Tysiąc projektów UŚ

Obecnie na Uniwersytecie realizowanych jest prawie 600 projektów badawczych z różnymi instytucjami krajowymi i zagranicznymi oraz ponad 1000 projektów własnych.

Prorektor ds. nauki i współpracy z gospodarką prof. UŚ dr hab. Andrzej Kowalczyk
Prorektor ds. nauki i współpracy z gospodarką prof. UŚ dr hab. Andrzej Kowalczyk

Nowe obszary badawcze

Prorektor ds. nauki i współpracy z gospodarką prof. UŚ dr hab. Andrzej Kowalczyk

Rosnącej liczbie prowadzonych przez naukowców Uniwersytetu Śląskiego badań odpowiada poszerzanie obszarów badawczych, poczynając od działalności statutowej, badań własnych, projektów badawczych po projekty celowe. Poza tradycyjnymi źródłami finansowania, środki uzyskujemy głównie z funduszy strukturalnych, programów Unii Europejskiej, prac zleconych przez podmioty gospodarcze, dotacji na dofinansowanie zadań badawczych. Obecnie Uniwersytet realizuje osiemnaście projektów współfinansowanych z funduszy strukturalnych, przypomnijmy choć kilka: Uniwersytet Partnerem Gospodarki Opartej na Wiedzy (UPGOW), Śląskie Międzyuczelniane Centrum Edukacji i Badań Interdyscyplinarnych, Dostosowanie zasobów Śląskiej Biblioteki Cyfrowej do rozszerzenia dostępu internetowego – RID, Centrum Informacji Naukowej i Biblioteka Akademicka czy Zintegrowany system wspomagający zarządzaniem i ochroną zbiornika zaporowego. W ramach projektów ramowych UE uczestniczymy w sześciu programach m.in.: Lifelong Learning Programme, FlaviAnet, Remining-Lowex, Ice2sea, Laguna …

Przybyły nam trzy kolejne, bardzo ważne i interesujące projekty. W dwóch jesteśmy liderem, w trzecim przypadła nam rola partnera. Pierwszy dotyczy transferu wiedzy i doświadczeń pomiędzy naszymi naukowcami a pracownikami instytutów naukowych słoweńskiego Uniwersytetu w Lubljanie i Australii w dziedzinie badań krasu, realizowany jest on w ramach programu wymiany z krajami spoza Unii. Kolejne dwa przedsięwziecia związane są z czystymi technologiami węglowymi. Uniwersytet Śląski jest koordynatorem konsorcjum, w którym uczestniczą m.in.: koksownie z Zabrza i Trzyńca oraz Instytut Węgla z Uniwersytetu w Oviedo w Hiszpanii. Zostaliśmy zaproszeni do udziału w Węźle Wiedzy i Innowacji, powołanym przez Europejski Instytut Technologiczny, ośrodek oddziałujący na całą Europę i generujący rozwój gospodarki opartej na wiedzy. Naszym zadaniem będą prace nad czystymi technologiami węglowymi i opracowanie metod bardziej ekologicznego pozyskiwania energii z istniejących już źródeł a także pozyskiwanie nowych źródeł odnawialnych oraz badania nad energetyką jądrową, energią z biomasy, wiatru i wody. To wieloletnie przedsięwzięcie, na efekty którego oczekuje cała Europa a rezultaty badań będą transferowane na ogromną skalę do przemysłu. Polem szczególnej aktywności naszych naukowców są badania w zakresie nowych materiałów, pozwalających na oszczędność energii, materiałów znajdujących zastosowanie w medycynie, mamy wysokozaangażowane badania w dziedzinie informatyki biomedycznej, w lecznictwie w zakresie nowych leków, jest również wiele projektów realizowanych na rzecz ochrony środowiska, badań dotyczące zmian klimatycznych, przemian demograficznych. Równie ważne, choć może nie tak spektakularne, są badania z zakresu humanistyki, prowadzone są one zazwyczaj w mniejszych zespołach własnych ale równocześnie angażują mniejsze środki.

UŚka wypłynęła w pierwszy rejs

Łódź badawcza Uniwersytetu Śląskiego

16 sierpnia 2010 r. na wodach Zbiornika Goczałkowickiego odbyło się wodowanie pierwszej uniwersyteckiej łodzi badawczej. UŚka, bo takie imię otrzymała, to łódź motorowa zakupiona na potrzeby realizacji projektu badawczego „Zintegrowany system wspomagający zarządzaniem i ochroną zbiornika zaporowego (ZiZOZap)”. Jest konieczna do prowadzenia badań na obszarze Zbiornika Zaporowego w Goczałkowicach, a zwła¬szcza do poboru prób wody, osadów dennych, flory i fauny jeziornej oraz do obserwacji zbiornika w trakcie występowania różnych zjawisk meteorologicznych. Celem projektu jest rozwiązanie problemu obniżania się potencjału ekologicznego i funkcjonalnego zbiorników retencyjnych w wyniku ich starzenia się i presji, wynikających z zagospodarowania przestrzennego obszaru zlewni i skutków z tego wynikających, przy jednoczesnym oczekiwanym wzroście wymagań dotyczących tego potencjału.

Projekt jest realizowany przez konsorcjum naukowe, które tworzą: Uniwersytet Śląski w Katowicach (koordynator projektu), Politechnika Krakowska, Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych w Katowicach i Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska PAN w Zabrzu. W jego realizacji bierze udział także partner strategiczny – Górnośląskie Przedsiębiorstwo Wodociągów SA oraz partner naukowy – Norweski Instytut Badania Powietrza (NILU Polska Ltd.). Realizację Projektu ZiZOZap wspierają gminy: Goczałkowic-Zdroju, Pszczyny, Chybia, Strumienia oraz powiat pszczyński.

Kanion Colca i Dolina Wulkanów

Naukowcy z Wydziału Nauk o Ziemi UŚ w Peru

Naukowcy z WNoZ realizują dwa zasadnicze projekty badawcze: tektoniczne uwarunkowania wulkanizmu, pozycji strukturalnej i rozwoju Kanionu Colca w Peru oraz analiza mineralizacji pierwotnej i wtórnej law wulkanicznych. Od lewej: dr Justyna Ciesielczuk, mgr Krzysztof Gaidzik, prof. UŚ dr hab. Jerzy Żaba
Naukowcy z WNoZ realizują dwa zasadnicze projekty badawcze: tektoniczne uwarunkowania wulkanizmu, pozycji strukturalnej i rozwoju Kanionu Colca w Peru oraz analiza mineralizacji pierwotnej i wtórnej law wulkanicznych. Od lewej: dr Justyna Ciesielczuk, mgr Krzysztof Gaidzik, prof. UŚ dr hab. Jerzy Żaba

Pracownicy WNoZ tworzą „grupę tektoniczną”, która działa w ramach inicjatywy naukowej znanej pod nazwą Polskie Wyprawy Naukowe do Peru. Ich celem jest stworzenie podwaliny naukowej pod przyszły park narodowy w Peru. Wyprawy odbywają się w ramach większego projektu realizowanego od 2003 r. (naukowcy Uniwersytetu Śląskiego uczestniczą w nim od 2006 roku) przede wszystkim przez pracowników i studentów Wydziału Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska AGH w Krakowie pod kierunkiem prof. dr. hab. inż. Andrzeja Paulo. Projekt pt. „Stworzenie podwaliny naukowej pod przyszły Park Narodowy Kanion Colca i Dolina Wulkanów w południowym Peru” znalazł się w gronie 40. programów wyłonionych w drodze konkursu na najwybitniejsze osiągnięcia nauki polskiej w ramach projektu współfinansowanego przez Unię Europejską „Cudze chwalicie, swego nie znacie – promocja osiągnięć nauki polskiej”.

Celem badań naukowców z Katowic jest poznanie strukturalnych założeń i tektonicznej ewolucji Kanionu Colca, określenie geodynamicznych uwarunkowań oraz relacji między budową i aktywnością tektoniczną tego obszaru a procesami wulkanicznymi i wynikającymi z nich zagrożeniami środowiska. W skład grupy tektonicznej wchodzą: kierownik prof. UŚ dr hab. Jerzy Żaba, dr Justyna Ciesielczuk, dr Zbigniew Małolepszy i mgr Krzysztof Gaidzik.

Naukowcy Uniwersytetu Śląskiego na Spitsbergenie

Wybrane projekty współfinansowane w ramach
programów ramowych Unii Europejskiej

Czoło lodowca Hansa
Czoło lodowca Hansa

Topnienie lodu kontynentalnego (lodowców, lądolodów, czap lodowych oraz lodowców szelfowych) uznawane jest obecnie za ważny czynnik odpowiadający za podnoszenie się poziomu mórz i oceanów. Celem projektu ice2sea, prowadzonego m.in. na Uniwersytecie Śląskim jest zjednoczenie europejskich i światowych partnerów m.in. do stworzenia precyzyjnych modeli wpływu zmian objętości lodu kontynentalnego na wzrost poziomu mórz w najbliższych 200 latach.

Historia badań prowadzonych przez pracowników UŚ na Spitsbergenie sięga 1978 roku, pierwszej samodzielnej wyprawy naukowców z Wydziału Nauk o Ziemi pod kierownictwem prof. zw. dr. hab. Jacka A. Janii z Katedry Geomorfologii Wydziału Nauk o Ziemi UŚ. Od tamtej pory prowadzą oni systematyczne badania lodowców tego terenu, przede wszystkim uchodzących do morza, od których odłamują się góry lodowe. Naukowcy z UŚ przez wiele lat badali Lodowiec Hansa (Hansbreen – norw.) na południowym Spitsbergenie, dzięki czemu jest on jednym z najlepiej znanych lodowców tego typu w Arktyce i na świecie. Profesor Jania oraz dr inż. Leszek Kolondra już w 1982 r. rozpoczęli monitorowanie zmian zasięgu czoła i szybkości ruchu lodowca metodą fotogrametrii naziemnej. Od tego czasu powstały długie serie obserwacji różnych parametrów. Automatyczne instrumentarium pomiarowe na samym lodowcu i w jego otoczeniu jest obecnie mocno rozbudowane. Dodatkowo bliskość Polskiej Stacji Polarnej im. S. Siedleckiego przyciąga badaczy z polskich ośrodków naukowych i całego świata. Lodowiec Hansa nazywany bywa „Lodowcem Hanysa” dla żartobliwego podkreślenia wiodącej roli Uniwersytetu Śląskiego w programach badawczych.

Prof. zw. dr hab. Jacek Jania
Prof. zw. dr hab. Jacek Jania

Naukowcy z UŚ badają również Lodowiec Werenskiolda (Werenskioldbreen – norw.), który kończy się na lądzie (27 km2). Jego badanie rozwinął śp. profesor Marian Pulina, inicjator rozwoju badań polarnych Uniwersytetu Śląskiego, rozpoczętych w 1977 r.

Odbywająca się pod koniec sierpnia 2010 r. wyprawa glacjologiczna naukowców pod kierownictwem profesora Jani na Spitsbergen miała m.in. za zadanie obserwację stanu lodowców w fazie końcowej sezonu topnienia.

Projekt studyjny LAGUNA

Celem Projektu Europejskiej Infrastruktury dla Badania Wielkiej Unifikacji i Astrofizyki Neutrin jest znalezienie odpowiedzi na kluczowe pytania z fizyki cząstek i astrofizyki. Wymaga to wybudowania nowego laboratorium podziemnego, które mogłoby pomieścić detektor o dużo większych rozmiarach niż te obecnie stosowane. Detektor byłby wykorzystywany do pomiaru neutrin ze źródeł pracujących na Ziemi (fabryka neutrin, wiązka beta bądź super-wiązka neutrin), jak i ze źródeł pozaziemskich (neutrina atmosferyczne, słoneczne, z wybuchów supernowych bądź tzw. neutrina reliktowe), a także tzw. geoneutrin oraz badania stabilności materii – rozpady protonu i neutronu. Budowa nowego laboratorium, jak również budowa detektora wymagają olbrzymich nakładów finansowych i dlatego w ramach projektu studyjnego LAGUNA są prowadzone prace, zmierzające do: określenia najlepszej lokalizacji dla nowego podziemnego laboratorium oraz wybrania najskuteczniejszej, ze względu na możliwe do osiągnięcia wyniki fizyczne, techniki pomiarowej. Istotnym czynnikiem jest także oszacowanie kosztów budowy laboratorium i detektora. Wśród rozpatrywanych siedmiu europejskich lokalizacji dla nowego laboratorium znalazły się także ZG Polkowice-Sieroszowice, należące do KGHM Polska Miedź S.A. W projekcie analizowane są trzy techniki pomiaru neutrin: detektor wodny wykorzystujący promieniowanie Czerenkowa (MEMPHYS), detektor wypełniony ciekłym scyntylatorem (LENA) oraz detektor, w którym medium jest ciekły argon (GLACIER). W projekcie LAGUNA bierze udział ok. 100 fizyków i inżynierów z 11. europejskich krajów, a grupa fizyków z Zakładu Fizyki Jądrowej i Jej Zastosowań Instytutu Fizyki UŚ uczestniczy w jego realizacji na zasadach Affiliated Scientific Partner. Kierownikiem projektu w Uniwersytecie Śląskim jest prof. dr hab. Jan Kisiel z Instytutu Fizyki Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii.

Skutki restrukturyzacji ekonomicznej w regionach przemysłowych

Projekt SPHERE bada przemiany kultury i tożsamości społecznej w starych regionach przemysło¬wych, poddawanych procesom rekonwersji w różnych krajach Europy (Francji, Hiszpanii, Niemczech, Wielkiej Brytanii i Turcji). Celem badań jest określenie skutków restrukturyzacji ekonomicznej tych regionów w obszarach: zanikania dawnych i kształtowania się nowych tożsamości indywidualnych i zbiorowych, przekształceń miejskiego krajobrazu i jego wpływu na procesy percepcji przestrzeni miejskiej i poczucia więzi z miejscem zamieszkania, nowych form ekspresji kulturowej i rodzajów narracji/dyskursów, ustanawiających sposób rozumienia miejsca i tożsamości w badanych regionach (sztuka, literatura, media), różnych form aktywności społecznej na rzecz zachowania lub odnowy dziedzictwa kulturowego, w tym przemysłowego, zbiorowych działań i politycznej aktywności obywateli na poziomie regionu i społeczności lokalnych.

Uwzględniając historyczne znaczenie zbiorowych tożsamości klasowych i regionalnych SPHERE bada także współczesne formy tożsamości związane z konsumpcją, płcią, wiekiem, przynależnością etniczną, narodową i europejską. Międzynarodowy zespół projektu stanowią partnerzy z Francji, Hiszpanii, Niemiec, Polski, Turcji i Wielkiej Brytanii.

Obecnie przygotowywana jest pierwsza z planowanych publikacji w języku angielskim oraz w języku polskim pt.: „Restrukturyzacja ekonomiczna i zmiana kulturowa. Stare i nowe formy tożsamości indywidualnych i grupowych”. Wyniki prowadzonych badań w ramach projektu SPHERE mogą stanowić źródło informacji dotyczącej skutków przekształceń przestrzeni i ich wpływu na funkcjonowanie społeczności lokalnej zamieszkującej dany obszar miasta. Wiedza taka jest niezbędna m.in. władzom samorządowym, architektom, urbanistom dla skutecznego planowania i prowadzenia działań rewitalizacyjnych w przestrzeniach postindustrialnych i wielkomiejskich. Kierownikiem projektu jest prof. zw. dr hab. Kazimiera Wódz z Wydziału Nauk Społecznych UŚ.

Zapowiada się rekordowy rok

Nasze patenty zdobywają rynki

Zdawać by się mogło, że rzecznik patentowy na uniwersytecie ma niewiele pracy. Wszak to wszechnica o charakterze nietechnicznym a istotą patentu jest ochrona wynalazku, czyli rozwiązania o charakterze technicznym. I tak bywa na wielu humanistycznych uczelniach. Śląska Alma Mater może poszczycić się znakomitymi wynikami. Jak dotąd zgłoszonych zostało do ochrony 236 przedmiotów własności przemysłowej, zdecydowana większość projektów uzyskała ochronę, natomiast kilkadziesiąt czeka jeszcze na decyzję Urzędu Patentowego. Wśród krajowych uniwersytetów znajdujemy się w ścisłej czołówce.

W styczniu 2009 r. stanowisko rzecznika patentowego objął mgr Mariusz Grzesiczak, który jest jednocześnie pełnomocnikiem rektora ds. transferu wiedzy i technologii w UŚ. Choć są to niezależne funkcje, połączenie ich jest odpowiedzią na zapotrzebowanie zarówno sektora nauki, jak i gospodarki. Biuro rzecznika znacznie ożywiło swoją działalność, pojawiła się strona internetowa, która wprawdzie jest jeszcze w fazie budowy, ale zawiera już podstawowe informacje, rozszerzając znacznie wiedzę na temat procedur obowiązujących w zgłoszeniach do Urzędu Patentowego a także korzyści, które niesie ze sobą wynalazczość. Nowatorskie pomysły, których autorami są pracownicy naukowi nie pozostają wyłącznie w urzędniczych szufladach, są promowane wszędzie tam, gdzie mogą znaleźć potencjalnych nabywców, czyli na prestiżowych targach, wystawach, w liczących się konkursach.

– Chodzi nie tylko o uzyskanie patentu, to jest zaledwie papier dokumentujący ochronę wynalazku. Głównym celem jest komercjalizacja nowatorskich pomysłów. Każdy wynalazca oprócz satysfakcji oczekuje wdrożenia swojego projektu i zainteresowania nim właściwej gałęzi gospodarki – mówi Mariusz Grzesiczak.

FUNDUSZ PATENTOWY

Nawiązano kontakty z instytucjami wspomagającymi popularyzację patentów. Z jednej strony Uniwersytet Śląski przy współpracy z biurem rzecznika patentowego podjął współpracę z Euro-Centrum Parkiem Naukowo-Technologicznym w Katowicach a także z Centrum Innowacji, Transferu Technologii i Rozwoju Fundacją Uniwersytetu Śląskiego, z drugiej – poszukuje wciąż nowych porozumień z jednostkami, które mogą te działania wzmocnić i przyspieszyć. Jest to pole eksperymentalne i od efektów pracy takich zespołów będzie zależeć ich kontynuacja. Przykładem może być zawiązane ponad rok temu nieformalne konsorcjum, w skład którego wchodzą: Główny Instytut Górnictwa, Politechnika Śląska i nasza uczelnia. Te trzy jednostki stworzyły „fundusz patentowy”, którego bazę stanowią trzy projekty (po jednym z każdej jednostki) i zamierzają wspólnie zabiegać o ich komercjalizację.

– Duże nadzieje pokładamy w wynalazku zespołu prof. zw. dr. hab. inż. Andrzeja Stolarzewicza z Zakładu Polimerów i Technologii Materiałów Wydziału Informatyki i Nauki o Materiałach – kontynuuje Mariusz Grzesiczak. – Jest on znany jako „sposób otrzymywania polimerowych materiałów fotoluminescencyjnych”. Pierwotnie jego właścicielem był UŚ, obecnie jest własnością trzech jednostek UŚ, GIG oraz PŚl. Ta innowacyjna technologia była już wielokrotnie nagradzana i wyróżniana. Na X Międzynarodowym Konkursie EKO 2009 otrzymała nagrodę I stopnia, Złoty Medal na Światowej Wystawie Innowacji, Badań Naukowych i Nowoczesnej Techniki Brussels Innova, „Eureka Contest 2009” a na Targach Innowacji Gospodarczych i Naukowych Intarg – Katowice 2010 uzyskała tytuł Lidera Innowacji 2010 oraz medal. Wynalazek znalazł się w „funduszu patentowym” zawiązanego konsorcjum i to dla niego będzie opracowywany biznesplan, uruchamiając w ten sposób proces komercjalizacji. Rozwiązanie, które oferuje przy niewielkim zużyciu energii wysoką emisję światła o barwie niebieskiej, może mieć bardzo rozległe zastosowanie – od przemysłu elektronicznego (monitory, telefony komórkowe, żarówki energooszczędne), przemysłu kosmetycznego (np. świecący lakier do paznokci) po odblaskowe kamizelki ochronne.

PRZYBYWA WYNALAZKÓW

Intensywne szkolenia na temat ochrony własności intelektualnej, w tym prawa autorskiego i prawa własności przemysłowej, organizowane przez rzecznika patentowego dla pracowników UŚ przyczyniły się zapewne do wzrostu liczby zgłoszeń do Urzędu Patentowego. W ubiegłym roku było ich cztery. W bieżącym, tylko w pierwszym półroczu, zgłoszono sześć wynalazków.

– W kolejce po decyzję czeka czterdzieści kolejnych wynalazków – nie kryje zadowolenia rzecznik patentowy. – Może nawet zapowiada się rekordowy rok… Obecnie cztery patenty mają ochronę prawną, ale i te zgłoszone, oczekujące na decyzję Urzędu Patentowego, od chwili zarejestrowania objęte są, tak zwaną ochroną tymczasową. Mimo braku formalnego dokumentu, mogą być komercjalizowane, a Uniwersytet ma prawo podpisywać umowy licencyjne.

Liderami na liście zgłaszanych do Urzędu Patentowego wynalazków są naukowcy z Instytutu Nauki o Materiałach, Instytutu Chemii, Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska.

– Szczególnie aktywni w dziedzinie wynalazczości są naukowcy z Wydziału Informatyki i Nauki o Materiałach – wyjaśnia rzecznik patentowy. – Ale mamy także dużo projektów w dziedzinie nowych związków chemicznych i sposobów ich otrzymywania, biologii, ochronie środowiska. Duże plany wiążemy z automatycznym biodetektorem toksyczności ogólnej wód (ABTOW), opracowanym przez zespół dr. Andrzeja Woźnicy z Katedry Biochemii Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska. To urządzenie pozwala na bardzo szybkie wykrycie toksyn w wodzie. Jest biosensorem, czyli czujnikiem wykorzystującym, do detekcji substancji toksycznych, właściwości żywych organizmów. Są to, unieruchomione na powierzchni gąbek poliuretanowych, bakterie. Przez detektor przepompowuje się napowietrzoną badaną wodę. Obecnie prototyp jest przygotowywany do testów wody zbiornika w Goczałkowicach. Projekt ten został nagrodzony na VII Międzynarodowym Konkursie EKO 2007, a na tegorocznych Targach Innowacji w Bydgoszczy cieszył się ogromnym zainteresowaniem. Istnieje więc duża szansa na jego szybkie wdrożenie, tym bardziej, że właśnie dotarła do Uniwersytetu decyzja z Urzędu Patentowego o udzieleniu patentu na ten wynalazek.

Kształt architektoniczny ŚMCEBI nadali architekci poznańskiej pracowni ARPA Jerzego Gurawskiego. Wykonawcą inwestycji jest konsorcjum w składzie: Mostostal Warszawa SA, Acciona Infraestructuras SA oraz Autorska Pracownia Architektury – Kuryłowicz & Associates. Koszt inwestycji – 103 352 654,09 zł
Kształt architektoniczny ŚMCEBI nadali architekci poznańskiej pracowni ARPA Jerzego Gurawskiego. Wykonawcą inwestycji jest konsorcjum w składzie: Mostostal Warszawa SA, Acciona Infraestructuras SA oraz Autorska Pracownia Architektury – Kuryłowicz & Associates. Koszt inwestycji – 103 352 654,09 zł

Innowacyjność

Wszystkie zagadnienia związane z wynalazkami, procesem uzys¬¬kiwania na nie patentów i komercjalizacją nowatorskich rozwiązań sprowadzają się do podstawowego wymogu rozwoju współczesnej gospodarki, jakim jest innowacyjność, czynnik warunkujący nie tylko postęp, ale przede wszystkim decydujący o naszej konkurencyjności w stosunku do szybko rozwijających się gospodarek innych krajów.

– Patent na wynalazek może trwać maksimum dwadzieścia lat, licząc od daty zgłoszenia w Urzędzie Patentowym – mówi rzecznik patentowy mgr Mariusz Grzesiczak. – W praktyce ochronę utrzymuje się o wiele krócej, ponieważ nie ma sensu jej przedłużać, skoro nie znalazło się zapotrzebowanie na wdrożenie. To jednak na pewno się zmieni dzięki zaangażowaniu m.in. Centrum Innowacji, Transferu Technologii i Rozwoju Fundacja Uniwersytetu Śląskiego, zajmującego się organizacją rynkowego wdrażania dorobku naukowo-badawczego Uniwersytetu. Fundacja działa w oparciu o współpracę z instytucjami samorządowymi, finansowymi, edukacyjnymi, naukowymi i otoczeniem biznesu zarówno regionalnym, krajowym jak i zagranicznym. CITTRFUŚ tworzy szczegółową bazę danych na temat potencjału intelektualnego uczelni, do której będzie miał dostęp każdy zainteresowany. W sieci pojawią się zarówno istniejące rozwiązania w formie gotowej oferty dla przemysłu, jak również prezentacja poszczególnych zespołów badawczych z informacją – czym się zajmują i jakie mogą zaoferować usługi.

To praktyka od wielu lat sprawdzona i rozpowszechniona na Zachodzie – tłumaczy rzecznik. – Dążymy do tego, aby i u nas stała się popularna, warto skorzystać z tych doświadczeń. Stała współpraca przemysłu z uczelnią, badania prowadzone na konkretne zamówienia – to sytuacja idealna i powinna stać się powszechną. Najpierw jednak musimy pokonać pewne stereotypy, jednym z nich są gotowe, zakupione w kraju pochodzenia inwestora technologie i rozwiązania. Ogólnodostępna w sieci informacja o naszym potencjale intelektualnym powinna zmierzyć się z tym problemem.

Działania te są efektem realizowanego przez CITTRFUŚ i Uniwersytet Śląski programu „Kreator innowacyjności –Wsparcie innowacyjnej przedsiębiorczości akademickiej”, w ramach którego fundamentalne znaczenie odgrywa projekt „Innowacyjna przedsiębiorczość akademicka na Uniwersytecie Śląskim”. Podstawowymi celami projektu jest zainicjowanie budowy systemu transferu wiedzy z uczelni do sfery przedsiębiorców oraz kreowanie innowacyjności i budowanie systemu przedsiębiorczości akademickiej.

Obiecująco rysuje się także współpraca z Euro-Centrum Parkiem Naukowo-Technologicznym, który koncentruje się na rozwoju technologii energooszczędnych i współpracuje z ośrodkami badawczymi zlokalizowanymi głów¬nie w południowej Polsce, jest założycielem i animuje działanie Klastra Technologii Energooszczędnych, w którym łączy środowisko biznesu i nauki tej dziedziny.

– Euro-Centrum wyszukuje ciekawe rozwiązania naukowe oraz odpowiadające im rynki zbytu. Łącząc naukę z przemysłem zmierza do stworzenia spółek, które zajmą się komercjalizacją nowatorskich projektów. Prowadzimy rozmowy o pilotażowym wdrożeniu jednego z naszych rozwiązań. Po licznych spotkaniach, które odbyliśmy, zarysowują się kształty pierwszych umów – zapowiada Mariusz Grzesiczak.

Tempo i rozmach, z jakim rozwija się biuro rzecznika patentowego, może napawać optymizmem. Rośnie liczba zgłaszanych do opatentowania wynalazków, co świadczy o nie¬zwykłej aktywności środowiska naukowo-badawczego Uniwersytetu. Otwierają się także różnorodne możliwości wdrażania innowacyjnych pomysłów. Obecności w ścisłej czołówce w dziedzinie uzyskanych patentów, może więc wkrótce towarzyszyć równie wysoka lokata w kategorii ich komercjalizacji i to nie tylko na rynku krajowym.

Unikatowa oferta kształcenia

28 maja 2010 r. odbyła się uroczystość wmurowania kamienia węgielnego pod budowę ŚMCEiBI w Chorzowie
28 maja 2010 r. odbyła się uroczystość wmurowania kamienia węgielnego pod budowę ŚMCEiBI w Chorzowie

Współczesny rynek pracy stawia przed uczelniami wysokie wymagania. Potrzebni są specjaliści o interdyscyplinarnym wykształceniu. I tacy właśnie absolwenci będą opuszczać mury Śląskiego Międzyuczelnianego Centrum Edukacji i Badań Interdyscyplinarnych. Projekt powstał z inicjatywy Uniwersytetu Śląskiego, jego głównym celem jest integracja możliwości dydaktyczno-badawczych środowisk akademickich śląskich uczelni i instytucji partnerskich. Przewiduje współpracę z zagranicznymi ośrodkami, głównie we Francji i w Niemczech. Nowoczesny ośrodek badań i dydaktyki o znaczeniu krajowym i europejskim powstaje w Chorzowie, w pobliżu Szkoły Zarządzania UŚ i Drogowej Trasy Średnicowej. Stanowić będzie oś komunikacyjną łączącą uniwersyteckie miasta: Sosnowiec, Katowice i Chorzów. Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską, Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego, Miasto Chorzów oraz Uniwersytet Śląski w Katowicach.

Autorzy: Agnieszka Sikora
Fotografie: Agnieszka Sikora, Maria Sztuka