Lucjan Wolanowski - życie i twórczość

"Reportaż jest sprawą wyobraźni.
Nie wystarczy mieć rację, trzeba jeszcze umieć przekonać czytelnika"


LUCJAN WOLANOWSKI
(1920 - 2006)

Foto: Mariusz Kubik

LUCJAN WOLANOWSKI

ur. 26 lutego 1920 r. w Warszawie.
zm. 20 lutego 2006 r. w Warszawie

Pisarz, dziennikarz, tłumacz. Syn adwokata Henryka W. Kona (1868-1949) i Róży Wolanowskiej (1883-1932). Siostra, Elżbieta Wassongowa (ur. 1908) jest tłumaczką z j. francuskiego (m.in. J. d`Ormesson, Mme de Staël, A. Vallentin, P. Gamarra) i rosyjskiego (m.in. F. Abramow, W. Siomin). Córka, Anna Helena Nathan (ur. 1952), mgr farmacji Sydney University, mieszka w Sydney (Australia) i pracuje w zawodzie farmaceutki.

NAUKA SZKOLNA I STUDIA: Gimnazjum im. Mikołaja Reja (Warszawa); Gimnazjum Sanatoryjne Męskie Dra Jana Wieczorkowskiego (Rabka - od 1934, matura w 1938 r.); Wydział Elektrochemii i Elektrometalurgii Instytutu Politechnicznego w Grenoble (Francja 1938 - 1939).

PRACA ZAWODOWA I SPOŁECZNA: dziennikarz: PAP (1945-1951), "Świata" (1951-1969), "Dookoła Świata" (1969-1976), "Magazynu Polskiego" (1976-1988). Od 1988 r. na wcześniejszej emeryturze; Akredytowany przy kwaterze wojsk Narodów Zjednoczonych (1962-1963) podczas operacji desantowych na Nowej Gwinei; Stypendysta Departamentu Stanu USA (1965). Obecność (przedstawiciel "Świata") na przylądku Kennedy`ego, podczas wystrzelenia pojazdu kosmicznego "Gemini 5"; Doradca Wydziału Informacji Światowej Organizacji Zdrowia WHO (1967-1968).

CZŁONEK: Związku Zawodowego Dziennikarzy RP (1945-1951), SDP (1951-1982 i 1991-2006), Związku Literatów Polskich (1959-1983), PEN-Clubu (1971-2006), Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (1989-2006); PPS (1945-1948), PZPR (1948-1980); Członek-założyciel Międzynarodowego Związku Pisarzy Lotniczych przy Zrzeszeniu Międzynarodowego Transportu Lotniczego IATA (Montreal, Kanada, 1960).

NAGRODY, ODZNACZENIA I WYRÓŻNIENIA ZA TWÓRCZOŚĆ DZIENNIKARSKĄ I DZIAŁALNOŚĆ SPOŁECZNĄ: Order Gwiazda Rumunii (1947); Nagroda tygodnika "Odrodzenie" za reportaż pt.: Syreny gwiżdżą o siódmej (1949); Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955); Złoty Krzyż Zasługi (1956); Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1961); Prywatna nagroda E. J. Osmańczyka "Osman" [za Zwierciadło bogini] (1962); Nagroda Polskiego Klubu Publicystów Międzynarodowych SDP [za Klejnot korony] (1963); wyróżnienie "Książka Miesiąca" w plebiscycie "Kuriera Polskiego" [za Księżyc nad Tahiti] (1963); Honorowy Obywatel m. Springfield, Illinois (USA, 1965); Brązowy Medal Za Zasługi Dla Obronności Kraju (1969); Nagroda redakcji "Nowych Książek" - "Książka Roku 1973" [za Westchnienie za Lapu-Lapu] (1973); Medal 30-lecia Polski Ludowej (1974); "Wyróżnienie Doroczne Funduszu Literatury" Ministerstwa Kultury i Sztuki [za Ani diabeł, ani głębina] (1988).

DOKONANIA W ZAWODZIE I PRACY SPOŁECZNEJ:

  • współredaktor pisma "Szczebioty" wydawanego w Gimnazjum Sanatoryjnym Męskim Dra Jana Wieczorkowskiego (m.in. z Jackiem Woźniakowskim; Opiekun: prof. Jan Kucza; Rabka 1935-1938);
  • debiut dziennikarski na łamach podziemnego pisma konspiracyjnego "Kronika Tygodniowa" ("Historyjki w cieniu historii", 1941);
  • do 1956 roku artykuły o tematyce krajowej m.in. w pismach: "Dzień Warszawy" (konspir.; Warszawa 1943-1944); "Dziś i Jutro" (1946, ps. Wilk); "Horyzonty" (Fryburg, Szwajcaria 1947); "Przekrój" (1947-1951; m.in. cykl p.t.: "Teraz to już można opowiedzieć"); "Życie Warszawy" [1949 (m.in. fragmenty reportażu nagrodzonego na konkursie "Odrodzenia" pt.: Syreny gwiżdżą o siódmej, nr 29); 1953-1954]; "Świat" [od 1951 r.; m.in. cykle: "Śladami brudnej sprawy" (1954); "Dwaj stamtąd" (1955); "Dziennik dziennikarza" (1956) ]; "Morze" (1952-1953); "Nowa Kultura" (1952); "Express Wieczorny" (1956; korespondencje z tzw. "Procesu Mazurkiewicza", Kraków);
  • od 1956 roku artykuły o tematyce krajowej i liczne reportaże zagraniczne, m.in. w pismach: "Poznaj Świat" (1956-1957); "Świat" [do 1969 r.; m.in. cykle: "Cudze skrzydła" (1957), "Lądy i ludy" (od 1957); "Na dno i z powrotem" (1958); "Druga, ale czy ostatnia" (z Japonii, 1960), "Azja 1960" (1960).]; "Dookoła Świata" [od 1963 r.; m.in. cykle korespondencji z Australii (1965-1967, 1975), Azji i Filipin (1968), Szwajcarii (1972)]; "Kontynenty" (1967-1968); "Życie Warszawy" (1967-1968); "Vlasta" (Praha, 1968); "Kulisy" (1969-1970); "Tydzień Polski" (Paryż, 1972-1973); "Przekrój" (korespondencje zagraniczne 1973-1996 r.), "Gazeta Uniwersytecka UŚ" (2000-2003), "Polski Kalendarz Europejski" (2003-2004);
  • relacje dla WHO [teren działania: Zachodni Pacyfik i Azja Pd - Wsch. (1967-1968)], dotyczące chorób tropikalnych i handlu narkotykami na Filipinach, w Tajlandii, Hongkongu, Sarawaku, Sabah i Brunei;
  • przekład książki: Ewen Montagu, Człowiek, którego nie było [wspomnienie z wojny 1939-1945] ("MON" 1958); Tłumaczenia prasowe z obcych języków (pod pseud. Waldemar Mruczkowski). Inne podpisy i pseudonimy: Wilk (prasa konspiracyjna AK i częściowo powojenna); W. Lucjański ("Przekrój" - "Rozmaitości"); (L.W.); lu; (LW).

PUBLIKACJE KSIĄŻKOWE: Ośmiornica. Historia jednego koncernu ("Książka i Wiedza" 1952); Przeważnie o ludziach ("Czytelnik" 1953); Na południe od Babiej Góry ("Iskry" 1954); Śladami brudnej sprawy ("Książka i Wiedza" 1954); Cichy front ("Iskry" 1955, 1956); Czy Stanisław Talarek musiał umrzeć? (z Mirosławem Azembskim; "MON" 1955); Dokąd oczy poniosą ("MON" 1958, 1959); Żywe srebro (z Henrykiem Kawką; "MON" 1959, 1963); Zwierciadło bogini. Reporter w kraju tranzystorów i gejsz ("Czytelnik" 1961, 1962, 1964); Klejnot korony. Reporter w Hongkongu w godzinie zarazy ("Czytelnik" 1963); Księżyc nad Tahiti. Reporter na wyspach mórz południowych ("Czytelnik" 1963); Basia nad biegunem ("Biuro Wydawnicze »Ruch«" 1964); Dalej niż daleko. Reporter na Nowej Zelandii, Nowej Gwinei, w Malazji i Kambodży o dolach i niedolach, radościach i smutkach lądów i ludów oglądanych dalej niż daleko ("Czytelnik" 1964); Ocean nie bardzo Spokojny ("Czytelnik" 1967); Poczta do Nigdy-Nigdy. Reporter w kraju Koala i białego człowieka ("Czytelnik" 1968, wyd. uzupełnione 1970, 1972, 1978, wyd. zmienione 1989); Z zapartym tchem ("Iskry" 1969); Upał i gorączka. Reporter wędruje szlakiem cierpienia ("Iskry" 1970, 1973; wyd. uzupełnione: "Muza S.A." 1996); Westchnienie za Lapu-Lapu. Reporter na najdalszym Dalekim Wschodzie ("Czytelnik" 1973, 1976); Min-Min. Mała opowieść o wielkim lądzie ("KAW" 1977); Walizka z przygodami. Reporter tu, reporter tam ("Iskry" 1977); Lądy i ludy ("Czytelnik" 1979); Buntownicy mórz południowych. Reporter na tropie buntu na okręcie Jego Królewskiej Mości "Bounty" ("Nasza Księgarnia" 1980, 1986); Ląd, który przestał być plotką ("PIW" 1983); Ani diabeł, ani głębina. Dzieje odkryć Australii, opowiedziane ludziom, którym się bardzo spieszy ("Nasza Księgarnia" 1987); Nieznana Australia: rzeczywistość przekracza fantazję [książka nie wydana; maszynopis].

HOBBY, SPOSÓB SPĘDZANIA WOLNEGO CZASU: lektura książek i pism (polskich i australijskich), zbieranie biletów i nalepek lotniczych; herbaty (zwłaszcza z Dalekiego Wschodu), kuchnia chińska, dalekowschodnia i żydowska.

ULUBIONE LEKTURY: literatura faktu (w różnych językach), twórczość A. Drożdżyńskiego, J. Tuwima, A. Słonimskiego, J. Haška, E. E. Kischa, J. Kessela. Literatura historyczna - dzieje Australii i Oceanii. Artykuły dotyczące II Wojny Światowej w "Der Spiegel".

OFICJALNA STRONA INTERNETOWA: http://www.wolanowski.com

opr.:
MARIUSZ KUBIK
kmarius@op.pl

* * *

Dziennikarskie perypetie "reportera na zakrętach dziejów"
reportaż - historia i współczesność - podróże
teksty i fotografie archiwalne, wspomnienia
http://www.wolanowski.com
Oficjalna strona internetowa Lucjana Wolanowskiego
ZOBACZ KONIECZNIE!!

* * *

Linki internetowe:

Lucjan Wolanowski - Strona oficjalna

Lucjan Wolanowski - Wizytówka.pl

Lucjan Wolanowski - Wikipedia Wolna Encyklopedia

Elżbieta Wassongowa - Wikipedia Wolna Encyklopedia

Lucjan Wolanowski - Spis tekstów dla "Gazety Uniwersyteckiej UŚ"

Lucjan Wolanowski [Waldemar Mruczkowski] - "10 przykazań dla (nieudanego) prelegenta" ["Gazeta Uniwersytecka UŚ", nr 7 (96), Katowice, kwiecień 2002 r.]

Lucjan Wolanowski - "Did You Know? On Australian history: It is «almost always picturesque»"

Mariusz Kubik - Portrety pisarzy: "Lucjan Wolanowski, reporter na zakrętach dziejów" ["Gazeta Uniwersytecka UŚ", nr 5 (72), Katowice, luty 2000 r.]

Historia Prywatnego Gimnazjum Męskiego dra Jana Wieczorkowskiego w Rabce

Bounty - opis żaglowca z "Buntowników Mórz Południowych" Lucjana Wolanowskiego

Zmarł Lucjan Wolanowski - Uniwersytet Śląski, Katowice

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Autorzy: Mariusz Kubik
Ten artykuł pochodzi z wydania:
Spis treści wydania