Zastanawiać może fakt, że Uniwersytet Śląski najwyższą godnością akademicką tak rzadko obdarza Ślązaków. W czterdziestoletniej historii Uniwersytetu zdarzyło się to do tej pory tylko kilka razy. W 1977 roku godnością doktora honoris causa uhonorowano generała Jerzego Ziętka, uczestnika powstań śląskim i wojewodę śląskiego oraz profesora Kazimierza Popiołka, historyka i pierwszego rektora Uniwersytetu Śląskiego, natomiast w 1985 roku doktorat honoris causa otrzymał profesor Rudolf Ranoszek, wybitny asyrolog i hetytolog z Uniwersytetu Warszawskiego. Taki stan rzeczy wynika przecież nie z braku godnych kandydatów, gdyż Śląsk obfituje w znakomitości w różnych dziedzinach. Wskazałbym raczej na syndrom obawy przed posądzeniem Uczelni o lokalność, której śląskość wpisana jest w jej nazwę, a która jak na uniwersytet przystało ma horyzont nieograniczony. Wszelako dzisiaj najwyższą godnością akademicką obdarzamy wielką postać Ziemi Śląskiej - Arcybiskupa Metropolitę Katowickiego dr. Damiana Zimonia. Znakomite zasługi i osiągnięcia Dostojnego Doktoranta zostały kompetentnie i obszernie przedstawione przez promotora i recenzentów. Jak wynika z tych opracowań, powodów i uzasadnień obdarzenia Jego Ekscelencji Księdza Arcybiskupa Damiana Zimonia zaszczytną godnością akademicką jest bardzo wiele. W tym miejscu wyeksponuję tylko dwa.

Honorujemy osobę, która poprzez swoją działalność wyraźnie i trwale wpływa na życie społeczne Górnego Śląska. Arcybiskup Damian Zimoń jest osobowością obdarzoną darem wielce skutecznego oddziaływania na społeczność Ślązaków. Skupia się na najbardziej ważkich, ale i niezwykle bolesnych problemach społecznych wielkoprzemysłowego regionu, poddanego transformacji ustrojowej i ekonomicznej. Podkreśla prawo do godności każdego człowieka dotkniętego bezrobociem i wskazuje na etyczny wymiar pracy. Jak sam mówi "Katolicyzm śląski ma wymiar społeczny". I tak też pojmuje swoją biskupią posługę. Osobiste zaangażowanie w problemy społeczne zjednuje mu uznanie i szacunek nie tylko na Śląsku, a posłannictwo społeczne głoszone przez Niego ma wymiar uniwersalny.

W dobie społeczeństwa opartego na wiedzy nie sposób nie zauważyć doniosłej roli nauczycieli, w tym nauczycieli akademickich, w kształtowaniu przyszłości naszego kraju. Arcybiskup Zimoń stara się oddziaływać na nauczycieli podkreślając przy tym, że "trzeba człowieka wychowywać do wolności". Jest w tym przesłaniu głęboka filozoficzna refleksja na temat odpowiedzialnego korzystania z wolności i wolnej woli.

Uniwersytet Śląski ma szczególny powód do okazania wdzięczności Arcybiskupowi Damianowi Zimoniowi. Jego zaangażowaniu we wsparcie starań naszej społeczności o powołanie Wydziału Teologicznego w strukturze Śląskiej Wszechnicy zawdzięczamy to, że w 2001 roku studenci naszej Uczelni mogli zacząć zgłębiać tajniki szczególnej wiedzy, jaką jest teologia. Dla Uniwersytetu Śląskiego powstanie Wydziału Teologicznego oznaczało jednoznaczne nawiązanie do chrześcijańskich korzeni uniwersytetów europejskich przy poszanowaniu równie im właściwej różnorodności światopoglądowej. Mając osobiste wspomnienia z okresu tworzenia Wydziału Teologicznego podkreślam wysiłek Arcybiskupa w przekonaniu najwyższych władz kościelnych do idei teologii w uniwersytecie zlokalizowanym w sąsiedztwie dwóch niezwykle silnych ośrodków myśli teologicznej: krakowskiego i opolskiego. Kuria Metropolitalna za sprawą arcybiskupa Zimonia wzięła na siebie ciężar budowy siedziby dla nowego wydziału. Jego wizja zmaterializowała się w postaci budynku urzekającego elegancką architekturą i imponującego funkcjonalnością oraz rozwiązaniami technicznymi.

Ustanowiona w 1994 roku przez księdza arcybiskupa Damiana Zimonia nagroda Lux ex Silesia honoruje związanych ze Śląskiem wybitnych twórców, uczonych, lekarzy oraz reprezentantów życia publicznego. Każdy z laureatów tej nagrody emanuje światłością. Arcybiskup Zimoń nagrody z przyczyn oczywistych otrzymać nie może. A przecież bez wątpienia na nią zasługuje, gdyż jak zaświadcza swoimi dokonaniami sam jest Światłem ze Śląska.

"Honoris causa" oznacza dosłownie "dla zaszczytu". Tego zaszczytu dostępujemy także i my, mogąc naszą najwyższą godność nadać człowiekowi tak wybitnemu, jak Jego Ekscelencja ksiądz arcybiskup Damian Zimoń.