miejskie, jak zawsze cieszyły sie dużym zainteresowaniem (113 uczestników). Tym razem tematem wiodącym było drzewo. Ta wielka roślina od zawsze dostarczała cienia, schronienia, pożywienia nie tylko człowiekowi, ale też zwierzętom. Drzewo było i jest materiałem do tworzenia różnych przedmiotów, często też inspiruje poetów, malarzy i muzyków. Spośród 10. różnych zajęć warsztatowych, cztery opisywały ten symbol: „Drzewo jako inspiracja działań plastycznych”, „Portret drzewa”, „Śniło mi się, że byłem drzewem”, „Drzewo bez tajemnic”. Przestrzenią dla twórczości uczniowskiej był stary park wokół naszego Muzeum.

W tym roku LO im. Bolesława Prusa zaprosiło młodzież szkół ponadgimnazjalnych do wzięcia udziału w konkursie „Odnawialne źródła energii” w następujących technikach: prezentacja multimedialna, plakat, makieta, krótka scenka teatralna.

– Z roku na rok prace do nas nadsyłane są ciekawsze i bardziej przemyślane konstrukcyjnie – wspomina pani Jolanta Kamińska-Sroka (chemik). – Tym razem największy podziw wzbudziły dynamiczne projekty makiet urządzeń, z wymaganym komentarzem o zasadach ich działania. Były to przykłady zastosowania baterii słonecznych w gospodarstwie domowym, poza tym wiatraki, młyny wodne. Uczestnicy konkursu chętnie dzielili się informacjami odnośnie konstruowania makiet, w czym uczestniczyli często ich rodzice i dziadkowie, którzy wspomagali trudniejsze prace techniczne. I tak – uczeń przekazywał im wiedzę ekologiczną, a oni doświadczenie. A zatem wokół projektu spędzano wspólnie czas. Warto wskazać na takie momenty – one pozwalają budować międzypokoleniową solidarność dla przyszłości, z myślą o właściwie rozumianej ekologii.

W podziękowaniu za całoroczny trud nad Dniami Ziemi, zorganizowaliśmy naszym nauczycielom wycieczkę. Przewodnik prof. Andrzej Czylok pokazał nam rezerwat skalny – Górę Zborów. Z inspiracji pracowników WNoZ UŚ prowadzone są tu czynne zabiegi pielęgnacyjne ochrony tradycyjnego krajobrazu jurajskiego.
 

Autorzy: Maria Z. Pulinowa
Fotografie: Bartosz Gawlik